Het CDA durfde de strijd om de lijsttrekker wel aan

Na een slepende verkiezingsstrijd is Hugo de Jonge nipt de nieuwe lijsttrekker van het CDA geworden. In percentages gemeten kreeg hij 1,4 procentpunt meer stemmen dan zijn tegenstrever en onverwachte uitdager Pieter Omtzigt. Die werd door De Jonge niet ­onverstandig onmiddellijk tot zijn running mate ­gebombardeerd en daarmee de nummer 2 op de kandidatenlijst. Ten onrechte wordt hier en daar geconcludeerd dat in het duo vleugels of stromingen binnen het CDA samenkomen.

Dat is geenszins het geval. Hoewel Hugo de Jonge de door het partijbestuur gesteunde kandidaat was, vertegenwoordigt hij eerder het nieuwe denken in het oude CDA, waarmee afscheid wordt genomen van het naar rechts nijgende conservatisme van zijn voorganger Sybrand Buma. Hij wil politiek vanuit het midden bedrijven, mensen met elkaar verbinden, zegt nu al niet met de partij van Thierry Baudet te willen samenwerken en omarmt de duurzaamheidsagenda van het kabinet.

Pieter Omtzigt vertegenwoordigt al helemaal geen stroming binnen het CDA. Hij is in de 17 jaar van zijn Kamerlidmaatschap vooral zichzelf gebleven en beet zich met de hardnekkigheid van een terriër vast in tal van dossiers, onder andere die van de Belastingdienst. Waar het CDA immer de bestuurderspartij was, de overheid zelf in feite, knaagde Omtzigt aan het fundament van het vertrouwen in diezelfde overheid. Met goede ­redenen overigens. Zijn populariteit heeft vooral te ­maken met zijn gedegen inzet als controleur van de macht én met de weerzin van een flink deel van de CDA-achterban tegen de iets ‘linksere’ en ‘hippere’ ­Hugo de Jonge, de man van de stad, terwijl de meeste ­leden in de provincie wonen.

Geen moddergooien, dat is winst

Het valt het CDA te prijzen dat de strijd om het lijsttrekkerschap in openheid kon worden uitgevochten, wat diverse andere partijen niet (meer) aandurfden. Dit soort verkiezingen leidt vaak tot verdeeldheid binnen de achterban en een beroerd imago daarbuiten. Hugo de Jonge en Pieter Omtzigt hebben zich niet laten verleiden tot moddergooien naar elkaar en dat is winst.

Ogenschijnlijk leidde de strijd tot verdeeldheid, maar er kan ook geredeneerd worden dat die verdeeldheid in de partij gewoon zit ingebakken en nu weer zichtbaar wordt. Bij het CDA nog meer dan bij andere partijen, omdat binnen de partij de oude bloedgroepen zeker nog bestaan, hoewel beiden daar geen typische representanten van zijn. Aan Hugo de Jonge de opdracht de eenheid te herstellen, waarbij de partij moet hopen dat de eigenwijze Omtzigt zich dienstbaar zal opstellen, in ieder ­geval tot en met Kamerverkiezingen.

Het commentaar is de mening van Trouw, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.