Hebben de stakers in de zorg en het ov te hoge eisen, of krijgen ze uw steun?

Forse looneisen zitten achter de acties in het ov en de ziekenhuizen. Terechte eisen, of te hard ingezet?

Storend, irritant. Of toch ook begrijpelijk? Nederland beleeft een stakingsgolfje. Eerst de vuilnisophalers, toen het ov en deze week staakte het personeel in algemene ziekenhuizen een dag.

Daar hebben velen last van gehad. Ingrepen als kleinere operaties zijn uitgesteld, thuiswonende studenten van hbo en mbo moesten praktijkcolleges missen. In de steden als Utrecht is de rotzooi op straat alweer opgehaald, maar het had niet langer moeten duren. Ratten zijn dol op stakingen van vuilnisophalers.

De looneisen van de bonden zijn fors. Ze vragen voor het zorgpersoneel in algemene ziekenhuizen 10 procent voor komend jaar. Bij de staking in 2019 was dat 5 procent. Maar toen was er geen inflatie. Werkgeversorgansiatie NVZ biedt 13 procent over twee jaar. Onacceptabel, zegt de bond. Zorgpersoneel krijgt al niet ruimhartig betaald en de werkdruk stijgt doordat verpleegkundigen afhaken of ziek thuiszitten.

8 cent per kilometer

Verhalen uit ziekenhuizen schetsen een beeld dat tot ongeloof leidt. Verpleegkundige Tanneke Goverse is vijf jaar niet met vakantie geweest (Trouw, 19 februari). Ze krijgt 30 kilometer vergoed van de 42 kilometer die ze rijdt naar haar werk in het ziekenhuis in Alkmaar, 8 cent per kilometer. De bonden eisen 25 cent.

Voor een piketdienst van 12 uur lang is de vergoeding 17 euro (in totaal ja!). Wie de voorwaarden in de cao leest voor vergoedingen voor die bereikbaarheidsdiensten, kan niet anders dan diep zuchten.

De klachten van buschauffeurs en treinmachinisten gaan over veel te korte pauzes en afgeknepen voorzieningen. Voor toiletbezoek is eigenlijk geen tijd.

Het lijkt alsof de werkgevers de chauffeurs zien als een soort handige robots, die altijd door kunnen werken, nooit moe zijn, nooit koffie willen drinken en vooral nooit naar het toilet hoeven.

De vuilnisophalers zijn lang buiten beeld geweest. Zij vallen pas echt op als ze hun werk niet doen. Bij hen ging het om loonsverhoging. Als laagstbetaalden gaan zij er nu het meest op vooruit, volgens het akkoord dat de bonden gesloten hebben met de VNG. Zij krijgen 13 procent erbij, de hoogste loonschalen 7 procent.

Een ziekenhuis dat failliet gaat door te hoge kosten, dat wil niemand

Forse looneisen, ongekend hoog, maar ze lijken alleszins redelijk gezien de inflatie, mede door de hoge energierekening en de gestegen prijzen in de supermarkten. Kunnen de werkgevers het zich permitteren, zoveel hogere uitgaven aan personeel? Bij de ziekenhuizen kan dat een probleem worden, waarschuwt NVZ-voorzitter Ad Melkert.

Een ziekenhuis dat failliet gaat door te hoge kosten, dat wil niemand. Dus moet het kabinet over de brug komen, en ook de banken (Trouw, 15 maart) en de zorgverzekeraars. Het ziekenhuispersoneel gaat in april weer een dag actievoeren, als er geen akkoord is.

Hebben de stakers in het openbaar vervoer en de zorg uw steun of zijn hun eisen echt te hoog?