Goede bescherming van onschuldige burgers is net zo belangrijk als het opsporen van zware criminaliteit

De opsporing en vervolging van de georganiseerde misdaad mag nooit belangrijker zijn dan het beschermen van de levens van onschuldige mensen.

Het is voor de familie een zure appel, dat volgens de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) het Openbaar Ministerie en de politie nogal wat steken hebben laten vallen in de bewaking en beveiliging van drie vermoorde mannen. De broer van kroongetuige, Redouan B., advocaat Derk Wiersum en misdaadjournalist Peter R. de Vries waren direct of indirect betrokken bij het grote Merengo-proces tegen de georganiseerde zware misdaad.

De broer van de kroongetuige werd vermoord, omdat de opsporing consequent ging vóór de beveiliging van diens familie. Bij Peter R. de Vries en advocaat Wiersum werd concrete informatie niet gedeeld uit angst voor lekken uit het onderzoek. En er werd met naïeve aannames gewerkt, die nooit werden getoetst, zo blijkt uit het OVV- rapport ‘Bewaken en beveiligen, lessen uit drie beveiliging situaties’.

De OVV constateert dat angst om het opsporingsonderzoek in gevaar te brengen, de diensten ervan weerhield informatie te delen. Terwijl deze cruciale informatie had kunnen leiden tot een verhoogde beveiliging. Dat mag het justitieel apparaat zich aantrekken.

Het rapport schetst een onthutsend patroon. Zo werd structureel onderschat hoe serieus het risico op een aanslag was. Er werden geen lessen getrokken toen de broer Redouan B toch werd vermoord, en opnieuw niet na de aanslag op advocaat Wiersum. Deze manier van werken moet echt op de schop, stelt de onderzoeksraad terecht.

En er moeten betere keuzes worden gemaakt. De OVV vindt dat de veiligheid van burgers even belangrijk moet zijn als de opsporing van zware criminaliteit. Er is een wettelijke grondslag voor die beveiliging nodig, zodat voortaan ook familie van kroongetuigen, of een misdaadjournalist tegen zijn zin wettelijke bescherming kan krijgen. Dat zijn belangrijke en noodzakelijke stappen. Evenals het advies om misschien helemaal geen kroongetuige te nemen, als de staat diens familie niet kán beschermen.

Dit rapport laat zien hoezeer het systeem van beveiliging en de opsporing van de zware criminaliteit in Nederland feitelijk nog in de kinderschoenen staan. Daarin zullen nu snel stappen moeten worden gezet, want in de criminele wereld is niets ‘onvoorstelbaar’. Het vereist een politie- en justitieapparaat dat intensief, structureel en professioneel samenwerkt. Minister Yesilgöz (justitie en veiligheid) presenteert zich graag als een ‘law-and-order’-bewindsvrouw. Zij mag nu laten zien hoe ze die structurele verbetering in de beveiliging van bedreigde personen snel kan bereiken. Want dit soort moorden mogen in Nederland niet meer voorkomen.