Laat de eerstejaarsstudenten niet verkommeren door alleen onderwijs online aan te bieden, aldus schrijver en historicus Jan Hille Noordhof.
Mijn dochter start in september met haar studie aan de universiteit. Tot mijn schrik vernam ik van haar dat zij tot 2021 geen fysieke colleges krijgt aangeboden. Te gevaarlijk.
De lockdown dit voorjaar betekende dat hogescholen en universiteiten hun deuren moesten sluiten. Colleges werden uitsluitend nog online aangeboden. Studenten waren veroordeeld tot het volgen van hun lessen achter een beeldscherm. Inmiddels zijn de samenleving en economie weer goeddeels van het slot. Docenten en bestuurders in het hoger onderwijs weigeren echter hun instellingen open te stellen voor hun studenten. Dit is voor studenten en vooral de aankomende eerstejaars een kleine ramp.
Studeren gaat namelijk niet alleen om het verwerven van kennis. Op je achttiende jaar gaat er een nieuwe levensfase in. Je doet de eerste voorzichtige stappen in de volwassenheid. Je gaat misschien op kamers en moet ineens voor jezelf zorgen. De structuren die je op de middelbare school werden aangeboden, komen te vervallen; je zult die structuren zelf moeten aanbrengen. De een slaagt hier beter in dan de ander.
Het gaat ook om bildung
Gelukkig is er echter de hogeschool of universiteit waar je docenten en mentoren ontmoet die je daarbij ondersteunen. Allereerst met het onderwijsaanbod. Je wordt uitgedaagd te debatteren in werkgroepen en je wordt aangemoedigd in projecten te participeren. Misschien ga je wel in de redactie van het universiteitsblad.
Zo bezien zijn universiteiten en hogescholen veel meer dan een onderwijsinstelling waar kennisoverdracht plaatsvindt. Het is een gemeenschap die jou vormt. Het gaat evengoed om bildung. Maar dus niet voor de aankomende eerstejaars.
Zij moeten het doen met online aangeboden colleges en het verder zelf maar uitzoeken. De reden? Gezondheid en veiligheid. Docenten willen het risico op besmetting minimaliseren – begrijpelijk – en verschansen zich achter hun computerscherm.
Maar dat is toch niet de enige oplossing? Hoe verantwoordelijk voelen zij zich eigenlijk voor hun studenten? Welke opvatting heerst er bij bestuurders van hogeschool en universiteit over de rol die hun instelling vervult in de levens van hun studenten? Waarom eist men van Den Haag geen passende maatregelen? Als de anderhalve meter het probleem is, dan is er toch wel een alternatief te bedenken?
Extra huurinkomsten
Het was goed om te lezen dat de Protestantse Theologische Universiteit haar fysieke colleges gaat aanbieden in kerkgebouwen (Trouw, 5 augustus). Waarom doen andere faculteiten niet iets vergelijkbaars? Hoe blij zal theater Carré zijn als het de deuren kan openen voor studenten? Waarom geen college geven in de grote zaal van het Concertgebouw of De Doelen? De cultuursector kan wel wat extra huurinkomsten gebruiken.
Dit alles kost natuurlijk geld. Maar geld was toch niet het probleem? Wopke Hoekstra is bereid de diepe zakken van de staat waar nodig helemaal te legen, zo gaf hij aan. KLM wordt voor 3,4 miljard euro gered omdat het cruciaal is voor de Nederlandse economie. Hoe zit het dan met de jongeren? Zijn zij niet minstens zo essentieel voor de toekomst van Nederland?
Geef studenten waar zij recht op hebben, in plaats van hen te laten verkommeren achter een beeldscherm op hun studentenkamer. Hun wordt gevraagd in zichzelf te investeren door torenhoge schulden aan te gaan. Ze moeten meer dan 2000 euro collegegeld betalen. Daar moet toch goed onderwijs in de breedste zin van het woord tegenover staan.
Lees ook:
De introductieweek gaat toch door, maar eerstejaars moeten het zelf gaan opknappen
Er is bijna geen fysiek onderwijs, introductieweken worden geminimaliseerd en studentenverenigingen mogen niet ontgroenen. De eerstejaars moet zelf een weg gaan vinden in de studentenstad. Hoe doen ze dat?
Corona drijft theologiestudenten naar de kerk (voor colleges dan)
Corona drijft de circa 250 studenten van de Protestantse Theologische Universiteit naar de plek waar een groot deel van hen ook zal gaan werken: in de kerk. Bij beide vestigingen, in Amsterdam en in Groningen, zijn kerkgebouwen gevonden waar de aankomende theologen de komende semesters geregeld les krijgen van een docent op de kansel, in plaats van online.
Studentbestuurders zijn toch trots op hun versoberde introweek
Het is niet wat ze een halfjaar geleden voor ogen hadden. Maar in Leiden, Amsterdam en Utrecht klinkt vooral trots door als organisatoren het over hun introductieweken hebben.