Opinie
Gedeputeerden Overijssel en Gelderland: ‘Eerste Kamer, verbied het asbestdak’
Eerste Kamer, stem nu voor het wetsvoorstel dat ook het bezit van een asbestdak verbiedt, betogen twee provincies.
Al veel te lang is er sprake van een impasse in de regelgeving rond asbest. De strijd tegen het kankerverwekkend asbest is bepaald niet nieuw: al sinds 1978 wordt in Nederland gewerkt aan het terugdringen van asbest. Vanaf 1993 geldt in Nederland (en sinds 2005 in de hele Europese Unie) een totaalverbod op het gebruik van asbest in nieuwe producten, dus ook op nieuwe daken.
In 2010 concludeerde de Gezondheidsraad dat asbest nog gevaarlijker was dan tot dan toe werd gedacht. De belangrijkste resterende bronnen van vrijkomende asbestvezels bleken (verweerde) asbesthoudende daken. Ook werd duidelijk dat de verwering van asbesthoudende daken toeneemt naarmate ze ouder worden. De toenmalige staatssecretaris van infrastructuur en milieu, Joop Atsma, ging daarom in 2011 nog een stap verder: hij kwam met een wetsvoorstel dat voorziet in een verbod op 'het voorhanden hebben' van asbesthoudende daken. De regering kan dan sanering afdwingen.
Het wetsvoorstel werd vorig jaar met 147 stemmen vóór en slechts drie tegen aangenomen door de Tweede Kamer. Voor de definitieve verankering ervan wordt sindsdien gewacht op de Eerste Kamer, die er deze week dan eindelijk over debatteert. Als gedeputeerden van de provincies Gelderland en Overijssel, waar de asbestproblematiek het grootst is, pleiten wij ervoor dat ook de Eerste Kamer nu instemt met het voorstel, zodat er een eind kan komen aan de onduidelijkheid voor pandeigenaren, saneerders en handhavers. Het is de laatste kans voor de Eerste Kamer in de huidige samenstelling.
Sinds de wetswijziging voor het verbod op asbesthoudende daken in de lucht hangt, is in Nederland al veertig miljoen vierkante meter asbestdak verwijderd. Mede dankzij een succesvolle versnellingsaanpak van provincies kon in 2018 twee keer zoveel worden gesaneerd als in 2014. Er zijn extra saneerders aangesteld, er zijn businessmodellen ontwikkeld om asbesthoudende dakbedekking te vervangen door zonnepanelen, er zijn draaiboeken voor een collectieve aanpak van kleine asbesthoudende daken in woonwijken en er liggen gemeentelijke uitvoeringsplannen klaar. Particulieren, bedrijven én overheden hebben hierin de afgelopen jaren veel geld gestoken.
Onberekenbare overheid
Na de versnelling van de afgelopen jaren blijken veel eigenaren nu te wachten met investeringen in een nieuw dak zolang de wettelijke impasse voortduurt. De nog resterende asbesthoudende daken van vóór 1993 raken intussen steeds sterker verweerd.
In de afgelopen jaren hebben het Rijk, de provincies, de gemeenten, saneerders en pandeigenaren flinke inspanningen geleverd om de concentratie van asbestvezels in de leefomgeving terug te dringen. De inzet was erop gericht de aangekondigde deadline van 31 december 2024 te halen. Gelderland en Overijssel hebben daartoe programma's opgezet die moeiteloos in heel Nederland overgenomen kunnen worden. Als het verbod nu niet wettelijk wordt verankerd, zou dat niet alleen oneerlijk zijn tegenover degenen die al veel geld hebben gestoken in saneringsoperaties, maar ook het beeld oproepen van een onberekenbare overheid.
Het is dus zaak nu door te pakken. Zonder een wettelijk kader met een voor iedereen heldere deadline is handhaving onuitvoerbaar en blijft de huidige onduidelijke situatie onnodig lang voortduren, met alle financiële en gezondheidsrisico's van dien. Het voorliggende wetsvoorstel is de uitkomst van een zorgvuldige afweging, waarbij de belangen van de pandeigenaren, de omwonenden, gemeenten en provincies zijn betrokken. Als de Eerste Kamer nu niet instemt met het verbod wordt een jarenlange inzet van Rijk, provincies, gemeenten, saneerders en pandeigenaren tenietgedaan.
Lees ook:
Studie naar de kosten van asbestsanering zet Kamerdebat op scherp
In aanloop naar het debat over de asbestbranche in de Tweede Kamer wordt de discussie over werken met de kankerverwekkende stof op scherp gezet.
Eigenaren asbestdak draaien zelf op voor de gestegen kosten van sanering
Het vervangen van een asbestdak wordt duurder, terwijl de subsidiepot leeg is. En die wordt niet meer aangevuld, zegt staatssecretaris Van Veldhoven. Woningeigenaren eisen toch steun.
Sanering asbest kan in chaos ontaarden
De overheid zou burgers financieel en organisatorisch moeten helpen asbestdaken te vervangen, betoogt Rob Ekkers van de Contactgroep Eigenaren Asbestwoningen.
