Er is veel te veel aandacht voor het Grote Ongenoegen van de Ongehoorden

Ik had ooit een intakegesprek met een cliënt die PVV-stemmer was. Hij deelde dit gelijk aan het begin van het gesprek mee en eiste een andere consulent, zonder hoofddoek, het liefst geen moslim. Hij vond dat als hij verplicht werd om het gesprek met een moslima te voeren, hij ook het recht had om te vertellen waarom hij op PVV stemde. Wat volgde was een tirade, die ik heb laten uitrazen, zodat de spanning uit het gesprek kon wegebben en we tot de orde van de dag konden overgaan.

Die tirade duurde 45 minuten. In de overige tijd kwamen zijn persoonlijke situatie en zijn schulden aan bod en wat eraan kon worden gedaan. Ik weet nog dat ik na dat gesprek dacht, onderweg naar mijn bureau: je hebt bijna al je spreektijd gebruikt om te praten over moslims en zwarte mensen die Zwarte Piet van je afpakken, terwijl het echte probleem, jouw reële probleem is dat je het geld niet hebt om een cadeau voor je kind te kopen of überhaupt Sinterklaas te vieren. Je gebruikt negentig procent van je tijd en stem om te praten over iets waar je tien procent van de tijd last van hebt, waardoor het lijkt alsof deze zaken het meest urgent zijn, en jouw dagelijkse, reële problemen onderbelicht blijven.

Verbonden door haat

De grootste misleiding van deze rechtse politieke partijen in de afgelopen twintig jaar is dat ze hun achterban voorhouden dat hun ongenoegen met hun bestaan zal verdwijnen als er minder moslims en minder vluchtelingen zijn. Of zoals de laatste tijd: als transgenders verdwijnen.

Het probleem is niet dat de Beruchte Boze Burgers niet worden gehoord. Het is ook niet dat ze geen geschikte leiders hebben getroffen. Het probleem is dat deze groep burgers slechts met elkaar wordt verbonden door haat. Jodenhaat, moslimhaat, homohaat, transhaat, vrouwenhaat. En sinds de pandemie ook haat richting gezag.

Sommigen bezitten een paar van deze vormen, sommigen hebben hun bingokaart vol. Maar haat is wat hen verbindt. De rest is drijfzand.

Henk en Hasan hebben evenveel last van de inflatie

Er is al twintig jaar buitenproportioneel veel aandacht voor het Grote Ongenoegen van de Ongehoorden, waardoor er bijna geen ruimte meer bleef om te praten over de daadwerkelijke problemen van dit land, die iedereen treffen. Henk en Hasan hebben beiden evenveel last van het woningtekort en de inflatie. Ingrid en Fatima hebben beiden last van verborgen armoede. Hun kleinkinderen zullen straks even hard worden geraakt door de veranderingen van het klimaat.

Maar laten we de microfoon blijven bieden aan mensen die hun recht op antisemitisme, racisme, transfobie, misogynie en Algemeen Ongenoegen niet willen opgeven, en de partijen die hen hun recht hierop willen garanderen een steeds groter podium geven, terwijl er al twintig jaar niets, maar dan ook niets uit de koker van die partijen is gekomen waar de gemiddelde burger beter van is geworden.

Ze hebben hun speelkwartier gehad. Het is tijd dat de volwassenen weer de regie gaan overnemen, zodat de politiek en het maatschappelijk debat niet meer 90 procent van de tijd gaan over 10 procent van de problemen. Hup en door nu.