Tata Steel kan overleven na investering in minder CO2-uitstoot, menen Gerrit Idema, voorzitter van de bedrijfsgroepafdeling FNV Tata Steel, en Roel Berghuis, vakbondsbestuurder voor FNV Tata Steel.
‘We laten ons bedrijf niet kapot maken’, staat op het spandoek dat in deze dagen bij de bedrijfspoort van Tata Steel hangt. Dat is een gevoel dat bij werknemers sterk leeft en wat wij als FNV-bestuurders goed begrijpen. Daarom willen wij een lans breken voor de werknemers en degenen die daar op een andere manier voor hun broodwinning afhankelijk van zijn. Tata Steel in IJmuiden staat midden in de Nederlandse maakindustrie. Een beetje meer industriepolitiek kunnen we in Nederland wel gebruiken.
Tata Steel behoort wereldwijd tot de top van de meest duurzame staalfabrieken. Tata Steel IJmuiden levert een belangrijke bijdrage aan de economische waarde in Noord-Holland en in Nederland. Er werken 9000 mensen, 35.000 mensen in de regio danken indirect hun baan aan het bedrijf. In de omgeving zijn 3000 werkgevers die leveren aan het bedrijf. De omzet bedraagt 5 miljard euro en de toegevoegde waarde aan de Nederlandse economie is 2,9 miljard.
Er wordt ontwikkeld, kennis opgebouwd en doorgegeven. Momenteel zijn 350 leerlingen bezig met een opleiding voor mbo-3. De opleidingen procestechniek, elektrotechniek en werktuigbouw worden als toonaangevend gezien. Er wordt met bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen samengewerkt aan het versterken en promoten van technisch onderwijs. Toch is er te weinig en te laat geïnvesteerd in de noodzakelijke innovatie. In 2007 is ‘IJmuiden’ overgenomen door Tata Steel. Na het ongelukkig Corus-huwelijk tussen Hoogovens en British Steel, dreigt opnieuw een moeizaam huwelijk in Europees verband.
Dure overname zelf betaald
De winsten die in ‘IJmuiden’ zijn gemaakt, werden jarenlang via de aandeelhouder afgegeven aan zieltogende staalbedrijven in Engeland. In de afgelopen twintig jaar ging dat om bedragen van circa 2 miljard euro. De werknemers in IJmuiden accepteren dat niet langer. Zo heeft ‘IJmuiden’ de dure overnamekosten zelf betaald. De onderhandelaars hebben zich vast laten meeslepen in de geijkte paden van de globalisering. ‘IJmuiden’ werd van technologische koploper, volger. De strategie van schaalvergroting is mislukt, terwijl staalbedrijven in bijvoorbeeld Zweden en Oostenrijk zelfstandig zijn gebleven met een goede marktpositie.
Tata Steel United Kingdom heeft onlangs vanwege de coronacrisis 500 miljoen pond aan de Britse overheid gevraagd. Niet om te investeren, maar om aan de lopende verplichtingen te voldoen. Dat is een risico voor IJmuiden. Want wat gebeurt er als ‘United Kingdom’ omvalt? Wat betekent dat voor Tata Steel Europa en ‘IJmuiden’? Of springt de Tata Group vanuit India alsnog bij?
Iedereen in ‘IJmuiden’ weet dat de CO2-uitstoot drastisch naar beneden moet en dat dit in essentie de toekomst van Tata Steel IJmuiden bepaalt. Als vakbond met ruim vierduizend leden bij Tata Steel kijken wij naar die toekomst. We zouden aan het Tata Steelterrein het karakter kunnen geven van een industriecomplex nieuwe stijl, waar gewerkt wordt aan een solide duurzame toekomst.
CO2-neutraal produceren van staal door een koppeling aan chemische verwerking van CO2 in nieuw te bouwen technische installaties moet mogelijk zijn. Het creëren van een innovatieve groene thuisbasis voor de Nederlandse maakindustrie door bijvoorbeeld het faciliteren van nieuwe (jonge) ondernemers. Gebruikmakend van de faciliteiten zoals onderwijs en onderzoek, van bedrijfsschool tot universiteit.
Voor het behoud van een elementair product als staal – en een versnelling in het drastisch terugbrengen van CO2 – is steun van de overheid nodig. Maar ook de steun van de bevolking om samen te bouwen aan een ‘IJmuiden nieuwe stijl’. Werknemers en vakbeweging moeten daarin een beslissende stem krijgen.
Lees ook:
Ontslag topman Tata Steel Nederland kan veel banen gaan kosten
Vanwege het ontslag van de Nederlandse topman zegt de ondernemingsraad het vertrouwen op in de leiding van Tata Steel Europe. De eerste protestacties vonden maandag al spontaan plaats.
Staalreus Tata zegt bij ’s werelds schoonste te horen, maar loopt hopeloos achter
Elders wordt door recycling al veel schoner staal geproduceerd dan in IJmuiden, constateert Antoinette Verbrugge uit Wijk aan Zee, mede namens een aantal andere verontruste bewoners. Ze zetten vraagtekens bij de ‘groene’ plannen van staalreus Tata.
