De Tweede Kamer is geen goed voorbeeld meer voor jongeren

De ChristenUnie werd dinsdag door een leerkracht gebeld. Hij was met zijn klas naar het Kamerdebat over de regeringsverklaring van Rutte IV gaan kijken, maar had de tv weer uitgedaan. Hij vond de Kamer geen voorbeeld meer voor de kinderen.

Dat een Tweede Kamer geen voorbeeldfunctie meer vervult voor jonge generaties, is al pijnlijk. Het kan nog erger. De harde omgangsvormen in het parlement kunnen ook als inspiratie dienen voor de verharding die in de hele samenleving zichtbaar is, zei CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma.

Of dat waar is, zal onderzoek moeten uitwijzen. Het maakt wel duidelijk dat er werk aan de winkel is voor politici. Deze coalitie heeft als ambitie het vertrouwen in de politiek te herstellen. En dat geldt ook voor de Tweede Kamer. Die moet weer laten zien dat partijen ondanks hun politieke meningsverschillen respectvol met elkaar kunnen omgaan.

En passant zette Wilders een bevolkingsgroep weg als een roedel

Afgelopen dinsdag werd daarmee een slechte start gemaakt. Het Kamerdebat startte ronduit onaangenaam. PVV-fractieleider Geert Wilders kwam weer met zijn tirades en persoonlijke aanvallen. En hij zette en passant een hele bevolkingsgroep weg als een roedel. Na 18 jaar zou je denken dat de Tweede Kamer weet om te gaan met de grijsgedraaide plaat van Wilders’ retoriek.

Maar de Kamer had nauwelijks weerwoord. De andere fractievoorzitters bleken geen partij voor deze ervaren debater. Het ontbreekt de Kamer tegenwoordig aan scherpe debaters als Alexander Pechtold (D66) of Lodewijk Asscher (PvdA), die de PVV-leider in het verleden effectief konden aanpakken.

De Kamer zocht daarom steun bij voorzitter Vera Bergkamp. Die moest ingrijpen. Bergkamp zei eind vorig jaar met partijen te willen praten, om nieuwe afspraken over de omgangsvormen in de Kamer te maken. Aanleiding was toen Kamerlid Pepijn van Houwelingen van Forum voor Democratie, die zijn D66-collega Sjoerd Sjoerdsma openlijk bedreigde met tribunalen. Het debat werd zelfs enige tijd stilgelegd.

Respect terugbrengen in het debat gaat niet vanzelf

De Kamervoorzitter was dus gewaarschuwd. Al was het deze keer niet Forum, maar een PVV’er die uit de bocht vloog. Respect terugbrengen in het debat gaat niet vanzelf. Het betekent dat een voorzitter direct moet ingrijpen als Kamerleden beledigende, discriminerende of dreigende taal uiten. Bergkamp deed dat niet.

Sylvana Simons (Bij1) smeekte haar zelfs Wilders aan te pakken, in het belang van de ‘veiligheid’ van anderen. De Kamervoorzitter ‘verzocht’ Wilders slechts om niet op de man te spelen. Ze greep niet in toen hij dat verzoek opzichtig negeerde. En ze corrigeerde de PVV-leider niet toen die beweerde ‘slechts’ een mening te geven.

Het zijn gemiste kansen. Op deze manier zal het nog lang duren voordat de Kamer zelf weer een voorbeeldfunctie vervult.