De nuance moet terug in het integratiedebat
Deze week deed de PVV in Den Haag het voorstel om immigranten contractueel een assimilatieverplichting op te leggen omdat er in de stad nu meer allochtonen wonen dan autochtonen.
De gedachte erachter stoelt op drie misvattingen: die andere identiteit is per definitie bedreigend, assimilatie is afdwingbaar, en integratie vindt alleen plaats als je die forceert. Wie z'n angst of argwaan even opzijzet, kan zien dat de werkelijkheid anders is. Culturele en etnische verscheidenheid is in Den Haag en daarbuiten een feit. Die kan dus niet per maatregel als een 'Hans Kazan act' worden weggetoverd. Ook de integratie is een feit, in weerwil van alle politieke discussie. Want de samenleving staat niet stil terwijl de politiek discussieert over beleid.
Met de lancering van een manifest werd in 2006 de beweging 'Eén Land, één Samenleving' opgericht. Het was een reactie op de toenemende intolerantie in Nederland. Initiatiefnemers waren Hans Dijkstal en Mohamed Rabbae. Bij alle verschillen in politieke opvatting deelden zij één grote zorg: de verruwing van het publieke debat over integratie van gemigreerde bevolkingsgroepen in Nederland en daarmee samenhangende knelpunten in beleid en uitvoering. De tijden zijn er sindsdien niet genuanceerder op geworden.
Veel nieuwe Nederlanders zijn gewoon geïntegreerd in de economie, met of zonder hulp van de overheid. Ze ondernemen, hebben banen, betalen belasting en zijn succesvol op allerlei terreinen zoals toneel, literatuur, cabaret, sport, film, wetenschap, media en politiek. Nieuwe Nederlanders hebben een andere kijk op vraagstukken waar we in onze samenleving mee kampen; zij dragen andere manieren aan om problemen op te lossen. Ze brengen nieuwe kennis en inventiviteit. Het land is door de nieuwkomers krachtiger geworden, zoals immigratie door de eeuwen heen de sociale en economische kracht van Nederland in de wereld heeft vergroot.
Om de toegevoegde waarde van mensen met een andere achtergrond tot zijn recht te laten komen, is tolerantie essentieel. Niet de tolerantie om te gedogen wat niet bij onze rechtsorde past. Maar wel tolerantie op basis van de beginselen van die rechtsorde: gelijkwaardigheid, wederzijds respect en de burgerrechten. Die tolerantie is geen zwakte maar heeft Nederland altijd sterker gemaakt. En heeft ons een reputatie bezorgd die ons - ook economisch - geen windeieren heeft gelegd.
Als we - naast de knelpunten - oog hebben voor de kracht en de kansen van culturele verscheidenheid, worden we sterker en succesvoller, en misschien ook weer gewaardeerd in het buitenland, waar we het als open economie van moeten hebben. De voedingsbodem daarvoor ligt bij een evenwichtige beeldvorming. Geen kleinigheid. Want het nieuws en het politieke debat worden nu onverminderd beheerst door problemen en incidenten. Het is aan de maatschappij zelf om temidden van al die dominante berichtgeving de nuance en de feiten te zien en te laten zien.
Voor Eén Land, één Samenleving is dit aanleiding om een stap verder te zetten: niet alleen opvattingen te delen maar ook te fungeren als platform om de positieve aspecten van de multiculturele samenleving te laten zien. Gisteren is de vernieuwde website gelanceerd en is de beweging ook te vinden op de sociale media. Het is één initiatief van de vele die hopelijk bijdragen aan een genuanceerd beeld en een houding die gebaseerd is op het zien van kansen in plaats van bedreigingen. Dat is hard nodig. Want voortbouwen op onze traditionele sterkte van eenheid in verscheidenheid is noodzakelijk als dit land wil blijven meedoen in de wereld.
