De NPO moet zich minder laten leiden door formats en kijkcijfers

Hoe bereiken we de jonge lezer of televisiekijker, en hoe houden we die vast? Het is een vraag die regelmatig terugkeert als omroepbazen of hoofdredacteuren praten over de mediastrategie. Dat is logisch. Want de jonge lezer of de jonge kijker bepaalt voor een belangrijk deel de toekomst van je product.

Met de jonge kijker in het achterhoofd kondigde de NPO onlangs aan het geschiedenisprogramma Andere Tijden te schrappen, en consumentenprogramma’s als Radar en Kassa! minder zendtijd te geven. Het leidt tot veel protest, en inmiddels keert het eerstgenoemde programma deels terug op de tv.

De NPO-omroepbazen verdedigen hun strategie door te wijzen op de 6,5 miljoen Nederlanders tussen de 20 en 49 jaar. Volgens Frans Klein (directeur video) kijkt die groep ‘nog heel veel televisie’. Toch zijn acht op de tien mensen die daadwerkelijk televisiekijken vijftigplus. Als het aan Klein ligt, gaat de balans terug naar zeven op de tien, zei hij in een interview met het Parool.

Het trekken van jonge kijkers is een mooi streven, maar hoe doe je dat als pubers en twintigers Netflix, HBO en YouTube verkiezen boven de tv? Ga je die aan je binden met amusementsprogramma’s als Showcolade? Nee, denkt Klein. Hij noemt dat een kwestie van pech. “Soms, als je iets nieuws uitprobeert, gaan er dingen mis.”

Over de inhoud gaat het te weinig

Dat zou kunnen. Maar het toont ook een laag ambitieniveau. De inhoudelijke vraag ontbreekt. Waar staan wij voor? Dat moet de publieke omroep zichzelf afvragen. Wat voor soort programma’s willen wij maken? Als je geschiedenis aan een groter en jonger publiek wilt slijten, had de NPO direct met een alternatief moeten komen. De omroepbazen volstaan met de opmerking dat ze willen investeren in informatieve series die op elk moment teruggekeken kunnen worden.

Het praten in formats en kijkcijfers voert te veel de boventoon bij de NPO en dat is zonde, want in de basis heeft Nederland een goede publieke omroep met hoogwaardige dramaseries, en inhoudelijk journalistieke programma’s als Zembla, Nieuwsuur en Tegenlicht. En laten we vooral de jeugdseries niet vergeten, die weliswaar minder worden bekeken dan in het verleden, maar die internationaal zeer hoog aangeschreven staan en regelmatig internationale prijzen in de wacht slepen.

Daar mag de publieke omroep trots op zijn. Draag dát naar buiten toe uit. Wees duidelijk over je koers, wees brutaal in je keuzes en stop met het praten in kijkcijfers en formats. De uitkomst kan dan ook zijn dat je een boeken- of geschiedenisprogramma maakt voor een klein, maar zeer trouw publiek en dat je op het andere net Heel Holland bakt uitzendt.