De Nederlandsche Bank schiet tekort in steun aan duurzaam bankieren bij Triodos

De Nederlandse economie draait weer als een tierelier. Ook de banken herstellen zich. Zo is de aandelenkoers van ING weer ruim boven het niveau van voor corona, na in 2020 een stevige daling te hebben doorgemaakt van 60 procent. Eén bank zit echter nog diep in de problemen.

Vreemd genoeg is dat een bank die misschien wel het minst te lijden heeft gehad van de coronacrisis en die het feitelijk qua winstgevendheid gewoon goed doet: de Triodos Bank. Het probleem zit daarom niet zozeer bij de bank als wel bij de beleggers in certificaten van Triodos. Sinds vorig voorjaar kunnen zij namelijk hun certificaten niet meer verkopen, omdat de handel daarin moest worden stilgelegd toen te veel mensen hun certificaten wilden verkopen, zoals topman Jeroen Rijpkema in Trouw uitlegt (Verdieping, 16 november).

Waarom niet gewoon geld lenen?

Iets soortgelijks gebeurde bij het microkredietfonds van de ASN Bank, die zich eveneens richt op duurzaamheid, maar daar kon de handel weer in oktober 2020 worden hervat. Bij Triodos echter duurt deze crisis nu al anderhalf jaar en is het einde nog lang niet in zicht. Voor beleggers die om welke reden ook het geld van hun belegging hard nodig hebben, heeft het stilleggen van de handel dramatische gevolgen. Maar ook bij andere beleggers in Triodos-certificaten heerst er ongemak en heeft het vertrouwen een flinke knauw gekregen.

Waar ASN de zaak toch redelijk snel weer onder controle kreeg zodat het vertrouwen zich kon herstellen, bekruipt beleggers in Triodos-certificaten de gedachte dat het voortduren van de crisis toont dat de leiding van de bank incapabel is. Waarom niet gewoon geld lenen op de kapitaalmarkt (tegen een verwaarloosbare rente) om de verkopers tegemoet te komen, zodat het vertrouwen terugkomt en de vraag naar certificaten zich herstelt?, vragen sommigen zich af. Door deze perceptie van onkunde bij het management van Triodos is de kans groot dat veel beleggers alsnog hun certificaten verkopen zodra de kans zich voordoet.

Tijdelijke schok is langdurige crisis

Maar wie wat dieper kijkt, krijgt de indruk dat deze crisis niet zozeer te wijten is aan het management van Triodos, maar aan de starre regels van De Nederlandsche Bank (DNB). Deze toezichthouder verbiedt namelijk dat Triodos meer dan 3 procent van haar kapitaal gebruikt voor de terugkoop van certificaten. In 2020 werd deze grens bereikt en moest de handel daardoor worden stilgelegd. Dit DNB-beleid heeft in de bijzondere omstandigheden van de coronacrisis een onnodig desastreus effect teweeggebracht op het vertrouwen in Triodos.

Wat eerst een tijdelijke schok was, heeft zich vertaald in een veel langdurigere crisis, die alleen met hoge kosten voor de certificaathouders kan worden oplost. Had DNB, die ook de taak heeft om stakeholders van banken (inclusief certificaathouders) te beschermen, de 3-procentsregel tijdelijk versoepeld, dan was het stilleggen van de handel en daarmee de val in het vertrouwen voorkomen.

Abnormale omstandigheden vergen nu eenmaal dat regels discretionair worden toegepast. Dat zien wij bijvoorbeeld ook aan het succesvolle beleid van de Nederlandse overheid, die haar schuld liet oplopen om te voorkomen dat de coronacrisis zou leiden tot een langdurige diepe recessie. Daardoor hebben de Nederlandse economie en het vertrouwen zich snel kunnen herstellen.

Biedt dit inzicht misschien het begin van een oplossing? Mijn voorstel is dat DNB nog eens als toezichthouder naar haar rol in deze crisis bij de Triodos Bank kijkt en de 3-procentsregel tijdelijk opschort. Dat kan de handel in certificaten op korte termijn weer vlot trekken. Het zou haar nóg meer sieren als zij ook verantwoordelijkheid voor deze crisis erkent. Daardoor kan niet alleen de certificatenhandel maar ook de reputatie van een duurzame en in wezen gezonde bank als Triodos zich sneller herstellen.

Lees ook:

Beleggers in Triodos zijn boos: ze kunnen al anderhalf jaar niet bij hun geld. De nieuwe topman zoekt een oplossing

Beleggers in de duurzame Triodos Bank zijn boos: door een handelsstop kunnen zij al anderhalf jaar lang hun investering niet verzilveren. Aan bestuursvoorzitter Jeroen Rijpkema om een list te verzinnen. ‘De pijn van mensen die nu niet bij hun geld kunnen, die raakt mij het meest.’

Met Nederlands geld verdwijnt ons regenwoud en ons inkomen

Vandaag verschijnt de Eerlijke Bankwijzer, maar tal van Nederlandse financiers zijn nog verre van duurzaam bezig, aldus de noodkreet van James G. Otto, programmaleider Friends of the Earth Liberia, partner van Milieudefensie.