De internationale paradox van YouTube
Afrikanen, Aziaten en Oost-Europeanen zijn dol op Youtube. Goed nieuws voor YouTube, zou je denken. Toch gaat in het kantoor van eigenaar Google de vlag allerminst uit. De arme regio’s vreten bandbreedte en leveren nauwelijks inkomsten. Alleen een hek rond de site kan voorkomen dat het bedrijf honderden miljoenen moet toeleggen op hun wereldwijde populariteit. De internationale paradox, noemt The New York Times het verschijnsel.
YouTube is niet de enige internationale speler die gebukt gaat onder het succes. Fotosite Flickr, sociale netwerken als Facebook en Myspace maar ook kleinere webbedrijven broeden op maatregelen. Hoe lang nog voordat we twee internetten hebben; eentje met volledige uitrusting voor de rijke en een gestripte voor de arme landen.
Dat het scenario parallelle digitale werelden realistischer is dan het klinkt, blijkt uit het nieuwe deurbeleid van de Amerikaanse videosite Veoh. Redacteur Stan Schroeder van webmagazine Mashable probeerde in Kroatië een filmpje te bekijken en ontving de mededeling:
„Veoh is niet langer beschikbaar in Kroatië. Bent u niet in Kroatië, of denkt u dat dit bericht ten onrechte verschijnt, meldt u dan bij Veoh.com.”
Kortom: geen video’s van Veoh meer voor de Kroaten. En voor andere Oost-Europeanen. En Afrikanen en Aziaten.
Het probleem van internationaal actieve sites is dat slechts de helft van de 1,6 miljard internetters op de wereld interessant is voor adverteerders. Op de andere helft treffen zij een dorre vlakte waar geen droog brood valt te verdienen.
Volgens financiële dienstverlener Credit Suisse is YouTube dit jaar honderden miljoenen dollars kwijt aan de onrendabele regio’s. Youtube-bestuurslid Tom Pickett zegt in The New York Times dat het oude ideaal van wereldwijde dekking weliswaar overeind blijft, maar dat de grenzen in zicht komen. De videosite denkt de kosten te kunnen drukken door in sommige landen de diensten aan te passen. Oftewel: een grofkorrelig filmpje met wazige vlekken voor de Pool en eenzelfde video in high definition kwaliteit voor de Duitse buur.
Ook Facebook denkt aan een light versie voor armere landen. De Amerikaanse variant op het Nederlandse Hyves telt 60 miljoen leden binnen de VS. Het aantal leden buiten de VS: 140 miljoen. Onduidelijk is hoe zwaar die 140 miljoen buitenlandse leden op de begroting drukken, maar het laat zich raden dat het beheer van een miljard uitheemse foto’s en filmpjes een prijzige erezaak is.
YouTube en Facebook zijn de twee prominentste spelers van een voorhoede die bouwen aan een internet light voor arme regio’s. Dat dit toekomstbeeld haaks staat op het idee van the global village, het ideaal van een verenigde wereld op het web, daar zijn de CEO’s van de grote ondernemingen zich maar al te goed van bewust. Youtube, Facebook, Veoh, allemaal benadrukken zij dat niet winst, maar een wereldwijd bereik het heilige doel blijft.
De maatregelen van de voorhoede zijn begrijpelijk en economisch gezien verstandig. Winst is niet gratis, zoals men ruim tien jaar geleden debiteerde, de tijd van new economy en hoogconjunctuur. Hoe lang nog voordat ook de global village definitief een echo is uit de jaren negentig?
