De 'Ethica' van Spinoza als tegengif tegen het radicalisme onder moslims

Er is niet veel voor ze geregeld. Er is geen museum voor de islamitische beschavingen; er is geen aanspreekpunt voor moslimgerelateerde zaken op het gemeentehuis. De grote theaters van de stad houden geen rekening met dit publiek, laat staan de culturele centra. Wie naar de Uitladder kijkt, zou denken dat er geen moslims in deze stad wonen.

Hoog risico

Wel moeten de moslims in de gaten worden gehouden. Want waar moslims zijn, daar zijn mogelijk problemen. Amsterdamse moslims worden als een bijzondere groep gezien. Een groep met een 'hoog risico'. De extreme hooligans van het beruchte Ajax-vak 410 worden met minder argwaan benaderd.

Onder het bestuur van Eberhard van der Laan werd een campagne voorbereid om radicalisering onder moslims een halt toe te roepen. De journaliste Nikki Sterkenburg kwam de missie 'Grijze campagne', die aan het oog van het publiek was onttrokken, op het spoor. Het plan was redelijk suf. Een geradicaliseerde Marokkaans-Nederlandse jongeman zou in 'spontaan' opgenomen vlogs vertellen hoe hij het licht van redelijkheid en gematigdheid had gezien. Om enige schijn van overheidsbemoeienis te vermijden moesten deze films zonder verwijzing naar de opdrachtgever op YouTube worden geplaatst.

Deze in mijn ogen onfrisse benadering kwam uit de koker van de radicaliseringsgoeroe David Kenning, een Ier. Zijn invloed op Eberhard van der Laan was sterk. De eloquente Ier begreep moslims beter dan ze zichzelf begrepen.

Nu blijkt dat een van de Amsterdamse moslims die werd ingeschakeld om deze campagne mogelijk te maken, het veld moest ruimen wegens belangenverstrengeling. Er zou sprake zijn van dubbele agenda's, al kan men daar geen bewijzen voor aanvoeren.

In mijn zoektocht naar de gedachte achter deze radicaliseringsaanpak vond ik een artikel van de Ier dat werd gepubliceerd in Het Parool. Een warrig geschreven stuk in een wollige mix van managementtaal en filosofische prietpraat waar de TEDx-generatie patent op heeft.

In het Parool-verhaal baseert hij zich op de filosofie van Benedictus de Spinoza. "Voor Spinoza waren tolerantie en sociale cohesie geen utopische idealen, maar waarden die gevonden konden worden in het Amsterdam dat hij liefhad", schrijft Kenning. Met deze bewering is van alles mis: Amsterdam was tolerant maar ook weer niet zo tolerant, en Spinoza is door zijn eigen gemeente uitgekotst.

Zwart-witdenken

In dit citaat idealiseert hij Amsterdam en Spinoza en daar zet hij het radicalisme van IS tegen af. Het is simpel zwart-witdenken gevat in hoogdravende, nietszeggende taal. Moeten alle moslims aan de Spinoza? Ik denk dat de Amsterdamse moslims die de adviezen van de Ierse Kenning moesten slikken, hem meewarig hebben aangekeken - als ze hem al hebben ontmoet. De 'Ethica' van Spinoza als tegengif tegen het radicalisme onder moslims.

Ik woon inmiddels meer dan vijftien jaar in Amsterdam, een heerlijke, fijne stad, maar een bestuurlijke zwakheid blijft terugkomen. Men stroomt over van de intellectuele eigendunk, maar men weet niet hoe snel het verstand in te ruilen voor een knotsgekke riedel van een buitenstaander om het onvermogen mee te maskeren. Dat doodgewone moslims hieronder moeten lijden, ziet men gemakshalve over het hoofd.