Onterecht adviseert de Gezondheidsraad tegen vaccinatie tegen meningokokken B. De regering moet dat vaccin juist wel opnemen in het vaccinatieprogramma, schrijven de Groningse hoogleraren en gezondheidseconomen Maarten Postma en Cornelis Boersma.
Nederland stond lang bekend als voorloper op het gebied van innovatief vaccinatiebeleid. Maar dat is in de loop der jaren drastisch veranderd. Tegenwoordig nemen we verhoogde gezondheidsrisico’s op de koop toe. We illustreren dat met een recent voorbeeld.
‘Meningokokken B is een zeer ernstige ziekte die kan leiden tot hersenvliesontsteking en bloedvergiftiging en die fataal kan aflopen. Dat is reden om vaccinatie van kinderen en adolescenten tegen deze ziekte via het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) te overwegen’. Dat schrijft de Gezondheidsraad in een onlangs uitgebracht advies.
Dat klinkt hoopvol. Meningokokken B is inderdaad levensgevaarlijk, met name voor kleine kinderen. Maar wie het advies van de raad verder bestudeert, komt van een koude kermis thuis: de kosteneffectiviteit van de vaccinatie is ‘… zeer ongunstig, omdat het aantal ziektegevallen laag is, de prijs van het vaccin hoog is en meerdere doses nodig zijn’. Slotoordeel: staatssecretaris, neem het vaccin niet op in het RVP.
Een gemiste kans. We begrijpen de Gezondheidsraad niet met de redenatie over de veronderstelde ongunstige kosteneffectiviteit. Het is immers algemeen bekend dat vaccinprijzen in een grootschalig vaccinatieprogramma veel lager liggen dan de individuele officiële lijstprijs. En ja, het aantal gevallen is nu laag, maar alleen daarop hameren is een kortetermijnvisie.
Meningokokken B is een fluctuerende ziekte en het aantal gevallen zal eens ook weer stijgen, zoals we rond de eeuwwisseling zagen bij meningokokken C. Daarmee is vaccinatie tegen meningokokken B een investering in de gezondheid van toekomstige generaties. Zo kunnen we levens van kinderen redden en complicaties in hun latere leven voorkomen.
Laten we kijken naar Engeland. Dat loopt nu voorop met een innovatiever vaccinatiebeleid. Ook als het gaat om meningokokken B kunnen we een voorbeeld aan dat land nemen. Al in 2015 begon Engeland met een gericht meningokokken B-vaccinatieprogramma. Kinderen die drie doses van het vaccin krijgen toegediend, blijken maar liefst 62 procent minder kans te lopen om ziek te worden.
Penny wise, pound foolish
Dat het vaccin effect heeft, lijdt dus geen twijfel. Ook kan het vaccin kosteneffectief worden als we de mogelijke toenames in het aantal gevallen en een reële prijsstelling in ogenschouw nemen. Het gaat bij de kosten overigens niet alleen om de directe gevolgen van de ziekte, maar ook om indirecte maatschappelijke kosten, zoals speciaal onderwijs, langetermijnzorg en productiviteitsverlies van ouders.
De vaccinatie tegen meningokokken B komt dan ruimschoots onder de algemeen aanvaarde norm van 80.000 euro voor het redden van een voor kwaliteit gecorrigeerd levensjaar zoals dit bij ernstige ziekte gehanteerd wordt.
Ondanks alle wijsheid van de Gezondheidsraad doen we er goed aan vaccinatie tegen meningokokken B toch in te voeren, en daarmee de bescherming tegen meningokokkenziektes te completeren. Immers, tegen de andere typen – A, C, W en Y – wordt al enkele jaren gevaccineerd.
Met de wetenschap dat er verschillende nieuwe of vernieuwende vaccins op komst zijn is onze oproep: overheid, voer een innovatief vaccinatiebeleid dat niet penny wise, pound foolish is. Nederland geeft ongeveer 0,014 procent van het bruto binnenlands product uit aan vaccinaties. Dat komt neer op 6 euro per Nederlander. Dat is weinig in vergelijking met andere landen.
Neem Duitsland, dat hieraan 16 euro per inwoner uitgeeft. De kosten van het rijksvaccinatieprogramma (100 miljoen euro per jaar) zijn relatief zeer beperkt: iets meer dan 1 procent van het totale zorgbudget. Met een geringe investering belandt Nederland weer in de Europese vaccinatievoorhoede. Het resultaat: een gezondere bevolking. Dat zijn we aan onze stand verplicht.
Lees ook:
Het mRNA-vaccin anticipeert veel sneller op virusmutaties, dat zien onderzoekers wel zitten
De pandemie heeft het mRNA-vaccin een boost gegeven. De nieuwe aanpak biedt mogelijkheden voor andere toepassingen, maar succes is niet gegarandeerd. ‘Het wordt zeker niet de heilige graal.’
Den Haag, laat ook vaccins tegen andere ziektes sneller door
Den Haag moet doorpakken bij het toelaten van nieuwe vaccins. Dat kan veel ellende en kosten voorkomen, betoogt Annemiek Verkamman, die aan het hoofd staat van HollandBIO, de belangenvereniging van de biotechnologiesector.
