Dat de hoofdredactie van NOS Sport een onveilige werksfeer tolereerde, is het grootste probleem

En dan nu NOS Sport. Nadat eerder The Voice of Holland en De Wereld Draait Door al onveilige werkplekken bleken, is nu het volgende paradepaardje van de tv aan de beurt. Bij NOS Sport werd jarenlang getreiterd en seksueel geïntimideerd, zo blijkt uit een reconstructie van De Volkskrant. Nieuwelingen die niet in het bekende plaatje pasten – vrouwen, mensen van kleur – werd het bijzonder moeilijk gemaakt om overeind te blijven.

Een dergelijke werksfeer kan echt niet meer. Het is dan ook terecht dat de hoofdredactie, die verantwoordelijk is voor het ontstaan en het voortduren van dit onveilige gedrag op de werkvloer, opstapt.

Daags voor het Volkskrant-artikel kwam de NOS-directie met de uitkomsten van een extern onderzoek van twee vertrouwenspersonen naar NOS Sport. Daaruit bleek ook dat er de afgelopen 20 jaar veel meldingen waren geweest van (seksuele) intimidatie, discriminatie, verbale agressie en pestgedrag. Voor de NOS waren die meldingen zo ernstig dat nu forse maatregelen komen om de betrokkenen te helpen en om de cultuur op de werkvloer te verbeteren.

Seksisme, racisme en pesterijen hoorden ‘er nu eenmaal bij’

Het is belangrijk dat er stevig opgetreden wordt. Juist het feit dat de hoofdredactie jarenlang tolereerde dat de werksfeer onveilig was, is het grootste probleem. Net als Matthijs van Nieuwkerk konden sportpresentatoren zich misdragen, omdat de hoofdredactie hen de hand boven het hoofd hield. Zonder weerwoord kon die giftige cultuur ontstaan waarbij seksisme, racisme en pesterijen ‘er nu eenmaal bij hoorden’.

Dat de slachtoffers zich nooit gesteund voelden, is pijnlijk. De slechte gewoonten van sommige coryfeeën waren bekend, en er werd zelfs voor gewaarschuwd. Toch moesten de klagers zich aanpassen of verdwijnen, in plaats van de pesters.

Maar het is ook zorgwekkend dat zo weinig collega’s hen steunden, dat de meeste collega’s het kennelijk normaal vonden dat nieuwelingen gepest werden. Het tekent een totaal gebrek aan empathie op deze redactievloer. En dat zorgde voor eenzaamheid en twijfel bij slachtoffers van dit gedrag.

Het is te laat, maar beter laat dan nooit

Het is daarom goed dat een onafhankelijke, externe klachtencommissie alsnog meldingen naar grensoverschrijdend gedrag op feiten gaat onderzoeken als de melders dat willen. Ook gaat de NOS-directie in gesprek met de betrokkenen. Het is te laat. Maar beter laat dan nooit.

De grondige aanpak die de NOS kiest, past in deze tijd. Twintig jaar geleden vonden we dat haantjesgedrag erbij hoorde. Je moest er maar tegen kunnen. We zijn er gelukkig inmiddels van teruggekomen. Het maakt te veel mensen kapot en laat talent verloren gaan.

Laat deze nieuwe kwestie binnen de tv-wereld een signaal zijn aan leidinggevenden om de eigen werksfeer onder de loep te nemen. Want ook buiten de tv-wereld zijn macht en machogedrag een giftige cocktail.