Kinderboeken aanpassen is geen censuur, maar juist een service voor de nieuwe generatie die ze kan blijven lezen, schrijft lezer Jasper de Winter.
De wereld verandert, maar sommige mensen lijken nog vast te zitten in het verleden, blijkt uit de controverse over de aanpassing van Roald Dahls boeken aan de huidige moraal. Als kind hielden we van zijn verhalen over tovenaars, chocoladefabrieken en reuzen. Maar dat betekent niet dat we moeten vasthouden aan het idee dat de wereld waarin deze verhalen zijn geschreven perfect was.
Het is begrijpelijk dat sommige mensen nostalgie voelen en zich verzetten tegen verandering, maar dat betekent niet dat we terug moeten naar vroeger. Roald Dahl was een product van zijn tijd, waarin openlijk racisme en seksisme geaccepteerder waren dan nu. We moeten erkennen dat wat we toen normaal vonden, nu niet meer acceptabel is. Het is goed dat we ons bewust zijn geworden van het feit dat sommige woorden en handelingen kwetsend zijn voor anderen.
Ik herinner me nog goed hoe ik als kind vaak het liedje Hanky Panky Shanghai zong in de klas als iemand jarig was. Niemand vond dat gek. Nu is dat ondenkbaar. We moeten ons afvragen: is Nederland daar slechter van geworden?
Veranderende tijden
Recentelijk kwam het nieuws dat de Britse uitgeverij van Roald Dahl komt met ‘klassieke’ herdrukken na controverse over wijzigingen. Het is jammer dat sommige mensen liever vasthouden aan het verleden dan zich aanpassen aan de veranderende tijden.
Als we deze verhalen aan de volgende generatie willen doorgeven, moeten we ervoor zorgen dat ze inclusief zijn en niet kwetsend voor bepaalde groepen. Het is goed om te zien dat de familie van Roald Dahl het voortouw neemt. In plaats van vast te houden aan het verleden, erkent ze dat er verandering nodig is en onderneemt ze actie om de verhalen toegankelijk te maken voor alle kinderen.
Dat is het doel van aanpassing van de boeken, dat is dus geen censuur.
Laten we niet muggenziften en enkel vergelijkingen maken die iedere inspanning om de samenleving inclusiever te maken als een karikatuur afschilderen. Racisme, seksisme en stigmatisering worden vaak opgepikt uit en passant genoemde zaken en nestelen zich in aannames en zienswijzen die positieve verandering in de weg staan.
Laten we de verandering omarmen en ervoor zorgen dat de verhalen van Roald Dahl blijven bestaan voor de volgende generatie, inclusief en respectvol voor alle kinderen.
Lees ook:
Nederlandse uitgever van Roald Dahl: ‘In zijn stereotyperingen zit juist zijn humor’
Grote consternatie bij uitgeverij De Fontein van de boeken van Roald Dahl. In zijn kinderboeken heeft de Britse uitgever typeringen en passages herschreven omdat ze discriminerend zouden zijn.