Brabant op slot, welke provincie volgt?

De deplorabele staat van de natuur noopt het Brabants provinciebestuur tot een draconische ingreep. Geen enkel Brabants project waarbij stikstof vrijkomt, krijgt nog een vergunning. Het is een les voor kiezers en kandidaten voor de komende provinciale verkiezingen: zie het stikstofprobleem onder ogen en handel daarnaar.

Het besluit van Brabant volgt op een ‘natuurdoel-analyse’, waarin beschreven is hoe beschermde soorten en de natuur ervoor staan. Provincies zijn sinds kort verplicht tot het maken van zo’n analyse. Dat die voor Brabant zo slecht uitpakt, kan niemand verbazen. Decennialang is de Brabantse bodem vermest. De kwaliteit van het oppervlaktewater is er dus zorgwekkend slecht. En dat is weer het gevolg van de relatief grote vee- en vleesindustrie van de provincie.

Het Brabantse besluit is niet los te zien van het Haagse stikstofbeleid en alle ellende die daaruit voortkomt. Al in mei 2019 deed de Raad van State zijn vernietigende uitspraak over dat stikstofbeleid. Helaas is sindsdien weinig tot niets gebeurd om de voornaamste stikstofbron serieus aan te pakken. De noodzakelijke inkrimping van de varkens- en melkveesector bleef uit.

Het stikstofdossier is het treurige resultaat van jarenlang pappen en nathouden, van politici die uit vrees voor een slechte stembusuitslag de achterban te veel en te lang naar de mond praatten en zo de natuur opofferen aan economisch gewin. Maar nu er miljarden euro’s zijn uitgetrokken voor een ‘woest aantrekkelijke uitkoopregeling voor boeren’ kunnen provincies aan de slag. Op hun schouders rust de verantwoordelijke taak om het platteland her in te richten, in samenspraak met de overgebleven boeren – allemaal om het beetje kwetsbare natuur dat nog rest te behoeden voor een definitieve ondergang.

De situatie in Brabant laat zien waar het toe leidt als bestuurders de boel te veel op zijn beloop laten. Dat is in Brabant decennialang gebeurd. Daarom is het ook zo kwalijk hoe de stembusstrijd voor de verkiezingen van Provinciale Staten van 15 maart aanstaande zich heeft ontwikkeld. Politici van regeringspartijen CDA en VVD hebben afstand genomen van het stikstofbeleid van hun eigen kabinet. Zo sluiten ze niet alleen de ogen voor de feiten, voor de juridische en politieke werkelijkheid en de verwaarloosde biodiversiteit. Ze riskeren ook dat hun provincie, net als Brabant, ‘op slot’ zal moeten – waardoor woningbouw, maar ook de aanleg van wegen en bedrijfsuitbreidingen onmogelijk worden. Wie die feiten verzwijgt, helpt de provincie niet verder en steekt vooral zijn kop in het zand. Zo iemand is het vertrouwen van de kiezer niet waard.