Opinie

Bleker schoffeert de natuurbeschermers

Staatssecretaris Henk Bleker. Foto: anp Beeld
Staatssecretaris Henk Bleker. Foto: anp

Bleker bezuinigt 60 procent op natuurbeleid en schoffeert vervolgens de organisaties die het beleid hebben uitgevoerd.

Dolf Logemann en ecoloog bij het adviesbureau Arcadis

Dit kabinet bezuinigt zestig procent op natuurbeleid. Het schrapt de verbindingszones tussen natuurgebieden, het gaat de Ecologische Hoofdstructuur slechts onvolledig uitvoeren. Ook legt het de uitvoerende dienst, Staatsbosbeheer, bezuinigingen op waarmee de natuur nauwelijks kan worden onderhouden.

Alsof dit nog niet genoeg is schoffeert de staatssecretaris, waar hij maar kan, de instanties die het natuurbeleid hebben uitgevoerd. Zo neemt hij het de ecologen kwalijk dat de achteruitgang van de natuur na twintig jaar investeren in de Ecologische Hoofdstructuur nog niet is gestopt. "Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten hebben vooral veel grond aangekocht en maar weinig ingericht. Half werk!", aldus staatssecretaris Bleker vorige week in de Tweede Kamer. Dat verwijt mist elke feitelijke basis.

In werkelijkheid worden de gronden voor de nieuwe natuur niet door de natuurorganisaties aangekocht, maar door het Rijk, via het Bureau Beheer Landbouwgronden. Deze dienst valt rechtstreeks onder Bleker. De natuurorganisaties krijgen de gronden doorgeleverd om ze te beheren.

Ze moeten daarvoor diep in de buidel tasten. Voor elke euro subsidie die zij voor het beheer van het Rijk ontvangen leggen zij er zelf twee bij uit andere bronnen, waaronder lidmaatschapsgelden. Op deze manier realiseert de overheid goedkoop haar eigen natuurbeleid.

Het is ook een misverstand dat het om veel grond zou gaan. Het grootste deel van de Ecologische Hoofdstructuur bestaat uit natuur- en bosgebieden die al sinds jaar en dag bestaan, zoals de Veluwe en de Waddenzee. De uitbreiding is in de orde van 100.000 hectare, verspreid over 28 jaar. Het agrarisch areaal nam er over die periode slechts 5 procent door af.

Het klopt, de Ecologische Hoofdstructuur heeft nog niet het volledige resultaat gebracht waarop men hoopte. Maar de oorzaken zijn helder en volstrekt anders dan Bleker suggereert. Het plan voor de Ecologische Hoofdstructuur mag 20 jaar oud zijn, de grondaankopen zijn nog gaande. Het plan zou pas in 2018 gereed zijn. Het is domweg te vroeg om nu al de mislukking af te kondigen. Dat lag aan de keuze van de overheid. Anders dan bij aankopen voor stadsuitbreiding of infrastructuur, heeft de overheid altijd gemikt op vrijwilligheid. Er is er flink wat grond aangekocht. Maar dat leverde zelden afgeronde natuurgebieden op.

In de praktijk ligt twee derde van alle aangekochte gronden te wachten tot de laatste boer zijn land heeft verkocht. Grote uitbreidingen in het Naardermeer, Noordwest Overijssel en Noord-Drenthe kunnen nog steeds niet daadwerkelijk worden ingericht omdat de laatste puzzelstukjes ontbreken.

Dat is een kapitaalsvernietiging van jewelste, waar de overheid als eerste verantwoordelijk voor is. De overheid heeft bovendien bewust nagelaten om voor de natuurgebieden een goed milieubeleid te voeren.

Als Bleker wil bezuinigen en toch echt om de natuur en de (bio)diversiteit zou geven, zou hij de volgende prioriteiten stellen. Eén: zorgen dat de laatste puzzelstukjes nieuwe natuur versneld worden aangekocht. Twee: zorgen dat de grotere natuurgebieden schoner water krijgen, schone lucht en minder verdroging. Drie: alsnog de ecologische verbindingen aanleggen. Vier: voldoende geld reserveren voor het beheer van natuurgebieden. En vijf: investeren in het vrijwilligersnetwerk.

Natuur beschermen doe je niet door het in twintig jaar tijd bereikte resultaat met draconische bezuinigingen af te breken en met onterechte verwijten de hele natuurbescherming collectief tegen je in het harnas te jagen.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden