Bestrijdingsmiddelen zijn ook gevaarlijk voor mensen, dus is een plaatselijk verbod nodig

Burgers van de gemeente Westerveld in Zuidwest-Drenthe zijn bezorgd over de lelieteelt in de gemeente en de grote hoeveelheid pesticiden die daarbij worden gebruikt. Het burgerinitiatief Meten=Weten (M=W) onderzocht bodem- en gewasmonsters op de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen en trof deze middelen aan op plaatsen waar ze niet horen te zitten. In één particuliere tuin werden zelfs 32 stoffen aangetroffen.

Ook in natuurgebieden werden bestrijdingsmiddelen aangetoond. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) keek naar de verspreiding en trof bestrijdingsmiddelen aan op grote afstand van de plaatsen waar ze werden gebruikt. Daarom wil M=W wettelijke spuitvrije zones.

De terechte ongerustheid werd in de kiem gesmoord door uitspraken van het College toelating gewasbeschermingsmiddelen en biociden (CTGB), die vervolgens werden overgenomen door minister Schouten. Samengevat: gaat u maar rustig slapen, er is geen gevaar voor mensen. Het CTGB had enkel aandacht voor het feit dat de gevonden hoeveelheden per stof lager waren dan de gehanteerde veiligheidsnormen voor volwassen mensen. Geen woord over het feit dat deze stoffen zijn aangetroffen op plaatsen waar ze niet horen.

Onderschatting

Tijdens een gesprek onlangs tussen CTGB en M=W bleken de normen minder zeker te zijn dan het CTGB aangeeft. M=W confronteerde het CTGB met vragen over de stapeling van verschillende stoffen, effecten op ongeboren en zeer jonge kinderen en oudere mensen. Uit onderzoek in het buitenland blijkt dat de ziekte van Parkinson en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen vaker voorkomen op plekken waar veel bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. De modellen en veiligheidsaannames van het CTGB kunnen deze epidemiologische verschijnselen niet verklaren.

De zekerheid die het CTGB geeft ten aanzien van mensen geldt niet voor natuur. Effecten op laboratoriumschaal blijken een ernstige onderschatting van de effecten op dezelfde diersoorten in natuurlijke omstandigheden. Het CTGB gaf in het gesprek met M=W aan dat aan het voorzorgprincipe zoals geldt voor beschermde Natura 2000-gebieden onmogelijk kan worden voldaan. Natuurgebieden dienen gifvrij te zijn en dit kan alleen worden bereikt door ruimtelijke ordening, dat wil zeggen: het instellen van spuitvrije zones.

Verontrustend is het verschil tussen RIVM en CTGB. Het RIVM maakt zich openlijk zorgen en constateert dat er kennis ontbreekt over de blootstelling van omwonenden aan bestrijdingsmiddelen en de mogelijke gezondheidseffecten daarvan.

Nieuwe kennis

Het is wenselijk om de beoordeling van het gezondheidsrisico verder uit te werken. Het is belangrijk daarin kwetsbare groepen mee te nemen en niet alleen te kijken naar de effecten van afzonderlijke bestrijdingsmiddelen, maar ook naar die van mogelijke combinaties. Het RIVM roept op tot een verbetering van de toelatingsmethodiek met inachtneming van de nieuwe kennis. Het RIVM pleit voor een aanpak in een samenwerking van beleidsmakers, wetenschappers én omwonenden.

M=W was na afloop van het gesprek met het CTGB niet gerustgesteld. Integendeel, we hebben een organisatie ontmoet die geen twijfels heeft over het eigen wetenschappelijke onderzoek en over het eigen gelijk. Een organisatie die zich bezighoudt met modellen en cijfers, maar niet verantwoordelijk is of een mening mag hebben over maatschappelijke en ethische aspecten rond bestrijdingsmiddelen. Een organisatie die besluiten neemt over toelating van pesticiden die niet betwist kunnen worden. Besluiten met grote consequenties voor mensen die wonen in gebieden waar veel pesticiden gebruikt worden, voor de natuur, ons landschap, de bodem, de insectenwereld, de vogels en ga zo maar door.

Lees ook:

Bezorgd Westerveld zet bollengif op de agenda

De VVD-fractie in de raad van de Drentse gemeente Westerveld heeft vandaag onder druk van boze burgers een motie om de discussie over bestrijdingsmiddelen in de bollenteelt af te kappen, ingrijpend aangepast. Desondanks werd deze verworpen.

De EU heeft zijn criteria afgezwakt, en dus mag het meeste landbouwgif gewoon worden gebruikt

Door verwatering van de Europese regels hoeft vrijwel geenlandbouwgif van de markt te worden gehaald.