Beatrijs bezat een groot talent om goed aan te voelen wat je nodig hebt

De typische humor, oprechte antwoorden, altijd met mitsen en maren. Voor de lezers van Trouw was Moderne Manieren van Beatrijs Ritsema een favoriet onderdeel van de krant.

Beste Veeltejonggestorven,

Ik had een vriendin die een heel leuke rubriek schreef voor de zaterdagkrant. Mensen konden haar vragen stellen over etiquette, omgangsvormen en problemen die ze in het dagelijks leven ervaren. Haar antwoorden waren altijd helder, nuchter en – waar mogelijk – voorzien van een dosis humor. Omdat het vaak om vragen ging waar iedereen weleens op min of meerdere mate mee te maken krijgt, was deze rubriek een veel besproken onderwerp in onze ­familie. En nu is zij onverwacht en veel te jong gestorven. Wie moet ons nu raad geven over hoe wij om moeten gaan met onze onopgevoede familie­leden, na de maaltijd ongegeneerd boerende partners, ­ruziemakende ex-geliefden, manipulerende schoonmoeders en veeleisende vrienden? De komende zaterdagochtenden worden zwaar...
Nelleke Faber Amsterdam

Gered uit een crisis

Ook ik heb Beatrijs Ritsema nodig gehad vanwege een crisis binnen ons gezin. Binnen een paar dagen kreeg ik advies op de haar zo bekende wijze en dat was zo verhelderend en duidelijk. Daar heb ik een doorbraak aan te danken in de crisis waarin mijn man en ik dachten onze dochter kwijt te zijn. Door Beatrijs advies kregen we haar weer terug. Er zijn niet veel mensen zoals zij. Ze bezat een groot talent om goed aan te voelen wat je dan nodig hebt en ik ben haar nog steeds heel dankbaar.
Roelie Tigchelaar Amstelveen

Oprechte antwoorden

Het meest bijzondere aan Beatrijs Ritsema was misschien wel dat je kon voelen dat zij mensen serieus nam en dat haar antwoorden oprecht waren. Prachtig dat zij en Trouw elkaar zo’n twintig jaar geleden gevonden hebben.
Vlasta de Groot-Piskora Zaltbommel

Indirecte hulp

Indrukwekkend hoe Beatrijs met haar ziekte om is gegaan en letterlijk tot het laatste heeft weten vol te houden. Haar rubriek las ik altijd met veel belangstelling. Door de combinatie van zelf autisme hebben en opgevoed te zijn door een ouder met een stoornis, waar ik pas laat achter kwam, heb ik te maken met geestelijk gecompliceerde omstandigheden. Te gecompliceerd om Beatrijs een vraag te stellen. Soms wist ik door afpellen en afwegen wel welk antwoord op een vraag ik moest volgen, die raakte aan mijn levenssituatie.
Willem van der Hoeven Odijk

Favoriet onderdeel

Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest toen ik Trouw begon te lezen en voor het eerst de rubriek ‘Moderne Manieren’ las. De combinatie van het soms knullige gehalte van de vragen en het feit dat ik er tegelijkertijd ook geen goed antwoord op kon formuleren, maakte dit een van mijn favoriete onderdelen van het katern.
Joren la Roi Utrecht

Mits of maar

Beatrijs, de brenger van evenwicht. Ging haar antwoord een bepaalde kant op, dan volgde steevast de mits of maar. Zo hoort het.
J. Vrijenhoef Haarlem

Drinkebroers

Onlangs gebruikten onze zoon en schoonzoon de vraag- en antwoordvorm van Beatrijs om ons subtiel iets mee te delen. Ze hadden onze auto geleend voor een korte vakantie naar Frankrijk en er was een klein ongelukje gebeurd. Op de terugweg stuurden ze een spraakbericht. “Beste Beatrijs. In de auto van onze ouders hangt de lucht van rode wijn. Er is een fles gebroken en de drank is in de bekleding getrokken. Moeten wij hen dit eerlijk vertellen of zullen we niks zeggen en hopen dat ze het niet merken?” Wij konden de humor er wel van inzien en stuurden een spraakbericht terug. “Beste Drinkebroers”. Het beste wat jullie kunnen doen is voor hen een flink stuk camembert rustique kopen en dit onder de voorbank leggen. Als ze opmerken dat de auto zo stinkt dan zeg je dat je vergeten bent te zeggen dat er nog kaas voor hen onder de voorbank ligt.

Geu Visser Utrecht

Eigen wijze manier van kijken

Deze Volkskrant-lezer is de afgelopen twee jaar veel bij een Trouw-lezer die kampt met ziekte. In deze barre tijden boden de Moderne Manieren van Beatrijs vaak lichtpuntjes en nieuwe inzichten. Maar vooral haar ‘eigen wijze’ manier van kijken naar problemen van alledag maakte dat ik op zaterdag eerst haar stuk las en daarna pas aan mijn eigen krant begon.
Anneke Seelen Rotterdam

Creatieve geest

Elke zaterdag verdeelden we de krant, ik kreeg als eerste Tijdgeest en dan begon ik Beatrijs te lezen. Ik bedacht altijd hoe ik het probleem opgelost zou hebben en vaak kwamen Beatrijs en ik overeen. Ik genoot van haar creatieve geest, heel soms was ik verontwaardigd over haar raad. Voor mijn verjaardag kreeg ik de dikke Beatrijs, Het Grote Etiquetteboek. Geen boek dat je in een keer uitleest, maar juist de dosering van een paar stukjes per keer, werkt perfect. Het boek ligt al klaar voor zaterdag, dan kan ik daar wat stukjes uit lezen.
Berna van den Tweel Groningen

Historisch advies

Sinds 1998 hoor ik bij de familie van Trouw-lezers, wat betekent dat ik Beatrijs vanaf het begin in deze krant heb meegemaakt. Sinds ik in 2011 iets kreeg met Sander behoorden wij tot de vele lezers die samen steevast haar adviezen doornamen. We merkten al snel dat dat ook een goede manier is om elkaar beter te leren kennen: we zijn echt van de rubriek gaan houden. Toen ik gevraagd werd om het boek over 75 jaar Trouw (2018) te schrijven, was het verleidelijk om op te zoeken wat haar eerste advies was geweest. Dat was op 14 september 2002, en het was meteen historisch: aan ‘Selectieve bruid’ die zich afvroeg of ze kinderen kon weigeren op haar bruiloft. Haar advies was typerend voor de humor die 21,5 jaar een belangrijke rol zou spelen in haar rubriek: ‘Natuurlijk is Sofietje welkom, al ben ik bang dat ze zich vreselijk zal vervelen, want er komen geen andere kinderen, er is geen tuin om in te spelen, er is geen televisie, er is geen video en geen speelgoed, en op het menu staat inktvis met schorseneren in rode wijnsaus. Ook moet ze ongeveer een uur lang stil zijn bij de speeches, de sketches en de liedjes. Maar het lijkt me enig als ze komt’.
Peter Bootsma en Sander Wiersma Leiden

Bruiloftsact in de stijl van Beatrijs

Wij zijn opgegroeid in een dorp in een gezin met elf kinderen; zes broers en vijf zussen. Eén van onze broers kwam op latere leeftijd uit de kast. Hij is in 2008 getrouwd met zijn Amerikaanse vriend. Moderne manieren was favoriet bij onze broer, waarvan de inhoud regelmatig met zijn favoriete zus werd besproken. Op zijn huwelijksfeest hebben wij een act opgevoerd waarin wij als zijn vijf broers fictieve brieven met hilarische vragen aan Beatrijs voorlazen, die door een zus, in de stijl van Beatrijs, werden beantwoord. Gelukkig beschikken we nog over het script van de act, een halfjaar terug is onze broer tragisch overleden. De act teruglezend, levert zowel vrolijke herinneringen als weemoed op. Een gevoel dat ook past bij het herdenken van Beatrijs.
Egbert, Arie en Alie Kooiman Apeldoorn

Grenzen bewaken

Iedere zaterdag was de rubriek van Beatrijs Ritsema de eerste waarnaar ik zocht. Ik vond die altijd verstandig, geestig en vooral puntig. Ik heb er ook echt veel aan gehad. Vooral aan haar advies dat je in het publieke maar ook in het privédomein grenzen mag stellen en aan haar uitleg hoe je die vriendelijk, maar kraakhelder bewaakt.
Gerdi Verbeet Amsterdam

Beetje gek in de rouw

Er is mij iets merkwaardigs overkomen. Ik werd namelijk geraakt tot in mijn ziel toen ik hoorde van de dood van iemand die ik helemaal niet van nabij gekend heb. Is dat gevoel van rouw niet een beetje gek, overdreven of pathetisch zelfs? Niemand weet precies waarom sommige dingen hem intens kunnen raken. De mens is voor zichzelf een raadsel, zeker als het gaat om zaken die leven en dood betreffen. Er lijkt mij overigens niets mis mee, onze gevoelens kunnen ons zomaar verbinden. Onze ziel is nu eenmaal grenzenloos. Pax vobiscum.
ds. Kees Lavooij Appingedam

Korte metten met geneuzel

Beatrijs Ritsema was als een bekende voor me. Haar adviezen waren goed en interessant. Ze maakte korte metten met geneuzel en gezeur in een haar geheel eigen stijl. Het eerste op zaterdag was haar lezen in Tijdgeest. Zoals ook afgelopen zaterdag, in de krant haar overlijden. Ongeveer twintig jaar geleden vroeg ik haar zelf advies. Ik wist geen raad met een relatiekwestie. Ondanks het (rare) verzoek om het buiten de krant te houden, heeft ze me geholpen met een uitstekend advies en kreeg ik weer lucht. Ik kon verder.
P.J. van der Schoor Wateringen

Koningin Beatrijs

In al de jaren dat we een abonnement hebben op Trouw, kenmerkte de zaterdag zich door een vast huishoudelijk ritueel. De eerste pagina’s van de krant werden volledig genegeerd. We gingen op zoek naar Beatrijs, koningin Beatrijs werd ze hier genoemd. Pas na het lezen van haar rubriek, liefst met een kopje koffie, kon de dag beginnen.
Sundar Srinivasan Amsterdam

Omgaan met familieruzie

Dag Beatrijs, heel jammer dat u er niet meer bent. Al die jaren dat u schreef voor Trouw, hebben we uw wijze raad gelezen. Met name ook omdat we vaak dezelfde problemen in onze familie-, vrienden- en kennissenkring tegenkwamen. Vaak was Moderne Manieren voor ons een manier om te kijken of wij op dezelfde golflengte zaten. Een mooi voorbeeld dat we opvolgden was: ‘Hoe ga je om met het uitnodigen van familie als zij onderling ruzie hebben en daarom de een wel en de ander niet zou willen uitnodigen’. Beatrijs zei: ‘Niemand uitsluiten en geen onderscheid maken, dan kan iedereen zelf besluiten wat te doen’.
Jannie de Ruiter en Hans Hoogenraad Gouda

Wijze vriendin

Wat een pijnlijke schok. Beatrijs overleden, mijn wijze oudere ‘vriendin’. Terwijl ik op de radio haar naam hoorde, het niet kon geloven, was ik nota bene bezig haar advies te vragen! Ik las haar adviezen altijd het eerste in het weekend, vond ze doortastend, van deze tijd, relativerend maar ook empatisch. Mijn probleem ging dit keer over mijn oudste kleinzoon (23). Hij houdt er samenzweringstheorieën op na en stemde op een partij waar wij moeite mee hebben. We waren bang dat we het contact aan het verliezen waren. Dit dilemma hadden we zo graag met Beatrijs gedeeld. Ze zou ons gerustgesteld hebben en misschien gezegd hebben dat wij ook wars waren van de standpunten van onze grootouders en dat hij wellicht naarmate hij ouder wordt ook wijzer zou worden? We missen haar nu al.
Susanna Freriks Amsterdam

Ik ben nu sociaal vaardiger

Al jarenlang mijn favoriete rubriek in de zaterdagkrant: Moderne manieren van Beatrijs Ritsema. Haar stukjes hebben mij flink geholpen om sociaal vaardiger te worden en om me zekerder te voelen in de interacties met andere mensen. Ik zal ze enorm gaan missen.
Chris Jansen Barendrecht

Uitgeknipt mee op reis

Ruim twintig jaar knipte ik de rubrieken van Beatrijs uit voor mijn vriendin in Frankrijk. Zij las ze graag op reis in de TGV en de Thalys naar Nederland, vaak voorzien van mijn commentaar. Meestal kreeg ik een reactie terug. Als zij in Nederland op de terugreis was naar Frankrijk en we elkaar niet hadden ontmoet, gaf ik haar de knipsels door een ­coupéraam van de trein op station Utrecht. Het is onwezenlijk om haar te vertellen dat de volgende stapel knipsels de laatste is. Wij hebben ­genoten.
Ada Riemens Nijkerk

Wijs en dapper

Dat wij, lezers, niet hebben geweten dat zij ondanks haar ziekte elke week – tot haar laatste levensweek – de vragen beantwoordde, is heel bijzonder, wijs en dapper. Immers, anders zouden wij lezers, bij elke vraag en haar antwoord aan haar ziek zijn hebben gedacht. Ook daar dank ik haar voor.
Hanneke Bruins Zutphen

Dat is gaud veur die!

Als Trouw bij ons op de deurmat valt, zegt mijn vrouw standaard: “Haal Trouw even op!” Op zaterdagochtend wijkt zij daarvan af: “Haal Beatrijs even op!” Ook dat dringende verzoek durf ik niet te weigeren. Ik overhandig haar de dikke zaterdagkrant en zij zoekt meteen Beatrijs op om te vervolgen (op z’n Gronings): “Most votdoalluk ook lezen, waist hau ’t heurt en dat is gaud veur die!”(Direct lezen, weet je hoe het hoort en dat is goed voor je). En zo is dat maar net. Want Beatrijs had altijd gelijk, ook als dat niet zo was.
Bé Bultena Bedum

Als taalles in Edam-Volendam

Het zou haar amuseren en verbazen, maar in Edam-Volendam heeft Beatrijs de nodige voetsporen nagelaten. De problemen die ze besprak, werden opgepakt door de taalgroep van Vluchtelingenwerk. Dat ging en gaat als volgt: lezen, woorden en termen verklaren, de kwestie duiden en met elkaar bespreken, meningen uitwisselen en tot slot het oordeel voorbij laten komen. Een uiterst aardige kennismaking met de Nederlandse cultuur en samenleving. Deelnemers krijgen alle kans om hun eigen mening te geven, in het Nederlands, en die wijkt regelmatig af van de vriendelijke maar ook vaak strenge opvatting van Beatrijs zelf.
Hugo Klooster Amsterdam

Een Beatrijsje doen

Bijna vijf jaar geleden ontmoette ik, man (61), mijn vriendin (62), en we wonen nu drie jaar samen. Zij was al geabonneerd op Trouw en ik werd ook een lezer. Zo maakte ik ook kennis met het fenomeen ‘een Beatrijsje doen’, de gewoonte van mijn vriendin om met haar dochter, inmiddels twintiger, op zaterdagochtend ­Moderne manieren te bespreken. Dit leidde steevast tot heerlijke gesprekken over moderne gewoonten, nieuwe mores en verschillen van meningen tussen de verschillende generaties. Toen dochter zelfstandig ging wonen, bleven mijn vriendin en ik dit ritueel voortzetten. Met kopje koffie en steevast met de benen omhoog. Door ons gekenschetst als ‘in de Beatrijs-stand’. De zaterdagochtend zal nooit meer hetzelfde zijn.
Jack Span Wateringen

Tijdloos

Heeft ooit iemand de vraag aan Beatrijs gesteld waar we met onze vragen naartoe moeten als zij er niet meer is? Ik vermoed van niet. Want wie hield er rekening mee? Ze was er altijd. Het voelt als het verlies van een moeder bij wie je met alles terecht kon. Wie moet ons nu raad geven, net zo begrijpend en glashelder? Van de nieuwe generatie adviseurs – influencers, youtubers en coaches – wil ik niks weten. Napraters, betweters die alles en ­iedereen de maat nemen met een modieuze meetlat. Honderd keer liever herlees ik Beatrijs. Zij is tijdloos.
Bert Jurling Nijkerk

Lees ook:

Beatrijs Ritsema (1954-2023) was de koningin van de eigentijdse etiquette

Ruim twintig jaar schreef Beatrijs Ritsema voor Trouw de rubriek Moderne Manieren, over onze perikelen in de dagelijkse omgang met elkaar. Die groeide uit tot de meest geliefde rubriek van de krant.