Artsen leren te weinig over onze leefstijl

We horen het regelmatig om ons heen: we moeten gezonder leven. Lang niet alle Nederlanders hebben een gezonde leefstijl. In 2035 zal 38 procent van de Nederlanders lijden aan obesitas (World Obesity Atlas 2023). Weinig beweging, slecht slapen en stress tasten onze gezondheid aan. En dat zorgt er weer voor dat de zorg sterk wordt belast en onbetaalbaar wordt.

Het belang van een gezonde levensstijl is de afgelopen decennia veelvuldig belicht, óók om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. Toch blijkt het lastig om leefstijlgeneeskunde toe te passen in ons zorgsysteem. Dat komt, onder meer, omdat de effecten op korte termijn vaak tegenvallen. Toch moeten passende zorg en preventie ook volgens het Integraal Zorgakkoord (2022) ‘de zorg goed, toegankelijk en betaalbaar houden’.

Inderdaad: nu wordt bijvoorbeeld bij een hoge bloeddruk vaak medicatie voorgeschreven die bijwerkingen heeft. Die worden weer behandeld met een extra pil. Maar daarmee vergeten we het hoofdprobleem: de hoge bloeddruk. Een andere leefstijl pakt de oorzaak aan en dat zorgt bovendien voor een lager risico op andere leefstijlgerelateerde aandoeningen.

Eind maart is de Coalitie Leefstijl in de Zorg van start gegaan. Deze coalitie van zorgprofessionals wil bereiken dat leefstijlgeneeskunde onderdeel wordt van de reguliere zorg. In dit licht is het onbegrijpelijk dat leefstijlgeneeskunde maar zo’n klein deel uitmaakt van de studie geneeskunde. Studenten geven zelf aan hier meer over te willen leren dan nu het geval is. Daarom is in 2017 een stichting opgericht, de Stichting Student & Leefstijl. De bestuursleden gaan in gesprek met geneeskundeopleidingen en organiseren jaarlijks op elke geneeskundefaculteit een extra curriculaire ‘Students Experienced in Lifestyle and Food (Self)-cursus’.

Inzetten op leefstijl is belangrijk voor onze gezondheid: dat is niet alleen een manier om de pandemie van welvaartsziektes terug te dringen, het is ook van groot belang om de zorg betaalbaar te houden. Het bewustzijn daarvan moet doordringen bij overheid, universiteiten en patiënten. Maar het begint ermee dat we meer aandacht geven aan leefstijlgeneeskunde in het onderwijs. Toekomstige artsen moeten hierover allemaal een goede basiskennis meekrijgen.

Lees ook:

Eten is meer dan calorieën tellen, het is ook traditie en gastvrijheid

Het advies af te vallen, miskent de complexe betekenis die voedsel voor ons heeft, betoogt Peter-Ben Smit.