Afschaffing dividendbelasting kent geen goede argumenten

Ik wil deze vraag beantwoorden aan de hand van drie klassieke ethische standaarden: rechtvaardigheidsethiek, gevolgenethiek en integriteitsethiek.

Rechtvaardigheid

Over de rechtvaardigheidsethiek kunnen wij kort zijn. Iedereen beseft dat vrijstelling van belasting voor vermogende (buitenlandse) aandeelhouders van grote internationale bedrijven en het afwentelen daarvan op MKB, werknemers en andere inkomensgroepen onrechtvaardig is. Daarom verafschuwen veel Nederlanders deze maatregel.

Toch verdedigt premier Rutte die.

Gevolgen

Hij hanteert daarbij de tweede ethische standaard, de gevolgenethiek. Volgens Rutte bevordert afschaffing van de dividendbelasting de economische groei en werkgelegenheid in Nederland. De belastingbetaler heeft baat bij deze groei en daarom is de maatregel gerechtvaardigd. Dit leidt tot het klassieke dilemma tussen ongelijkheid en economische groei: moeten we meer ongelijkheid accepteren als dat gunstige gevolgen heeft voor de economie?

Maar is dit dilemma wel reëel in dit geval? Er is namelijk helemaal geen bewijs dat afschaffing van de dividendbelasting zo belangrijk is voor de Nederlandse economie. Ambtenaren van het ministerie van financiën en topeconomen als Bas Jacobs pleiten daarom tegen. De enige wetenschappelijke bron die een belangrijke rol heeft gespeeld bij de verdediging van de maatregel is het rapport 'Wederzijds profijt' (uit 2009) over de economische functie van hoofdkantoren. Maar dit rapport biedt geen analyse van de effecten van de afschaffing van de dividendbelasting. Een recente peiling onder beleggers bevestigt dat deze maatregel nauwelijks effectief zal zijn. De aantasting van rechtvaardigheidsprincipes kan dus niet worden verdedigd met een beroep op gevolgenethiek.

Integriteit

Tot slot biedt ook de integriteitsethiek weinig steun. Allereerst, hoe integer is het voor een politicus om pas na de verkiezingen een voorstel van Shell, Unilever en VNO-NCW te aanvaarden, zonder de bevolking de kans te geven zich hierover uit te spreken? Hieruit spreekt minachting voor de democratie.

Vervolgens werd Nederland geconfronteerd met de ontluisterende wijze waarop VVD-bewindslieden ontkenden dat er nota's bestonden, die later wel bleken te bestaan. Ook is gebleken dat 'Wederzijds profijt' mede gefinancierd was door Shell, zonder dat dit door de onderzoekers was vermeld. Grote bedrijven bewerkten niet alleen de politiek om belastingvoordelen te behalen, maar zetten ook de wetenschap naar hun hand.

Discretie vereiste dat dit niet bekend werd. Maar nu dit toch op straat ligt, bladdert de betrouwbaarheid van zowel politici als wetenschappers af. Immers, premier Rutte kreeg een motie van afkeuring aan zijn broek, terwijl tegen de onderzoekers van het rapport 'Wederzijds profijt' inmiddels een integriteitszaak loopt bij de Erasmus Universiteit. Grote bedrijven als Shell hebben hierdoor onbedoeld een corrumperende invloed op politiek en wetenschap. Dit versterkt de voedingsbodem voor politieke partijen die garen spinnen bij het gebrek aan vertrouwen in politiek en wetenschap. Als zij bij de volgende verkiezingen winnen, kunnen wij pas echt economische schade verwachten.

Dit laat geen andere conclusie dan dat afschaffing van de dividendbelasting niet uit te leggen is aan de Nederlandse bevolking. Als het kabinet eerlijk is, trekt het daarom deze maatregel in. Laat premier Rutte zichzelf overwinnen en met een beter plan komen. Dan toont hij zich waarlijk premier van Nederland in plaats van premier van het internationale bedrijfsleven.

Lees ook: Segers steunt afschaffing dividendbelasting, want dat levert de ChristenUnie veel op

Gert-Jan Segers zegt tégen afschaffing van de dividendbelasting te zijn, maar stemt vóór, want dat levert zijn CU veel op.

Er zijn goedkopere manieren om het bedrijfsleven te verleiden dan de dividendbelasting afschaffen

Er leiden meer wegen naar Rome. Daarvan zijn er vele meer voor de hand liggend en nog eens veel meer veel goedkoper, schreef Trouw eerder in het commentaar (de mening van de krant).