Advocaten zijn niet alleen voor wie het kan betalen

Het is bijna onmogelijk hem op dit punt geen gelijk te geven. De voordelen van mediation boven rechtszaken zijn evident: een beter gesprek, partijen die zich houden aan de afspraken, en minder advocaatkosten.

De sociale advocatuur is tegenstander van de plannen en wijst in haar protest onder meer op de rol van de overheid. Uitkeringsorganisaties, gemeenten en belastingdienst kunnen een flinke tegenstander zijn van de burger, een tegenpartij bij wie de eigen rechtsbijstand goed geregeld is. Ook daarop had Dekker een antwoord. Hij stelt dat die overheid zich soepeler moet opstellen, zodat lange gerechtelijke procedures uitgespaard kunnen worden. Ook dit is een bijzonder sympathiek en redelijk betoog, waartegen weinigen zullen protesteren.

Waarom bleken deze argumenten dan toch allerminst overtuigend bij zijn voorstel voor een in te voeren ‘poortwachter’? Deze moet beoordelen in welke zaken mindervermogenden een advocaat op kosten van de staat mogen inhuren. Omdat de argumenten zoals hierboven genoemd, niet onderbouwd zijn. Wat gebeurt er wanneer mensen blijven vechtscheiden en de nieuwe poortwachter het wel welletjes vindt, en hen geen rechtsbijstand toekent? Dat kan ertoe leiden dat de advocaat in deze zaken alleen nog betaalbaar is voor mensen met geld. Een situatie die niemand wil, ook Dekker niet. Opvallend genoeg sprak deze week ook de president van de Hoge Raad, vanwege de scheiding der staatsmachten normaal uiterst terughoudend, zijn zorgen uit over een samenleving waarin mensen minder goed in staat worden gesteld naar de rechter te stappen.

Sores

Het idee van Dekker dat een coulantere overheid in dit soort kwesties leidt tot minder procedures, lijkt een vrome wens. Hij trekt immers niet aan de touwtjes bij de verschillende instanties die het de burger soms moeilijk maken hun recht te houden of te krijgen. Sterker nog, het is eerder de vraag of de samenleving de laatste jaren niet juist is gejuridiseerd, waarbij het voor burgers steeds vaker nodig is recht op bijvoorbeeld een uitkering of zorgvergoeding af te dwingen.

Dat betekent nog meer sores voor mensen met een laag inkomen. Het is te hopen dat het kabinet bij monde van Dekker bij de voortzetting van de behandeling van deze ingrijpende plannen, volgende week, laat zien met de fundamentele zorgen van advocatuur en oppositie rekening te zullen houden.

Het commentaar is de mening van Trouw, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren. Meer commentaren leest u op trouw.nl/commentaar.