ReportageDigitaal onderwijs
Virtual reality houdt leerlingen bij de les. ‘Met een bril op is de schaamte weg’
Scholen zetten in toenemende mate virtual reality in als leermiddel. Docenten geven hoog op over de grotere betrokkenheid. ‘Nu doen ze allemaal mee.’
“Hè, waar ben jij nou weer?” Druk gebarend zitten de leerlingen naast elkaar in de banken van vmbo-school Stad College in Almere. De een sleutelt aan een motor, de ander is in het biologielokaal.
Virtueel dan, want dit is een test voor VR-les, een project om afstandsonderwijs interessanter te maken en mogelijkheden uit te proberen om in de toekomst de lessen te verrijken. Een bril en koptelefoon plaatsen de leerlingen in een andere werkelijkheid, met een afstandsbediening in iedere hand kunnen ze zich daarin bewegen. Ze kunnen rondlopen, objecten vastpakken en gesprekken voeren. En als je iets wilt vragen, dan steek je gewoon je vinger op. Dankzij de afstandsbediening doet je virtuele personage dat tegelijk ook.
VR in opmars
Het Stad College in Almere gaat nu een kleine veertig leerlingen in het eerste en derde jaar ondersteunen met virtual reality (VR). Afgelopen week begon ook een basisschool in Bergen op Zoom met VR. In heel Nederland neemt de lesmethode een bescheiden vlucht. De apparatuur is voorlopig nog wel duur. Een VR-set kost al gauw honderden euro’s per leerling.
Vaak wordt daarbij gebruik gemaakt van standaardpakketten van aanbieders, die virtuele schoolgebouwen met diverse klaslokalen klaar hebben liggen. Maar scholen kunnen die ook naar hartenlust aanpassen. Al is het een tijdrovende klus, het is in principe mogelijk je eigen schoolgebouw na te bouwen in VR.
ICT-docent Ridouan Draouy ziet het tevreden aan. Hij is de kartrekker van dit project en geeft vandaag instructies aan de leerlingen in het derde leerjaar over de sets die ze mee naar huis krijgen. Het eerste dat opvalt is de grotere betrokkenheid van de leerlingen, als je het vergelijkt met standaardmethodes voor afstandsonderwijs. “Die methoden zijn heel passief en stil”, zegt Draouy. “Leerlingen zetten het scherm aan en velen lopen gewoon weg. Vergelijk dat eens met een VR-les. Nu doen ze allemaal mee.”
Een blik op de toekomst
De leerlingen blijven inderdaad volledig bij de les. Je kunt ze proberen aan te spreken in de echte wereld, maar ze reageren niet eens. Dat lukt pas als de bril af gaat. “Het voelt meer als een klas”, vat leerling Tygo de ervaring samen. “Dit is cool”, zegt klasgenoot Mourad. “Je bent echt in die wereld. Het gaf mij wel een blik op de toekomst, als er geen scholen meer zijn.”
Dat is voor de docenten nog niet aan de orde, maar het enthousiasme is er niet minder om. Draouy en zijn collega Joshua de Jonge, die Engels geeft, zien tal van mogelijkheden. Allereerst als vervanging van schermles, mochten de klassen weer thuis komen te zitten. “De winst is vooral sociaal”, zegt De Jonge. “Ze stappen met elkaar in een vertrouwde omgeving. Ik kom ze ook echt ophalen bij de receptie en dan lopen we samen naar het lokaal. Het wordt allemaal tastbaar.”
Veilig achter de avatar
Maar ook als er geen lockdown meer komt, zien ze vele voordelen. Om te beginnen kunnen leerlingen die ook na de pandemie ziek zijn makkelijker meedoen in de klas. Maar de docenten zien ook verlegen leerlingen enorm opbloeien, met name door de privacy die hun avatar - hun virtuele personage - hen biedt. “Ze krijgen controle over wat ze wel en niet van zichzelf laten zien”, legt De Jonge uit. Collega’s knikken instemmend. “Ik geef les aan een verlegen leerling in de brugklas”, vertelt Ben van Zijl. “Als ze haar bril opzet is haar schaamte direct weg.”
De docenten mijmeren nog even door over de mogelijkheden. Waar in de echte wereld leerlingen bij een practicum vaak op hun beurt moeten wachten, kan in een VR-les iedereen tegelijk een oefening doen. En De Jonge kan niet wachten om zijn klas mee te nemen naar Engeland. “Pandemie en brexit maken dat fysiek nu erg lastig. Maar virtueel zijn er heel wat plekken te bezoeken.”
Dat ziet Mourad ook wel zitten. “Ik houd ervan om in andere landen vreemde dingen te bekijken”, zegt hij. “Mij lijkt zo’n ervaring zeker mooi.”
Lees ook:
Reportage: De generatie lockdown moet weer wennen aan school
Hoe zet je leerlingen na twee jaren met lockdowns weer ‘aan’? Dat blijkt de grootste uitdaging nu scholen zonder beperkingen open zijn. Op het Yuverta in Montfoort zijn ze met man en macht bezig om leerlingen weer bij de les te krijgen.
