Scholen krijgen waarschijnlijk geen extra tijd om de 8,5 miljard voor onderwijsachterstanden uit te geven

Of het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) moet worden uitgebreid van tweeënhalf jaar naar vier jaar, zoals het onderwijsveld graag wil, moet volgens onderwijsminister Arie Slob na de kerstvakantie worden bekeken. Scholen vrezen dat zij de 8,5 miljard euro die binnen het NPO is uitgetrokken voor onderwijsachterstanden binnen twee schooljaren niet op een verantwoorde manier kunnen uitgeven. De PvdA drong er daarom maandag in een Kamerdebat op aan om de termijn uit te breiden, maar lijkt onvoldoende steun te krijgen.

Uit een reconstructie die NRC vorige week maakte, bleek dat het ministerie van onderwijs aanvankelijk zeven jaar had willen uittrekken voor het noodprogramma. Uiteindelijk kwam het ministerie uit op vier jaar, maar onder druk van het ministerie van financiën werd die periode ingekort naar tweeënhalf jaar. Financiën vond dat het programma anders te weinig ‘urgentie’ zou uitstralen.

Slob verdedigde de relatief korte looptijd van het NPO maandag tegenover de Kamer. “Over die zeven jaar hebben we alleen gebrainstormd. Wij wilden vier jaar met bijbehorend geld. Maar meer geld vragen was niet reëel. Als demissionair kabinet kun je niet te ver vooruitkijken, of te veel geld naar je toetrekken dat formerende partijen niet meer kunnen uitgeven. Bovendien is het de vraag hoeveel tijd je nodig hebt om de achterstand die in vijftien tot zestien maanden is opgelopen weer in te halen.”

De verkeerde indruk wekken

Driekwart van de scholen heeft een analyse gemaakt van de achterstanden. Met name op het gebied van begrijpend lezen kan er in het basisonderwijs nog wel een inhaalslag worden gemaakt onder kinderen uit alle bevolkingslagen, maar er is volgens de minister meer informatie nodig. “Het is te vroeg om af te gaan op de eerste signalen dat het allemaal wel meevalt met de achterstanden. Na de kerstvakantie hebben we er een beter beeld van.”

In het onderwijsdebat schipperden de Kamerleden maandag met de formatieonderhandelingen. In een nieuw regeerakkoord zouden meer investeringen in het onderwijs kunnen worden aangekondigd. Moet er binnen het NPO dan nu al ruimte worden gemaakt voor de aanpak van bijvoorbeeld het lerarentekort, of moeten die afspraken, in de woorden van D66-Kamerlid Paul van Meenen, “aan een andere tafel” worden gemaakt?

Van Meenen ging niet mee in het voorstel van PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop om de tijdsspanne van het NPO te verlengen naar vier jaar. Hij vreest dat zo’n ingreep de druk van de ketel haalt in de kabinetsformatie: “We moeten daarmee niet de indruk gaan wekken dat het NPO een geldbedrag is dat structureel in onderwijs geïnvesteerd blijft worden.”

Lees ook:

‘Goed gemaakte eindtoets duidt op ingelopen leerachterstanden’

De taal- en rekenachterstanden zijn door achtstegroepers zo goed als ingelopen, blijkt volgens schoolbestuurder Arnold Jonk uit de scores van de eindtoets.

Merel van Vroonhoven: ‘Het is oorverdovend stil rond het lerarentekort’

Lerarentekort oplossen en achterstanden wegwerken, meer hoeft een nieuw kabinet in het onderwijs even niet te doen, vindt leerkracht en voormalig topvrouw Merel van Vroonhoven.