Mijn eigen dochters zouden ook nog heel wat opsteken op de praktijkschool

Voor de kerstvakantie ging ik eten bij het schoolrestaurant van Kranenburg, het praktijkonderwijs in Utrecht. De tafels waren ingedekt met tafellinnen en glanzend bestek, we werden professioneel en gastvrij ontvangen en we aten gevulde kiprollade van hoog niveau. Dat onze serveerster aangaf het wel erg veel prikkels te vinden met alle drukte van die avond verhoogde de charme van het geheel, net als het feit dat we aan tafel zaten met twee oud-leerlingen van de school.

De komende weken val ik in op een praktijkschool. Het praktijkonderwijs is een type middelbare school dat maar weinig mensen kennen. Sterker nog, ik wist zelf nog niet precies wat het was, tot ik er een kijkje nam.

Het is een schoolvorm voor leerlingen met een IQ tussen de 55 en 80, die een leerachterstand hebben van meerdere jaren op taalgebied en/of rekengebied. Misschien lijkt het een opmerkelijke keuze voor een hoogbegaafdenspecialist zoals ik, maar in gesprekken met docenten zie ik veel parallellen op het vlak van het aanbieden van passend onderwijs.

Ze hebben zich jarenlang een uitzondering gevoeld

Deze leerlingen wijken af van andere kinderen in de klas door hun bijzondere onderwijsbehoeften, hebben een eigen leerlijn en maatwerk is dus noodzakelijk om hen te helpen het maximale uit zichzelf te halen. Daarnaast zijn het ook vaak leerlingen die al vele schoolwissels achter de rug hebben, zich jarenlang een uitzondering hebben gevoeld op de basisschool en wellicht niet altijd meer even gemotiveerd zijn om nog te leren.

Het praktijkonderwijs bereidt leerlingen voor op deelname aan de maatschappij in al haar facetten. Dat betekent dat er uiteraard taal en rekenen wordt gegeven, maar er wordt ook geleerd hoe je een baby in bad doet, een belastingformulier invult of hoe je je vrije tijd indeelt met sport en hobby’s.

In IJsselstein was ik op bezoek bij De Baanbreker en daar hebben ze zelfs een modelwoning in de wijk. Op die manier kunnen leerlingen oefenen met het voeren van een zelfstandig huishouden of het ontvangen van gasten.

Eigenlijk gek dat we ervan uit gaan dat alle andere leerlingen deze vaardigheden vanzelf zullen leren, want mijn eigen dochters zouden hier ook aardig wat kunnen opsteken. De praktijkvakken zoals koken, metselen of autotechniek worden gegeven door erkende leermeesters.

En het voordeel van de huidige personeelstekorten is dat steeds meer leerlingen de kans krijgen om na hun opleiding door te stromen naar regulier, betaald werk. Werkgevers nemen meer de tijd om te investeren in personeel dat extra begeleiding nodig heeft, omdat ze handen tekortkomen. Zo zie je maar dat iedere crisis kansen biedt.