Jonge ingenieurs strijden om de beste methode om bloedwaarden van reumapatiënten te meten

“Een biosensor kan met een druppel bloed de waarde van een medicijn meten”, vertelt Menno Prins, hoogleraar biosensoren en initiator van de competitie. De bekendste biosensor is misschien wel het apparaatje waarmee mensen met suikerziekte het glucosegehalte in hun bloed meten. Voor reuma­medicatie is zoiets er nog niet.

Bloedwaarden worden bij mensen met reuma wel getest, maar dat kost veel tijd en gaat altijd via het lab. “Met deze competitie willen we kijken wat studenten kunnen bedenken om een snelle en gebruiksvriendelijke biosensor te maken voor mensen met reuma. Zodat zij sneller weten of de werkzame stof in voldoende mate aanwezig is in het bloed en wellicht ook eerder kunnen zien of het medicijn door het lichaam wordt verstoten.

“Ook kunnen ze er met een biosensor achterkomen of iemand misschien wel minder van het medicijn hoeft in te nemen. Dat kan in de kosten schelen want de medicijnen zijn duur”, aldus Prins.

Een goede zet, vindt Mariëlle Kersten (32). De mbo-docente heeft al tien jaar last van reuma en heeft al een paar keer van medicijnen moeten wisselen. “Of iets werkt, gaat nu vaak op gevoel en op basis van de bijwerkingen: kan ik een hele dag niet van de bank komen, dan werkt het medicijn niet goed voor mij. Met de prototypen van de biosensoren die ik hier vandaag zie, kan ik binnen 2 minuten zien hoe het zit.”

Dat scheelt haar tripjes naar de reumatoloog waarvoor ze ruim een uur moet reizen. De studenten hebben ook nagedacht over apps waarin je de resultaten kunt opslaan en met één druk op de knop kunt doorsturen naar je arts.

‘Dit meetapparaat is mijn leven geworden.’

De studenten zitten aan aparte tafels in de hal van het universiteitsgebouw. Ze krijgen om de vijf minuten een beetje bloedplasma met daarin een bepaalde concentratie van het moderne reumamedicijn, adalimumab. De jury weet de precieze waarden die in het plasma zitten, de teams niet. Zij moeten proberen om met hun sensor de juiste waarden te bepalen.

De Nederlandse en Belgische studenten doen het goed en toevallig staan de teams pal naast elkaar. Het winnende team krijgt hulp van medische en technische organisaties bij het op de markt brengen van hun product. “Ik moet winnen”, zegt de biochemie-student Mattijs Bulcaen (22) die vandaag namens de Katholieke Universiteit Leuven met zijn team de Synosense presenteert.

Voor wie denkt dat hij een grapje maakt: “Dit meetapparaat is mijn leven geworden, dagen en weken aan gewerkt. Mijn familie wil er tijdens het avondeten niets meer over horen en mijn vriendin heeft me de laatste maanden bijna niet gezien.” Hij moet dus winnen.

De studenten uit Eindhoven denken hetzelfde. Blijke Wessels (22) kijkt naar de klok terwijl en Roy Nijhuis (23) met een laptop aan komt rennen. “De Belgen zitten ons op de hielen!” Op de laptop staat één zwarte lijn die de exacte waarden aangeeft, een zee van veertien andere lijnen laat zien hoe dicht de verschillende biosensoren bij de zwarte lijn hebben gemeten.

Publieksprijs

Maar er is niet alleen een prijs voor correct meten, studenten kunnen ook een publieksprijs en een prijs voor de toepasbaarheid en creativiteit van hun ontwerp winnen. Bulcaen: “Die prijzen zijn leuk maar daar doe je het niet voor. Je wil de beste metingen kunnen doen.” Wessels denkt er hetzelfde over: “Hier draait het om.”

Kersten heeft wel een kleine voorkeur. “Die van België is heel goed.” Bulcaen: “We hebben een chip gemaakt waar je een druppel bloed op kunt leggen. Als je op die chip drukt, zuigt een vloeistof het bloed richting een optische vezel, daarop zitten antilichamen die de medicatie herkennen. Vervolgens gaat de chip in die zwarte doos, die leest de chip en dan hebben we binnen twee minuten de uitslag.

Het is niet altijd makkelijk uit te leggen, geeft Bulcaen toe. “Als je zo’n sensor maakt, ben je daar maanden mee bezig en lijkt het gesneden koek, maar ik snap eerlijk gezegd ook niet echt wat de andere teams doen”, geeft hij toe. Lachend: “Ik begrijp nu wel iets beter waarom mijn ouders mij niet begrijpen als ik hierover praat.”

Lees ook:
Voor reumapatiënt Maike Bakker gaat bij deze warmte alles nét iets soepeler

Als we de weer-apps moeten geloven, wordt het vandaag opnieuw tropisch warm. Ideaal voor veel mensen met reuma: bij warm weer nemen sommige klachten af.

Toegankelijker onderwijs of excellentie? Voor de baas van de TU Eindhoven is de keus simpel

Nederland verwaarloost het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Het kabinet moet nu eens duidelijk kiezen wat het wil, zegt de kersverse collegevoorzitter van de TU Eindhoven, Robert-Jan Smits, aan het begin van het academische jaar.