Cito-toets vlak voor carnaval? Dit kabinet begrijpt er niets van

De eindcito wordt volgend jaar vervangen door een ‘doorstroomtoets’. Want, zo lezen we in de officiële informatie, hierdoor maken alle leerlingen evenveel kans op het voor hun best passende niveau. Deze toets wordt eerder in het jaar afgenomen zodat hij meetelt voor het schooladvies (ja, net zoals vroeger) en onafhankelijker is dan alleen het advies van de leraar. Maar dit kabinet zou zichzelf niet zijn als het daarbij rekening zou houden met wat er leeft in de provincie.

Want van alle weken in het jaar dat de toets gepland zou kunnen worden, moet het nét in de week voor carnaval plaatsvinden. Ik kan je vertellen; de kansen voor leerlingen in het zuiden van het land nemen daardoor drastisch af. Want in de dagen voor carnaval ben je met iets anders bezig dan rekenen, taal en spelling. Dan sta je na school tot laat in de avond in de bouwschuur om je wagen af te maken. Dan ga je op bezoek bij de grote bouwclubs om te kijken hoe ver ze zijn. Dan moet je overleggen over je kleding, je schmink, je haren en de muziek. Dan help je je vader en moeder met eten en drinken in huis halen, dan komen er mensen over de vloer en is het overal druk. In het dorp, op school, bij jou thuis en vooral in je hoofd. En nee, dat is dus net geen geschikte week om een belangrijke doorstroomtoets te maken waarop het advies voor de middelbare school wordt gebaseerd.

Kerstmis en Suikerfeest kun je ook niet verplaatsen

Het ministerie heeft al geadviseerd ‘het evenement’ te verplaatsen zodat de Cito toch door kan gaan op de door hen gedicteerde datum. Maar dat kan dus niet. Carnaval is carnaval, net zoals Kerstmis en het Suikerfeest ook niet verplaatst kunnen worden omdat het ministerie een toetsje af wil nemen.

De individualisering van de samenleving wordt weer op Ruttiaanse wijze zichtbaar met deze actie. Een feest van verbroedering, waar meerdere generaties gezamenlijk van genieten, elkaar helpen en iets moois neerzetten wordt verstoord door een belangrijke, maar stressvolle toets waar alle families met een groep 8-leerling door gegijzeld gaan worden. En misschien moeten we alle mensen boven de rivieren nog eens uitleggen dat corona, slecht weer of een Cito-toets ons niet tegen kunnen houden om carnaval te vieren. De Twee Pinten hadden het in 1970 niet mooier kunnen verwoorden:

Bij ons staat op de keukendeur

Het is niet altijd rozengeur

En mijn vader schreef op ’t behang

Lekker is maar ene vinger lang

Maar op de deur van het buffet

Daar heeft mijn moeder op gezet

En wat er bij ons ook ooit gebeuren zal

We vieren altijd carnaval