Zwakke Bouteflika gaat door

Wanneer de Algerijnen vandaag naar de stembus gaan, weten ze in ieder geval dat president Abdelaziz Bouteflika, de voornaamste kandidaat, nog in leven is.

Tijdens de campagne vertoonde hij zich niet in het openbaar. Maar afgelopen zondag verscheen hij dan toch enkele minuten op nationale televisie.

Bouteflika (77), die opgaat voor een vierde termijn, kampt sinds 2005 met gezondheidsproblemen. Toen hij vorig jaar werd getroffen door een beroerte, liet hij de Algerijnse bevolking bijna vijftig dagen in het ongewisse omtrent zijn medische toestand. Twee jaar geleden richtte hij zich voor het laatst direct tot zijn volk.

De bekendmaking van Bouteflika's kandidatuur werd aanvankelijk begroet met ongeloof. Hoe kon iemand die in zo'n slechte toestand verkeerde het olie- en gasrijke land leiden? Een groep dertigers riep de verzetsbeweging 'Barakat!' ('Genoeg!') in het leven. Her en der vonden in het land demonstraties plaats, die soms gepaard gingen met geweld.

Bouteflika's tegenstanders weten dat ze een hopeloze strijd voeren, want hoewel er officieel zes kandidaten zijn, staat zo als goed zeker vast dat de president de verkiezingen zal winnen. De vorige keer won hij met 90 procent van de stemmen. Er waren toen tal van beschuldigingen van stembusfraude.

Oud-premier Ali Benflis, Bouteflika's belangrijkste rivaal, stelde begin deze week dat 'de fraude reeds begonnen is'. Hij wees erop dat de president in twee dagen tijd 4 miljoen steunbetuigingen had verzameld. "Dat is onmogelijk", aldus Benflis.

In een recent rapport toonde de Europese Unie (waarmee Algerije een samenwerkingsverdrag heeft) zich uiterst kritisch over de voortgang van eerder beloofde politieke hervormingen. Anders dan bij de parlementsverkiezingen van 2012 zal Brussel dit keer geen verkiezingswaarnemers sturen. Volgens een woordvoerder kwam het verzoek uit Algiers te laat om een volwaardige waarnemingsmissie op te tuigen.

Bouteflika leidt het Nationale Bevrijdingsfront (FLN), de partij die sinds de onafhankelijkheid van Frankrijk (1962) onophoudelijk aan de macht is geweest. Hoe groot de werkelijke macht van Bouteflika is, is in Algerije al jaren onderwerp van speculatie. Volgens zijn medestanders neemt de president alle belangrijke beslissingen nog steeds zelf. Tegenstanders beweren dat hij in vegetatieve staat verkeert en zijn kandidatuur vooral de belangen van een kleine groep corrupte politici en hoge militairen moet veiligstellen.

Algerije beschikt over enorme olie- en gasreserves, maar de bevolking ziet daar weinig vrucht van. De werkloosheid is hoog. Evenwel ging de golf van revoluties die in 2011 door de Arabische wereld trok aan Algerije grotendeels voorbij. De regering toonde zich bedreven in het afkopen van opborrelende protesten met voedselsubsidies en salarisverhogingen.

Daarbij komt dat het land nog steeds gebukt gaat onder het trauma van de burgeroorlog van de jaren negentig. Deze begon toen de legertop in 1991 de parlementsverkiezingen annuleerde, nadat de radicaal-islamitische Heilspartij (FIS) de eerste ronde had gewonnen. In het 'zwarte decennium' dat volgde, kwamen naar schatting 150.000 mensen om.

Toen Bouteflika in 1999 president werd, stelde hij zich ten doel via amnestieregelingen een 'nationale consensus' te creëren. Dat is min of meer gelukt. Maar overtuiging groeit dat Bouteflika nu de jonge generatie een kans zou moeten geven. Zeventig procent van de 38 miljoen Algerijnen is jonger dan 30 jaar. "Algerije heeft de pagina Bouteflika reeds omgeslagen", schreef de sociologe Amel Boubekeur, hoopvol.

Maar zo gemakkelijk laat de president zich niet aan de kant zetten. Audiovisuele media zijn in handen van de staat, het parlement is een applausmachine voor de president en buitenlandse journalisten worden slechts mondjesmaat toegelaten.

Medewerkers van oud-premier Benflis zinspeelden dinsdag op 'vreedzame sit-ins' als er sprake blijkt van fraude. Volgens de Franse krant Le Monde, zouden inwoners van Algiers in reactie op deze mededeling alvast met hamsteren van voedsel zijn begonnen.

undefined

Barakat: is het genoeg?

Via sociale media en gerichte acties in steden als Algiers en Oran zorgden ze de afgelopen twee maanden voor opschudding: 'Barakat!' ('Genoeg!').

Barakat is een initiatief van een groepje dertigers dat het democratiseringsproces in Algerije vlot wil trekken en zich verzet tegen een vierde termijn van de zittende president Abdelaziz Bouteflika.

Barakat was de slogan van de Algerijnen toen, tegen het einde van de onafhankelijkheidsoorlog (1954-1962), verzetsgroepen elkaar naar het leven begonnen te staan in hun strijd om de macht. 'Zeven jaar oorlog, dat is genoeg', heette het toen. De beweging, die tienduizenden 'likes' op Facebook verzamelde, wil ook na de verkiezingen het verzet van de Algerijnen vormgeven, aldus woordvoerster Amira Bouraoui, een jonge gynaecologe.

Critici denken dat het initiatief te marginaal is om uit te groeien tot een brede volksbeweging. "Er zijn niet meer dan honderd man aanwezig tijdens demonstraties, zelfs in de hoofdstad", zegt Saïd Djaafer, hoofdredacteur van de website 'Maghreb émergent'.

undefined