Zuid-Soedan is een nieuwe natie, wat nu?

Daags na de feesten volgen de twijfels

REPORTAGE | ILONA EVELEENS | JUBA

"We beginnen aan een nieuw hoofdstuk van onze geschiedenis. In onze gebeden vroegen we God om een goede toekomst en wijsheid voor onze leiders", vertelt Mary Buli gistermorgen na de kerkdienst in de Saint Joseph-kerk in de Zuid-Soedanese hoofdstad Juba. Ze is moe van het feesten en gelukkig met de onafhankelijkheid die zaterdag officieel werd uitgeroepen.

Het festijn begon al vrijdagavond, toen mensen zongen en dansten op straat. Middernacht werd onthaald met veel gejuich en tromgeroffel. Het officiële gebeuren, gepland voor het middaguur, ontaardde in een chaotische affaire die veel te laat begon. De hitte velde zowel bezoekers als Zuid-Soedanezen en bezorgde het Rode Kruis een drukke dag.

De militaire leiding en volksvertegenwoordiging van het nieuwe land moesten plaatsmaken voor buitenlandse gasten. Iemand had zich blijkbaar verrekend met de hoeveelheid stoelen. Leger en politie hadden geen antwoord op de aanzwellende menigte bij het mausoleum van John Garang, de omgekomen leider van de voormalige rebellenbeweging SPLA.

Blijdschap en tranen begeleidden het strijken van de vlag van Soedan en hijsen van de banier van de nieuwe natie. "Ik ben zo blij", zegt Achan Malek, zittend op een stoepje tegenover de tribune vanwaar hoogwaardigheidsbekleders de militaire parade volgen. Voor de gelegenheid heeft ze haar mooiste jurk aangetrokken en haar voeten en enkels met henna versierd. "Toch er is ook weemoed in mijn hart. Ik verloor mijn vader aan de oorlog tegen het noorden."

Twee miljoen mensen kwamen om in de laatste oorlog tussen het noorden en het zuiden van Soedan. Het vredesakkoord van 2005 resulteerde uiteindelijk in de onafhankelijkheid. Zuid-Soedanezen lieten hun feestvreugde zaterdag zelfs niet bederven door de aanwezigheid van de Soedanese president Omar al Basjir, voor velen de aartsvijand.

Maar na het onafhankelijkheidspartijtje breekt nu de realiteit aan voor Zuid-Soedan. De twijfels groeien over de regering van president Salva Kiir. Ontevreden medestanders van weleer trokken de bush in met milities. Bij gevechten tussen opstandelingen en leger kwamen alleen dit jaar al zo'n tweeduizend mensen om en tienduizenden raakten ontheemd. Kiir belooft de krijgsheren en hun strijders een plaats in het leger. De helft van het overheidsbudget gaat op aan defensie.

Zes jaar geleden werd het zuiden al autonoom. De regering, vorig jaar voor het eerst democratisch gekozen, heeft sindsdien een uiterst corrupte reputatie. In Juba rijdt een dozijn Hummers, dure en brandstofvretende terreinwagens. Een cynisch verschijnsel in een land dat extreem onderontwikkeld is, compleet met grote armoede en een enorm gebrek aan onderwijs en gezondheidszorg.

"De eigenaren van die auto's hebben allemaal uitstekende banden met overheidsbestuurders", merkt Peter Adwok op. De hoge functionaris van regeringspartij SPLM is somber. Hij vindt dat de partij is omgezwaaid van bevrijdingspolitiek tijdens de oorlog naar machtspolitiek nu.

Ook de kleine oppositie en belangengroepen maken zich zorgen over het democratische gehalte van de regering. Zij drongen tevergeefs aan op wijzigingen in de nieuwe grondwet, tijdens de onafhankelijkheidsceremonie ondertekend door Kiir.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden