Zouden al die topspelers Kuipers ook zien als een non-persoonlijkheid?
De eminente Nederlandse scheidsrechter Björn Kuipers had er woensdagavond op het allerhoogste niveau, de halve finale van de Champions League, geen tv-beelden voor nodig om te zien dat Borussia Dortmund in de slotfase van de eerste helft geen strafschop verdiende.
De commentator van de NOS dacht bij diens eerste aanblik van de val van aanvaller Reus aan de zijde van Real Madrid-verdediger Varane dat Kuipers dat verkeerd had gezien. Het was op z'n minst een dubieuze beslissing, oordeelde hij in afwachting van de herhaling. Hij had de aanvaller gehaakt zien worden. Na de slowmotion zei de commentator: "Ik denk dat de scheidsrechter het uitstekend heeft gezien."
Ik denk heel vaak dat de scheidsrechter het, met zijn razend moeilijke taak, uitstekend ziet ¿ en anders de grensrechter wel, van wie ter beoordeling van buitenspel bijna bionische gaven worden gevraagd.
Maar in het perpetuum mobile van de oneindige opwinding is in vele onderbuiken weer eens een grens bereikt. In Nederland zijn de laatste weken een paar handsballen niet gezien, of een niet-handsbal wel als zodanig bestraft. In de Champions League zijn enkele buitenspeldoelpunten goedgekeurd, en daar gáán we weer, in vette verontwaardiging. Raadpleeg tv-beelden, luidt de repeterende mantra, en weg is alle oneerlijkheid.
Hawk-eye!, roept Jan Mulder. Een maximum van drie keer per ploeg, zucht hij, en je bent van alles af.
Medestanders verzekerd, want het klinkt redelijk - als je niet doordenkt. Aan de mogelijkheid tot het terugvragen van beelden zou inderdaad een maximum moeten worden gekoppeld om wedstrijden niet in eindeloze onderbrekingen te laten verzanden. Maar bedenk nu eens hoe hoog de gemoederen zouden kunnen oplopen als een dubieus geval in een hete slotfase níet mag worden teruggezien, omdat de coach van de klagende ploeg zijn maximum aan herhalingen al heeft opgebruikt.
Daar komt bij dat van de beelden ten onrechte een altijd onweerlegbaar uitsluitsel wordt verwacht. Dat kan alleen de doellijntechnologie bieden - bal wel of niet over de doellijn. Maar wie suggereert dat in lijn daarmee alle spelsituaties bekeken moeten kunnen worden, simplificeert de kwestie schromelijk. In een contactsport laten veel situaties, overtredingen vooral en soms zelfs handsballen, zich moeilijk eenduidig beoordelen. Geen twee tackles zijn honderd procent identiek. Buitenspel is niet door elke camera te vangen. Kijk naar de discussies erover in praatprogramma's, en bedenk dan dat er aan de rand van het veld bij onduidelijkheid of onenigheid nog even over doorgepraat moet worden en dat het steeds onrustiger publiek daarop wacht - en dat de uitkomst net zo goed frustrerend of onbevredigend kan zijn.
Sterker, die zou frustrerender kunnen aanvoelen, en onbevredigender - eindelijk beelden om te raadplegen, en nóg de pineut - en wie weet, wat verblinde fans zich dan in het hoofd halen. Beelden zullen nooit in alle gevallen de verlangde consequentheid kunnen brengen. Willekeur zal erin besloten liggen - niet alles kan en mag uiteindelijk worden bekeken - en daarmee zullen ze met de illusie van rechtvaardigheid hooguit een schijneerlijkheid kunnen creëren.
En waarvoor dan wel, in het grotere perspectief gedacht? Altijd zullen voetballers meer fouten maken, véél meer, dan scheidsrechters. Heeft Björn Kuipers er één gemaakt tussen wereldster Ronaldo, de wereldkampioenen Sergio Ramos en Xabi Alonso en al die energiebonken van Dortmund? Zouden zij, of in de vorige ronde de spelers van Barcelona en Paris Saint-Germain, hem een non-persoonlijkheid hebben gevonden? Allen schudden ze hem met respect de hand.
Dat is, ook in de onderbuiken, jarenlang verkondigd: dat onze scheidsrechters met regeltjesdrift worden gehersenspoeld tot non-persoonlijkheden - en dat we daarom, om niet aan de heidenen overgeleverd te zijn, niet zonder beelden kunnen. Allemaal larie, en niet alleen omdat niet elk beeld onomstotelijk is. Als Björn Kuipers al is gehersenspoeld, dan zou ik de scheidsrechtersopleiders willen aanmoedigen vooral op die voet door te gaan.
undefined