Theaterrecensie
Zohre, een Afghaans Nederlandse Soap is een pijnlijk menselijk verslag van onvermogen
Op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis, in 2015, krijgt de maatschappelijk betrokken schrijfster en theatermaakster Marjolijn van Heemstra een vluchteling in de schoot geworpen.
Ze neemt de jonge vrouw Zohre Norouzi aan als oppas van haar zoontje, maar al snel wordt hun relatie onverwacht intiem. Want Zohre heeft het moeilijk met inburgeren en integreren. Een betere manier om iets concreets te doen aan het vluchtelingenprobleem, kan Van Heemstra zich niet voorstellen. Maar de werkelijkheid blijkt weerbarstig.
In de theatervoorstelling Zohre, een Afghaans Nederlandse soap, doen Norouzi en Van Heemstra op een uiterst persoonlijke, intieme en minimalistische manier verslag van hun gezamenlijke zoektocht door het doolhof van instanties en gebruiken waar een nieuwkomer zoal tegenaan loopt. Ze staan op een verhoging tegen een groot wit bord waarop spaarzaam wordt geprojecteerd (beelden van Afghanistan toen het nog een modern land was) en met licht gespeeld. De twee vrouwen blijven voortdurend op gepaste afstand van elkaar. Welwillend maar ook een tikje ongemakkelijk.
Van Heemstra maakt zich boos: absurd is het dat iemand die de taal niet spreekt zelf moet uitzoeken hoe je een treinkaartje koopt, hoe verzekeringen werken, hoe je een baan regelt. Bizar dat er nergens een handleiding is. Van Heemstra verzuipt zelf ook bijna in het woud van instanties en regelgeving. Misschien kan kan ze Zohre beter helpen door haar een verhaal te geven?
Want verhalen vertellen, dat is Van Heemstra's specialiteit. Het verhaal van Zohre in Nederland (ook te lezen op zohre.trouw.nl) doorsnijdt Van Heemstra daarom met het verhaal van de Afghaanse soap The secrets of this house, waaraan Norouzi verslaafd is en die na 157 afleveringen onverwacht en zeer teleurstellend werd afgebroken. Een mooi einde voor de tragische hoofdpersoon Soraya, is dat geen goed cadeau voor haar alter-ego Zohre?
Zo mooi en idealistisch als ook deze poging klinkt, zo weerbarstig is echter de werkelijkheid. En het wordt pijnlijk duidelijk: Norouzi heeft praktische hulp nodig maar bovenal heeft ze het nodig om alledaagse dingen met mensen te kunnen delen, om gezien te worden en om gewoonweg een beetje te ontspannen. En is niet juist die medemenselijkheid het engste, het meest spannende om aan een vreemdeling te bieden? Dat inzicht maakt Zohre, een Afghaans Nederlandse soap tot een pijnlijk menselijk verslag van onvermogen en de behoefte aan verbondenheid.
Lees ook de column van Marjolijn van Heemstra: Geef je een vriendin duizend euro om de deurwaarder af te wenden? en bekijk het verhaal van Zohre op zohre.trouw.nl.