'Zoeloe aan Alpha, we zien een grote olievlek'
LEEUWARDEN - “Zoeloe aan Alpha, aan de binnenkant van Workum bij de sluis zien we bij een scheepshelling een grote olievlek.” Milieucoördinator van politie Midden-Friesland Jan-Hein van der Velde meldt zijn gegevens vanuit een vliegtuigje aan de centrale meldkamer.
Sinds juni worden er een paar keer per maand in het kader van 'Aquapoll 1995' milieuvluchten uitgevoerd boven de waterrijke provincie. Dat gebeurt in samenwerking met het Waterschap Friesland, de regiopolitie, Rijkswaterstaat en de Politie te Water. “Dat zoveel organisaties samenwerken om olielozingen te traceren is nieuw”, meent Tabe van der Zwaag van Waterschap Friesland.
Maandagmiddag, het vliegtuigje van de Politie Luchtvaartdienst stijgt op van de vliegbasis in Leeuwarden. Op de grond staan drie politieauto's startklaar om eventuele daders in de kraag te grijpen. In de wagens zitten vertegenwoordigers van de Friese politie, het Waterschap en Rijkswaterstaat. Als de locatie moeilijk met een auto te bereiken is, dan is er nog een boot op het water en voor hele moeilijke stukken een auto met een trailer met daarop een speedboot. “Vroeger was het zo dat alle organisaties apart bezig waren met hun eigen huishoudinkje. Nu gaat dat heel anders. Als we een olievlek zien en de dader wordt getraceerd dan kunnen we meteen een procesverbaal uitschrijven”, vertelt Van der Velde.
Niet altijd kan een olielozer in de kraag gegrepen worden. Op het drukke Snekermeer zien de experts een olievlek maar omdat er geen boot in de omgeving van de vlek te bekennen valt, kan niet tot aanhouding overgegaan worden.
“Soms is dit werk inderdaad frustrerend. Nu ligt er zo'n vlek en je kunt er niets mee doen. Dat vieze spul verdwijnt in het water”, vertelt de politieman. In Stavoren wordt echter in de jachthaven een fikse vlek geconstateerd. Er gaat meteen een bericht richting centrale meldkamer. “Zoeloe aan Alpha. Een grote olievlek in de scherpe hoek van de jachthaven van Stavoren. Daaraan vast ligt een lompe, witte kruizer. Dat kan dus niet missen”, klinkt het triomfantelijk. Voor de zekerheid wordt een extra rondje met het vliegtuigje gemaakt. Door de grondeenheid wordt uitgezocht hoe het schip te bereiken is.
De boetes voor milieu-overtredingen zijn na de nieuwe wet milieubeheer niet mis. Zevenhonderdvijftig gulden is het minste wat een simpele toerist voor een kleine olielozing moet betalen. Bij zwaardere milieudelicten lopen de schikkingsbedragen van de officier van justitie vaak in de duizenden guldens. Recidivisten krijgen helemaal een vette rekening gepresenteerd. “Tijdens de vlucht worden foto's genomen en die worden bij het procesverbaal gevoegd. Op basis daarvan wordt de overtreding bepaald”, vertelt Albert Veenstra van de politie Friesland in de meldkamer.
Tijdens de vlucht is Tabe van der Zwaag van het Waterschap druk bezig met het maken van die foto's. Jan-Hein van der Velde constateert het feit en geeft dat aan op een kaart. Vervolgens wordt de algemene meldkamer ingeschakeld die de opdracht weer delegeert naar de politieauto's in de diverse gebieden. Soms vergt het vinden van het milieudelict even tijd. Tegen de tijd dat een politieauto ter plaatse is, kan de olievlek aanzienlijk geslonken zijn. “Soms komt de spuit met afwasmiddel erbij en dan is het grootste deel van de olievlek al weer verdwenen. Jammer, dat soort mensen heeft geen oog voor het belang van het milieu”, meent Veenstra. Van der Zwaag: “We hebben tot nu op zeven vluchten zeventien procesverbalen gemaakt. Zeventien te veel want iedereen kan tegenwoordig zijn eigen troep prima kwijt.”
