Zeven dagen feesten voor een betere wereld

In het heuvelachtige landschap van geopark Naturejo met zijn olijfbomen, wilde rozen, zeldzame vogels en wolven, lag ooit de eerste Portugese beschaving. Nu strijkt hier, op zo'n drieënhalf uur rijden van Lissabon, om de twee jaar een internationaal gezelschap neer voor het Boom-festival. De deelnemers noemen zich 'the global tribe', de internationale stam.

Vanaf vandaag feesten ze aan de oevers van het Idanha-a-Nova-meer, zolang het volle maan is. Het streven is om op dezelfde harmonieuze wijze gebruik te maken van natuurbronnen als hun voorouders. Om dat te realiseren heeft het festival onder andere een eigen waterzuiveringssysteem, composttoiletten, tuinen met eetbare planten en groenten en podia gemaakt van ecologische bouwmaterialen. De generatoren voor elektriciteit draaien op groenteolie.

Psytrance
Toch was het niet de liefde voor de natuur die de festivalgangers samenbracht, maar de muziek. De eerste editie in 1997 stond in het teken van psytrance, een supersnelle elektronische muziekstijl. Inmiddels is Boom uitgegroeid tot een multidisciplinair en spiritueel muziekfestival (met nog steeds de nadruk op psytrance). Het festival is uitverkocht, met 35.000 bezoekers uit meer dan honderd landen. Er worden ongeveer 2000 Nederlanders verwacht. Een toegangskaartje kost, afhankelijk van het soort, rond de 150 euro.

"Ons doel is om een inspirerende setting te creëren waarin mensen van elkaar kunnen leren en zichzelf kunnen ontwikkelen", zegt organisator Artur Mendes (37). Tijdens de volle maan in augustus (dit jaar is dat tussen de 4de en de 11de van de maand) worden bezoekers getrakteerd op elektronische, akoestische en klassieke muziekoptredens, ecokunst, lezingen en yoga-, meditatie- en tantraworkshops.

De Nederlandse percussionist Tomas Fris (34) bezoekt Boom dit jaar voor de vijfde keer. Hij treedt ook op onder de naam Beautunique. In Nederland organiseert hij feestjes in de sfeer van het Boom-festival. "Boom heeft mijn leven veranderd", zegt Fris. "De respectvolle manier waarop bezoekers met elkaar en de omgeving omgaan heeft mij ontzettend beïnvloed. Mensen ruimen hun troep op en spreken elkaar erop aan als dat niet gebeurt. Op de laatste dag kun je nog steeds op je blote voeten rondlopen. En je kunt zo gek doen als je wilt, niemand kijkt afwijzend. Of je nu uitbundig danst, een bizarre outfit draagt of naakt rondloopt."

Voor Fris is een bezoek aan een spiritueel festival als Boom 'een manier om mijzelf mentaal op te laden', zegt hij. "Eigenlijk moet iedereen een keer naar Boom, ook alle wereldleiders, om in een feestcontext te ervaren wat echt belangrijk is in het leven."

Het repetitieve karakter van de psytrance zorgt ervoor dat mensen in trance kunnen raken. "Ze zijn dan niet meer bezig met hun omgeving, maar gaan helemaal op in de muziek", vertelt student algemene sociale wetenschappen Ania Tekien (23). Ze bezoekt in Nederland regelmatig psytrancefeesten en ging in 2012 voor het eerst naar Boom. "Het leuke is dat je op verschillende manieren op deze muziek kunt dansen. Op de melodie, op de diepste bas of op een tussendeuntje."

Tekien: "Ik dacht dat ik veel te nuchter was voor de spirituele, new-age-achtige insteek van Boom. Maar ik was overdonderd door de vrijheid en de ontspannen sfeer die er heerst, in combinatie met de nabijheid van de natuur en de open mensen. Het werd de mooiste week van mijn leven. Ik voelde me zelfs een tijdje down toen ik weer thuis was. De stress, al het plastic dat we gebruiken, mensen die niet stilstaan bij wat ze doen: ik had erg veel moeite om weer terug te komen in de maatschappij."

Tantracursus
Mooier nog dan het dansen op psytrance vond Tekien een avond alleen in de 'Empire of Love': een plateau buiten, waar bellen en gongs worden afgespeeld in een voortdurende herhaling. "De zon ging onder, ik keek uit over het meer en voelde een intense rust over me heen komen." Een vergelijkbare staat ervoer ze ook na een tantrische yogaworkshop op Boom. "Ik had nul ervaring met tantra of yoga. De docent had het over 'energie die door je lichaam stroomt' en ik dacht: wat een onzin. Maar na afloop tintelde mijn hele lijf. Thuis ben ik een tantracursus gaan volgen, waarin ik beter leer voelen wat er in mijn lichaam gebeurt. Daardoor heb ik minder studiestress."

Boom zal niet voor iedereen 'Utopia' zijn. Augustus is een van de heetste maanden in Portugal en de temperatuur kan oplopen tot 40 graden. Op het woestijnachtige terrein met weinig bomen zorgen alleen de podia en zelf meegebrachte schaduwdoeken voor wat beschutting. Het meer bij het festivalterrein biedt verkoeling. De muziek gaat twintig uur per etmaal door. Tomas Fris: "Het is survivalen. Soms moet je twintig minuten lopen in de brandende zon om van het ene bij het andere podium te komen. En na een week feesten ben je fysiek gebroken. Maar het is het dubbel en dwars waard. Vanwege de muziek: van wereldberoemde dj's die duistere psytrance draaien tot sjamanen uit het Braziliaanse regenwoud die een fluitconcert geven. In combinatie met het schitterende uitzicht, de zon die je ziet opkomen en ondergaan, en de kleurrijke mensen zorgt dat voor een onvergetelijke ervaring."

In zijn omgeving is niemand verwonderd dat hij het festival in Portugal bezoekt, zegt Fris. "Natuurlijk is het een luxe om avonden te feesten, maar dit soort positieve bijeenkomsten zijn nodig om elkaar te inspireren."

Ania Tekien vermoedt dat haar vrienden haar als een hippie zien. "En dat klopt ook wel", zegt ze. "Hoe beter ik de wereld leer kennen, hoe meer ik op een hippie ga lijken. Tijdens mijn studie heb ik geleerd dat het vergroten van je eigen welzijn bijna altijd ten koste gaat van een ander. De oplossing ligt in een eenvoudig leven, en daar geeft Boom een mooi voorbeeld van."

Festivalorganisator Artur Mendes vindt de uitgangspunten van Boom niet te vergelijken met de hippiecultuur. "Wij zijn geen flower-powerbeweging die enkel vrede en liefde prediken", zegt hij. "Wij zijn ons ook bewust van de schaduwkant van de mensheid en stellen kritische vragen. De maatschappij waarin we nu leven is ruw en veeleisend en het verschil tussen arm en rijk is groot. Dat moeten we proberen te veranderen. Die initiatieven vieren we op Boom."

Massaal drugsfeest
Ania Tekien: "Er zijn ook genoeg mensen die neerkijken op Boom. Zij vinden het een massaal drugsfeest. Deels hebben ze gelijk, ergens is het hypocriet om te pretenderen de wereld te willen verbeteren, maar ondertussen wel een week te feesten. Maar ik denk dat het nodig is om met z'n allen in een feestsetting bij elkaar te komen om een bepaald gedachtegoed over te dragen. Er ontstaat dan een groot samenhorigheidsgevoel en ik denk dat een ideologie op zo'n moment goed inzinkt. Bij Afrikaanse stammen gaat dat ook zo: door met trommelbeats samen in trance te raken, verbinden de mensen zich met elkaar. Op Boom werkt het ook zo."