Zeperds bij Bam verknoeien hersteljaar
Bouwer Bam wordt door beleggers afgestraft voor de blunders bij de zeesluis bij IJmuiden en de Eindhovense parkeergarage.
2017 had het jaar van het herstel moeten zijn. Het jaar waarin Bam, Nederlands grootste bouwbedrijf, de crisisjaren definitief achter zich zou laten en weer flink geld zou verdienen. Zo'n jaar wordt 2017 niet voor de bouwer uit Bunnik. Winst wordt er in 2017 wel gemaakt, maar lang niet zoveel als passend is in tijden van economische voorspoed.
Eergisteren meldde Bam een nieuwe tegenvaller. De bouw van de nieuwe zeesluis bij IJmuiden valt veel duurder uit dan gedacht. Het ontwerp van twee betonnen bakken (caissons) waarin de sluisdeuren komen te staan, bleek ondeugdelijk. Bij het afzinken van de caissons op de Noordzeekanaalbodem zouden vervormingen en scheuren kunnen ontstaan. Er moest een nieuw ontwerp komen. De rekening voor Bam: 69 miljoen euro - voor partner VolkerWessels ook 69 miljoen.
Makkelijk was 2017 toch al niet voor Bam. In het eerste en in het derde kwartaal vielen de resultaten tegen. De winst bleef achter bij de verwachtingen. Op 27 mei stortte een parkeergarage in aanbouw in Eindhoven in. In september bleek een constructiefout de oorzaak. 'EenVandaag' meldde woensdag dat onderaannemers Bam zouden hebben gewaarschuwd voor mogelijke bouwfouten in die garage. Bam erkent dat er scheuren te zien waren, maar experts zouden hebben geconcludeerd dat dit om een esthetische kwestie ging.
Bam liep ook twee prestigieuze projecten mis. De verdieping van de A10 bij de Amsterdamse Zuidas, een opdracht waarmee ongeveer een miljard euro is gemoeid, gaat niet naar de combinatie Bam/VolkerWessels/TBI maar naar Fluor, Hochtief en Heijmans. De Blankenburgtunnel bij Rotterdam wordt gebouwd door BallastNedam en het Belgische Deme, niet door een bouwcombinatie met Bam. Opdrachtgever Rijkswaterstaat betaalt slechts een deel van de kosten terug die de verliezende combinaties voor hun plannen hebben gemaakt.
Zeperds
Voor Bam komt dat allemaal beroerd uit. In de crisisjaren waren er weinig woningen, kantoren en winkels te bouwen. Grond, gekocht om woningen op te bouwen, daalde fors in waarde. Bovendien schreef Bam, net als andere bouwers, geregeld laag in op projecten of nam het veel risico's voor zijn rekening. Dat leidde tot een paar financiële tegenvallers.
In 2015 kondigde de nieuwe topman, Rob van Wingerden, aan dat het anders moest. Bam moest beter rekenen en die berekeningen beter controleren. Projecten met lage marges en/of hoge risico's waren voortaan uit den boze. Dat Bams omzet dit en vorig jaar daalde, vond Van Wingerden dan ook niet erg. Normaliter zijn bestuursvoorzitters allergisch voor omzetdalingen, maar volgens Van Wingerden toonden de dalingen aan dat Bam secuurder te werk gaat bij het aannemen van werken.
Van Wingerdens boodschap wekte vertrouwen bij beleggers. Maar na de teleurstellende kwartaalcijfers, de ingestorte garage en de dure caissons lijken zij dat vertrouwen kwijt. Dat een aandeel in waarde daalt na een strop van 69 miljoen - anderhalf keer zo veel als de nettowinst over 2016 - is logisch. Maar een koersdaling van 21 procent is buitengewoon.
Gisteren ging er nog eens ruim 5 procent van de koers af. In het jaar, dat het jaar van het herstel moest zijn, is de koers van Bam over het hele jaar gemeten met 20 procent gedaald. Het aandeel van concurrent Heijmans, harder door de crisis getroffen dan Bam, steeg in dezelfde periode met 72 procent.
Lees meer over de zeesluis die meer kostte dan Bam kon vermoeden.