'Zeggenschap universiteit over toelating student'
Van onze onderwijsredactie AMSTERDAM - Universiteiten mogen zelf een op de tien plaatsen voor studies met een numerus fixus aan studenten toewijzen, op grond van eigen maatstaven. De centrale toewijzing van studieplaatsen blijft, maar de 'gewogen loting' wordt op nog maar de helft van die plaatsen toegepast. Dat staat in een advies dat psycholoog prof. dr. P. Drenth (Vrije universiteit) vanmiddag aan minister Ritzen (onderwijs) aanbiedt.
Met dat advies voor de toelating tot het hoger onderwijs maakt Drenth mogelijk wat vorige zomer van Ritzen niet mocht. De Erasmusuniversiteit in Rotterdam (EUR) beloofde toen aan de als 'briljant' gedoodverfde scholiere Meike Vernooy - examengemiddelde: 9,6, maar desondanks uitgeloot - een plaats bij geneeskunde. Ze hoefde van de EUR niet te loten voor een plaats. Ritzen stak daar echter een stokje voor, zich beroepend op de wet. Die zegt dat elke student die zich aanmeldt voor een numerus-fixusstudie, moet meedoen aan de centrale loting in Groningen. De EUR haalde daarop bakzeil en gaf Meike Vernooy een andere status dan die van student.
Vooral onder ouders stak over de lotgevallen van Meike Vernooy een storm van protest op tegen het - in de wereld unieke - systeem van 'gewogen loting'. Daarin tellen examencijfers een béétje mee, maar ze bepalen niet volledig of een student een plaats krijgt. Hoe hoger de examencijfers, des te hoger de inlotingskansen zijn.
Volgens de lobby van ouders van uitgelote kinderen is zulke loting minder eerlijk dan intake-gesprekken, psychologische geschiktheidstests of toelatingsexamens.
Op de universiteiten moet er nu voor zes studies worden geloot: behalve voor geneeskunde ook bij tandheelkunde, diergeneeskunde en de bio-medische opleidingen. Op de hogescholen moet voor 23 opleidingen worden geloot. Daar overtreft het aantal aanmeldingen de beschikbare plaatsen lang niet altijd. Maar voor geneeskunde zijn er 1750 plaatsen bij 6000 aanmeldingen.
- Vervolg op pagina 3: 'Gewogen loting minst slecht'
'Gewogen loting het minst slechte systeem' VERVOLG VAN PAGINA 1
Begin vorig jaar vroeg de Tweede Kamer Ritzen al om de gewogen loting nog eens aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Ritzen had daar in zijn plan voor het hoger onderwijs zelf ook al min of meer naar gehint: hij wilde het mogelijk maken dat niet alleen examencijfers meewegen, maar ook 'werkervaring'.
In juli, terwijl de affaire-Vernooy woedde, zette Ritzen een commissie onder leiding van Drenth aan het werk. Drenth heeft de methode van de gewogen loting in het verleden vaak verdedigd. Eind vorig jaar schroeide Ritzen de mogelijkheid dicht dat een student meeloot zonder het juiste vakkenpakket te hebben.
Tien procent van de plaatsen reserveren voor 'eigen' beslissingen van de universiteit is niet volledig nieuw. In het huidige systeem wordt ook al tien procent van de stoelen buiten de loting om verdeeld, maar dat gebeurt nu centraal.
De helft van die plaatsen is voor studenten die kunnen aantonen dat het 'onbillijk' was dat ze een jaar eerder werden uitgeloot, de andere helft voor studenten die hard kunnen maken dat ze op de verkeerde universiteit werden ingeloot. In beide gevallen moet een student een deskundigenverklaring tonen.
Proocedure
In de praktijk spannen uitgelote studenten niet vaak zo'n procedure aan: bij geneeskunde deed een op de tien uitgelote studenten dat afgelopen jaar. Van de 351 'beroepszaken' werden er bijna 300 afgewezen, waaronder die van Meike Vernooy.
De stoelen die leeg blijven doordat studenten in de praktijk niet in beroep gaan tegen hun uitloting, worden nu alsnog vanuit Groningen gevuld.
Het 'discipline-overleg medische wetenschappen', de vergadering van de dekanen van de medische faculteiten, is er nooit voor geweest de gewogen loting af te schaffen.
“Het is het minst slechte systeem. Er is helaas geen betere manier om studenten te selecteren dan gewogen loting,” zegt voorzitter A. C. Nieuwenhuijzen Kruseman. Op Drenths voorstellen wil hij nog geen commentaar geven. De Erasmusuniversiteit wil dat evenmin.
