Zakkenroller is opeens het slachtoffer
ronselen | De kinderen worden geronseld, verwaarloosd en misbruikt. En moeten dan uit stelen of zakkenrollen. En nee, het zijn geen 'Roma' meer.
Het is een zaak die in het oog springt. Niet zozeer vanwege het internationale karakter, want er werken meer criminele bendes over de grens. Maar wel door de manier waarop justitie en politie de arrestaties naar buiten brengen. Zij maken bij het oprollen van een grote Oost-Europese zakkenrollersbende nadrukkelijk onderscheid tussen de volwassen leiders, en de minderjarige uitvoerders. Die eerste groep bestaat uit 'verdachten van mensenhandel en kinderuitbuiting', de tweede uit 'slachtoffers' die crimineel werden misbruikt.
De politie liet gisteren weten dat een internationale bende zo'n driehonderd geronselde kinderen uit Oost-Europa aanzet tot diefstal en zakkenrollen. Deze week zijn in Spanje de eerste twee verdachten aangehouden. Het gaat om een 46-jarige vrouw en een 49-jarige man uit Oost-Europa. De man verbleef eerder met zes kinderen in het asielzoekerscentrum in Ter Apel, maar vertrok plotseling. De Spaanse politie trof hem aan in Barcelona, samen met een vrouwelijke verdachte. Bij de actie vond de politie in een sterk vervuilde woning zes minderjarige slachtoffers van mensenhandel, onder wie een baby. De kinderen gaan terug naar Nederland en komen onder toezicht.
Het onderzoek begon in het voorjaar van 2015 toen speciale zakkenrollersteams in Amsterdam steeds dezelfde kinderen betrapten op stelen. Tijdens observaties doken keer op keer volwassenen op die de kinderen leken aan te sturen. De politie vermoedt dat de meisjes regelmatig worden misbruikt en op jonge leeftijd zwanger raken. Het onderzoeksteam heeft zicht op vier netwerken die in Nederland actief zijn en zeker twintig kinderen aansturen. Het onderzoeksteam werkte nauw samen met Spanje, Oostenrijk, Bosnië en Kroatië.
In het onderzoek valt het zorgvuldig vermijden van het label 'Roma' op. Het lijkt een reactie op de felle kritiek in 2013 op twee studies in opdracht van de Politieacademie. Criminologe Dina Siegel stelde dat Roma oververtegenwoordigd zijn in Oost-Europese bendes die in Nederland actief zijn. Volgens Siegel moet Nederland 'het zigeunertaboe' doorbreken en de Roma-achtergrond van de bendes benoemen. De in Utrecht afgestudeerde Annemiek Dul stelde in haar onderzoek dat de Roma-cultuur een 'normatief kader creëert' waarin prostitutie en stelende kinderen normaal zijn.
Huub van Baar, aan de Universiteit van Amsterdam expert op het gebied van migratie- en minderhedenbeleid in de EU, vergeleek destijds de beeldvorming die uit het werk van de twee onderzoekers naar voren kwam met die van de zwarten in de VS. Zij zijn ook oververtegenwoordigd in de misdaadstatistiek. "Toch zullen alleen racisten menen dat dit enkel hun eigen schuld is, of een gevolg van hun cultuur", zei Van Baar destijds in Trouw.
Nu vindt hij het 'interessant' hoe voorzichtig politie en justitie de mensenhandel-zaak naar buiten hebben gebracht. "Nu is het zaak de handel in kinderen niet alleen als een veiligheidskwestie te zien of als criminaliteit, maar ook beleidsmatig aandacht te schenken aan de positie van deze kinderen binnen Europa. De Nederlandse overheid heeft afgelopen jaren alleen maar bezuinigd op de opvang van deze statelozen."
undefined
