Wonen zonder aardgas is op dit moment nog duurder dan mét
Geen paniek, maar als Nederland in 2050 gasloos wil zijn, moeten we vandaag al beginnen met ontkoppelen. Een instructie in 4 delen. Aflevering 4: welke vragen zijn blijven staan?
1. Ik ga binnenkort verhuizen. Waar moet ik op letten?
Een verhuizing is een goed moment om te investeren in energiebesparende maatregelen, zeker als je ook gaat verbouwen. Kijk allereerst naar de wijk waar u gaat wonen. Vaak geldt: hoe ouder de wijk of woning, hoe moeilijker het is om van het gas af te gaan. Doe ook navraag bij de gemeente of er al plannen zijn om uw wijk van het gas af te halen. Steeds meer nieuwbouwwijken worden overigens al gasloos gebouwd.
Zorg bij een verbouwing allereerst voor goede isolatie. Die verdient u altijd terug. En kies bij de aanschaf van een nieuwe keuken voor inductie. Verschillende hypotheekverstrekkers bieden de mogelijkheid om verduurzaming mee te financieren in de hypotheek.
2. Ik weet nog niet op welke manier ik aardgasvrij word. Wat kan ik nu al wél doen?
Het belangrijkste is dat u ervoor zorgt dat u nu al minder gas nodig hebt voor verwarming. Als huiseigenaar kunt u maatregelen nemen zoals driedubbel glas en zonnepanelen. Als huurder kunt u kleinere maatregelen nemen zoals het plaatsen van tochtstrips of het aanbrengen van radiatorfolie. Vraag bij de verhuurder of woningbouwcorporatie ook na wat de plannen en mogelijkheden zijn voor grotere maatregelen. Als u de mogelijkheid hebt om te kiezen hoe u kookt, kies dan voor inductie.
3. Heb ik straks nog radiatoren aan de muur?
Het verschilt per woning en per alternatief of u bestaande radiatoren blijft gebruiken. Als u overstapt op groen gas of een warmtenet op hoge temperatuur, kunnen bestaande radiatoren in gebruik blijven. Bij andere oplossingen, zoals een warmtepomp, stapt u over op lagetemperatuurverwarming. Dit betekent dat het huis verwarmd wordt op een lagere temperatuur dan met aardgas. Vloer- of wandverwarming geeft de warmte over een grotere oppervlakte af, waardoor het heel constant en comfortabel warm wordt in huis. Bij lagetemperatuurverwarming is het noodzakelijk dat de woning volledig is geïsoleerd, zodat de warmte niet kan ontsnappen.
4. Waar laat u een warmtepomp?
Een warmtepomp is een groot apparaat en neemt ongeveer evenveel ruimte in beslag als een koelkast. Een warmtepomp is dus groter dan een cv-ketel en heeft vaak een binnen- en buitengedeelte. Als u kiest voor een warmtepomp is het nodig om ruimte te creëren in bijvoorbeeld de gangkast of op de plek van de huidige cv-ketel. Bij een warmtepomp met buitengedeelte moet ook ruimte vrijgemaakt worden in de tuin, op het balkon of op het dak.
5. Krijg ik het nog wel warm?
Met alle nieuwe manieren van verwarmen wordt het in huis comfortabel warm. U zult wel in alle gevallen uw huis moeten isoleren. Dit is niet alleen belangrijk om energie te besparen, maar ook voor een prettig binnenklimaat. Bij lagetemperatuurverwarming, zoals met een warmtepomp, wordt verwarmen soms wel als anders ervaren dan met aardgas. Het huis wordt geleidelijk verwarmd en door de goede isolatie blijft de temperatuur heel constant, ook ‘s nachts. Het is alleen niet meer mogelijk om de temperatuur binnen korte tijd een paar graden te laten stijgen of dalen.
6. Hoe kan ik deze maatregelen nemen als huurder?
Als huurder heeft u minder opties om zelf aan de slag te gaan met grote maatregelen zoals isolatie of zonnepanelen. Het is wel mogelijk om deze maatregelen te bespreken met uw verhuurder of de woningbouwcorporatie. Veel corporaties maken momenteel al grote stappen op het gebied van verduurzaming. Wat u wel makkelijk zelf kunt doen, is kiezen voor groene stroom die duurzaam wordt opgewekt. Daarnaast kunnen tochtstrips, radiatorfolie of dubbelglasfolie ook helpen om nu alvast gas te besparen.
7. Wat kost een gasloos leven?
Wonen zonder aardgas is op dit moment nog duurder dan mét. Dit komt voornamelijk door de hoge kosten van de aanpassingen in huis. Denk hierbij vooral aan vergaande isolatie. Dit is het belangrijkst voor oplossingen met lagetemperatuurverwarming, zoals een warmtepomp of een warmtenet op lage temperatuur. Bij een warmtenet op hoge temperatuur zijn minder aanpassingen nodig.
De overstap naar een warmtepomp is nu nog de duurste oplossing. Dit komt omdat de warmtepomp zelf een duur apparaat is (tussen de 2500 en 15000 euro) en deze bijna altijd gecombineerd moet worden met vergaande isolatiemaatregelen en het installeren van wand- of vloerverwarming. Dit jaar geldt hiervoor overigens nog een overheidssubsidie van 2500 euro. Nieuwe apparatuur en besparingsmaatregelen kunnen opgeteld al snel tienduizenden euro’s kosten, afhankelijk van het soort woning. De kosten van het energieverbruik zijn daarentegen lager. Door de energiebesparing die het oplevert, is het dan ook mogelijk om deze investering over een langere termijn terug te verdienen.
Bij een overstap op groen gas is het net andersom. Er zijn dan weinig tot geen kosten voor aanpassingen in huis, maar biogas kost per kubieke meter meer dan aardgas omdat het beperkt beschikbaar is. Ook dan is isoleren dus verstandig.
8. Is koken op inductie gevaarlijk?
Nee. Inductieplaten werken op basis van een inductiestroom die zorgt voor elektromagnetische velden. Elektromagnetische velden worden vaak verward met straling. Er wordt daarom weleens gedacht dat er bij koken op inductie straling vrijkomt die effect kan hebben op je gezondheid. Dit is echter niet het geval. Veel huishoudelijke apparaten zoals wasmachines, haardrogers, mobiele telefoons en elektrische tandenborstels maken gebruik van inductiestroom en creëren deze velden. Volgens de vereiste Europese laagspanningsrichtlijn mogen apparaten alleen op de markt worden gebracht als ze veilig zijn en geen gevaar vormen voor de gezondheid.
Koken op inductie is bovendien veel veiliger dan koken op gas. U kookt niet op open vuur en de temperatuur van het fornuis is makkelijker te controleren. De kans dat iemand zich verbrandt, is bij koken op inductie dan ook vele malen kleiner dan bij koken op gas. Daarnaast kunt u een inductiekookplaat, in tegenstelling tot gas, niet per ongeluk aan laten staan. Hij slaat vanzelf af als de pan overkookt of te heet wordt. Ook vermijdt u het inademen van schadelijke stoffen die vrijkomen bij de verbranding van etensresten op een gasfornuis.
Nóg meer vragen?
De antwoorden op deze vragen zijn afkomstig van de ‘Stichting HIER klimaatbureau’, de enige maatschappelijke organisatie in Nederland die zich volledig toespitst op het onderwerp klimaatverandering. Het klimaatprobleem oplossen kan, zegt HIER, maar alleen als iedereen meedoet. In samenwerking met energiebedrijven heeft de organisatie daarom een gebruikerssite ingesteld waarop veel antwoorden te vinden zijn, maar ook nieuwe vragen kunnen worden gesteld. Zie www.hierverwarmt.nl
Nog lang niet iedereen is overtuigd van noodzaak gasexit
De meeste mensen vinden het wijs om in huizen te stoppen met het stoken en koken op aardgas. Maar lang niet iedereen is overtuigd. Dit blijkt uit een nieuwe peiling van het informatiecentrum HIER Klimaatbureau, onder 1.761 respondenten.
Het klimaatprobleem wordt het meest genoemd als reden voor een afscheid van aardgas. “We zien ook dat Nederlanders zich veel bewuster zijn van de problemen die onze gaswinning opleveren voor de inwoners van Groningen”, zegt Susanne van Suylekom van HIER Klimaatbureau. Uit een eerdere steekproef bleek wel voorstanders van een ‘gas-exit’ liever niet als eerste aan de beurt zijn voor een nieuwe warmtetechniek thuis. Van Suylekom noemt een verklaring bij deze koudwatervrees. “Er is nog weinig kennis van de alternatieven voor aardgas.”
De tekst gaat verder onder de afbeelding.
Mensen die niét vinden dat aardgas in de ban moet (28 procent), vinden het onnodig om te stoppen. Bovendien vindt deze groep het economisch onverstandig om de gaskraan dicht te draaien.
Voor of tegen: steeds meer Nederlanders weten in elk geval dat er plannen liggen om te stoppen met aardgas, concludeert HIER Klimaatbureau. In de zomer van 2016, bij een vergelijkbare peiling, wist slechts 14 procent van de ondervraagden af van de politieke ambities. Nu is dat een krappe meerderheid.
Verder lezen
Tal van websites bieden meer leesvoer over wonen zonder gebruik van aardgas. Op de voorlichtingspagina milieucentraal.nl zijn tips te vinden over de verbouwing, speciale regelingen en subsidies voor duurzaam wonen. Milieuorganisaties geven ook informatie, via milieudefensie.nl en greenpeace.nl. Op eigenhuis.nl staat informatie die nuttig kan zijn voor huiseigenaren. Huurder kunnen informatie opvragen bij hun woningcoöperatie, te vinden via koepelorganisatie aedes.nl.
Lonny wokt nog even door op gas
‘Wokken met Lonny’, waarin de tv-kok de lekkerste gerechten uit de Aziatische keuken beschreef was een bestseller, en zijn eigen programma De Reistafel veel bekeken. Maar Marlon (“Lonny”) Gerungan is na 25 jaar teruggekeerd naar Bali. In Kerobokan heeft hij zijn nieuwe restaurant geopend. Het heet Di Roemah (‘thuis’).
“Voorlopig branden er op Bali nog blauwe vlammen onder de wokken en wadjans”, zegt Lonny. Maar wat moeten zijn fans in Nederland, die straks van het gas af moeten? Valt er nog met Lonny te wokken, als de inductiekookplaat zijn intreden doet?
“Cruciaal bij wokken is een hoge verhitting in korte tijd. Vlees en zeevruchten moeten snel dichtschroeien, binnen twee minuten, zodat alle sappen en voedingsmiddelen er in blijven. Hetzelfde geldt voor groenten. Kwestie van seconden. Die mogen beslist niet koken.”
Een wokpan met een platte bodem zoals ie bij inductieplaten wordt gebruikt is hiervoor eigenlijk niet geschikt, zegt hij. “Het vlees of de groente blijft in de randen zitten, koeken aan en verbranden.” Beter is het volgens Lonny een ‘holle’ inductiewokbrander te nemen, die de bodem als het ware omsluit.
Probleem volgens Lonny is echter dat deze holle inductieplaten in een forsere maat nog niet voor de horeca beschikbaar zijn, en er volgens hem voorlopig ook nog niet komen omdat Nederland straks vooroploopt in het gasloze tijdperk. “Er is wereldwijd gewoon onvoldoende vraag naar zulke apparatuur. Indonesische en Chinese restaurants kunnen voorlopig niet zonder vlammen onder hun pannen.”
Lees ook de andere afleveringen uit deze serie:
Aflevering 1: Afkicken van aardgas is nog niet eenvoudig
Aflevering 2: Hoe we verslaafd raakten aan aardgas
Aflevering 3: Geen plaats voor gasfornuizen in aardgasloos Nederland