Wie is kampioen vreemdgaan?
'Vrouw gaat iets vaker vreemd als man', kopte Trouw op 4 maart boven een klein berichtje. Dat hebben we geweten. De opzichtige als/dan-fout die de betekenis van de zin sterk vervormt, wekte veel ergernis en bleek goed voor een vermelding in de blunderrubriek van het tijdschrift Onze Taal.
Ook lezeres Joke Spits raakte door het bericht geprikkeld, maar niet alleen vanwege het verbale slippertje. Hoe is het mogelijk, vroeg zij de wetenschapsredactie, dat vrouwen vaker vreemdgaan dan mannen? De heteroseksuele traditie wil immers dat het ene geslacht de liefde bedrijft met het andere, dus de teller moet bij man en vrouw per definitie even hard lopen.
Dat klopt zolang we spreken over seks in het algemeen. Voor vreemdgaan, waarbij minstens één partij een relatie moet hebben, geldt een andere logica. Een man kan best vreemdgaan met een vrouw die dat niet doet, bijvoorbeeld als hij een prostituee bezoekt. De teller in het mannenkamp loopt dan op, terwijl de vrouwen stilstaan.
Hoerenlopers zouden de balans flink scheeftrekken, ware het niet dat ook vrouwen de seksuele trouw veelvuldig aan hun laars lappen. Al in de jaren veertig concludeerde de Amerikaanse bioloog Alfred Kinsey dat de helft van de gehuwde mannen in de Verenigde Staten een buitenechtelijke affaire had gehad, tegen een op de drie getrouwde vrouwen. In 1999 registreerde de Amerikaanse Shirley Feldman opnieuw overspel bij de helft van de getrouwde mannen en nu zelfs bij 40 procent van de getrouwde vrouwen.
De dames lijken kortom bezig met een inhaalslag. Die suggestie wekt ook het onderzoek waarover Trouw berichtte. Het betrof een enquète onder 1700 heteroseksuele internetgebruikers van 20 tot 45 jaar. Van de vrouwen met een vaste relatie was 27 procent wel eens vreemdgegaan, van de mannen 25 procent. Statistisch een verwaarloosbaar verschil. Daarom had de kop eigenlijk moeten luiden: 'Vrouw gaat even vaak vreemd als man'.
In de genoemde onderzoeken wekken de Nederlanders een bravere indruk dan de Amerikanen, maar dat is schijn. De Amerikaanse studies gingen namelijk alleen over gehuwden, terwijl de Nederlandse enquète alle relaties omvatte. Een jarenlang huwelijk roept blijkbaar sterker om verandering van spijs dan een prille liefde.
De enquète is uitgevoerd door psycholoog Henk Noort, verbonden aan het bureau Motivaction. Hij verklaart de inhaalslag van de vrouw vooral uit het feit dat ze eerlijker is geworden: de vrouw is niet meer economisch afhankelijk van de man, dus zij heeft minder reden om te zwijgen over haar pleziertjes. Al zullen sommigen het best vaker doen, onderkent Noort. ,,Vroeger waren vrouwen aangewezen op de SRV-man. Nu komen ze door meer arbeidsparticipatie vaker in de gelegenheid. Seks is bovendien een prima manier om stress af te reageren. Het zou me niet verbazen als vrouwen in topposities af en toe een schandknaapje bestellen.''
