Wetenschappers steeds stelliger, maar scepsis over klimaat leeft voort

Illustratief zijn de antwoorden op een vraag van de Bang-o-meter die Trouw twee weken geleden lanceerde. Nog niet de helft (49 procent) was het eens met de stelling: 'Er is sprake van een zorgwekkende opwarming van de aarde'. De rest van de 4100 respondenten klikte op neutraal (24,9 procent) of maakt zich geen zorgen (24,1 procent). Toegegeven, wetenschappelijk is de peiling niet, maar het laat zien dat wetenschappers en bezorgde politici nog veel scepsis moeten overwinnen.

Britten steeds sceptischer
Dat bleek ook uit het onderzoek dat de UK Energy Research Centre vorige week publiceerde. Negentien procent van de ondervraagde Britten gelooft niet dat de aarde opwarmt. Dat is bijna een verviervoudiging ten opzichte van 2005, toen vijf procent aangaf niet in de opwarming van de aarde te geloven.

Britse media als boulevardblad Daily Mail, maar ook de BBC zijn niet doof voor groeiende scepsis over het klimaat. Tot ergernis van Britten die wel overtuigd zijn van het wetenschappelijk bewijs, kregen klimaatsceptici alle ruimte voor hun interpretatie van het nieuwste IPCC-rapport.

95 procent zekerheid
Toch is het voor de VN-wetenschappers voor 95 procent zeker dat de mens sinds het midden van de vorige eeuw verantwoordelijk is voor de oplopende temperaturen op aarde. In 2001 was dat percentage nog 66 procent.

Dat de wetenschappelijke stelligheid en het gevoel van urgentie niet in de pas lopen met het publieke gevoel, is volgens de Britse klimaatexpert Nicholas Stern te wijten aan de ontkenners die zich keren tegen aanpassing van onze levensstijl.

Oppassen met lobbyisten
"Sommige politici en lobbyisten proberen verwarring te zaaien en het publiek te misleiden over het wetenschappelijk bewijs dat menselijke activiteiten achter de klimaatverandering zitten en grote risico's veroorzaken," zegt hij in The Guardian. Hij waarschuwt het publiek op te passen voor dit soort lieden. Volgens Stern negeren zij niet alleen 200 jaar aan sterk wetenschappelijk bewijs, ook vertegenwoordigen zij vaak gevestigde belangen en starre ideologieën.

Berichten dat de aarde minder snel opwarmt dan voorspeld, zoals vorige week naar buiten kwam, zijn koren op de molen van de scepticus. Sinds het recordjaar 1998 is het nauwelijks warmer geworden. Hoogleraar Han Dolman, klimaatwetenschapper aan de Vrije Universiteit zei eerder hierover dat "we achteraf wel begrijpen wat er is gebeurd. Maar de meeste modellen zagen de dip niet aankomen."

Dat komt deels door de tekortkomingen van de modellen om de temperatuurontwikkeling te voorspelen, stellen Dolman en het IPCC. Maar ook natuurlijke schommelingen in de activiteit van de zon en vulkanen spelen een rol.

De hiatus
De vraag die het IPCC zich stelt is of de hiatus, zoals de trendbreuk in de opwarming tussen 1998 en 2012 wordt genoemd, tijdelijk of blijvend is. De wetenschappers stellen dat natuurlijke invloeden als een lage zonneactiviteit de opwarming hebben gecompenseerd, maar dat deze invloeden van tijdelijke aard zijn. Op lange termijn zal de vertraging in de opwarming geen stand houden, stelt het IPCC.

Critici vinden dat het IPCC niet langer kan volhouden dat natuurlijke variatie de oorzaak is van de dip in de opwarming. Wetenschappers proberen een antwoord te vinden in diverse studies naar cycli van oceanen, die nu een groot deel van de warmte opslaan, maar over een aantal jaar dat proces zouden omkeren waardoor de opwarming extra toeneemt.

Klimaatgevoeligheid
Een ander onderwerp dat de klimaatkampen geregeld bezig houdt, is de klimaatgevoeligheid. Oftewel: wat is het effect van een verdubbeling van de CO2 in de atmosfeer op de mondiale gemiddelde temperatuur. Het vorige IPCC-rapport ging uit dat bij een verdubbeling de aarde minimaal 2 graden zou opwarmen. Sceptici denken eerder aan een halve graad. De VN-wetenschappers komen hen daarin iets tegemoet. Zij houden het nu op een ondergrens van anderhalve graad.

undefined