Werkgevers blijven huiverig voor grote loonstijgingen
Tergend langzaam stijgen de cao-lonen. Zelfs in sectoren met grote tekorten gaat het maar met kleine stapjes.
‘Vijf manieren om op personeelskosten te besparen.’ Artikelen met deze koppen komen geregeld voor in vakbladen. Want ‘werknemers snoepen een groot deel van de omzet af’, meldt het vakblad Misset Horeca. “Houd er rekening mee dat de loonsom elk jaar stijgt, want medewerkers worden ouder en hebben dan recht op een hoger uurloon”, waarschuwt het vakblad.
Ze geeft ook het advies om extra uren ‘op te vullen met uurloners en niet met vaste krachten’. Dat doen distributiecentra ook: die draaien bijna geheel op tijdelijke krachten, veelal uit Oost-Europa. Polen en Bulgaren werken hard en mag je langere tijd een flexibel contract geven. Maar ook in sectoren waar een groot tekort is, zijn bazen die de lonen eens flink opkrikken nauwelijks te vinden.
In het eerste kwartaal van 2018 zijn de lonen met 1,7 procent gestegen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vandaag. Dat is meer dan in 2017, toen was de stijging 1,5 procent. In 2016 was de groei iets groter met 1,8 procent, maar dat was vooral dankzij een inhaalslag van de overheid. Die had het salaris van veel mensen jarenlang bevroren en moest na de economische crisis iets compenseren.
Loonsverhoging
Zoals bij de basisschoolleerkrachten, zij kregen er toen 3,8 procent bij. Maar dat loste het tekort aan juffen en meesters niet op. Op scholen is het gebrek aan leerkrachten dagelijks voelbaar als er weer een klas wordt opgedeeld over andere groepen omdat er geen invaller is voor de juf met griep. Er lopen acties voor meer loon.
“Onderwijs en politie hebben recht op een fatsoenlijke loonsverhoging”, reageert FNV-coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid Zakaria Boufangacha. “Ook premier Mark Rutte, die het bedrijfsleven oproept de lonen te verhogen, geeft zelf dus niet het goede voorbeeld. Werkgevers blijven wat loon betreft hun hand op de knip houden. Daarmee maak je het werk, bijvoorbeeld in de bouw en metaal waar een gebrek aan vakmensen is, niet bepaald aantrekkelijker.”
Maar ook in sectoren waarvan iedereen denkt dat er goud geld wordt verdiend, liggen de salarisstijgingen nog altijd lager dan de gewenste 3,5 procent van vakbond FNV. Zoals bij de ICT. Vorig jaar kregen informatietechnologen (IT’ers) in loondienst bij IT-bedrijven er gemiddeld 3 procent salaris bij. IT’ers die werken buiten deze sector gingen 2 procent meer verdienen, blijkt uit het jaarlijkse salarisonderzoek van AG Connect en Berenschot.
Loonstijgingen lopen altijd achter op economische voorspellingen, legt woordvoerder Jannes van der Velde van werkgeversorganisatie AWVN uit. “Maar als de economie terugvalt, dan duurt het ook altijd enige tijd voordat dat gevolgen heeft voor het salaris. In maandelijkse cao-cijfers zit een enorme vertraging. Belangrijker is de trend, en die is nog steeds stijgend.”
Tekorten oplossen
Eigenlijk is de werknemer dus een beetje ongeduldig. Van der Velde: “Ook bij beroepen waar een groot tekort is, zoals loodgieters en installateurs, lossen loonsverhogingen het probleem niet op. Een bedrijf wordt alleen concurrerend ten opzichte van anderen, maar het aanbod van bijvoorbeeld loodgieters blijft beperkt. Tegen de tijd dat het aantal technici toeneemt, kan de arbeidsmarkt er alweer heel anders uit zien. Het is moeilijk te voorspellen waar over vijf jaar een tekort aan is.”
De AWVN-woordvoerder wil wel kwijt dat het belangrijk is werknemers goed te belonen. Dat is ook waar het vakblad Misset Horeca mee afsluit na de vijf tips om zo min mogelijk geld uit te geven aan personeel. “Niet alleen cijfers tellen. Een onderneming staat of valt met het personeel. Als mensen het naar hun zin hebben op hun werk, stijgt de motivatie en werken ze harder.”
Lees ook:
De vakbeweging krijgt van alle kanten bijval in haar eisen voor hogere lonen, Maar die komen er alleen als bedrijven en het kabinet bereid zijn om het flexwerk terug te dringen, meent Maurice Limmen, voorzitter van CNV.
De economie draait fantastisch, maar wie meer wil verdienen moet hopen op promotie of een nieuwe, beter betaalde baan. Wie blijft zitten waar 'ie zit, gaat er nauwelijks op vooruit.
