Wereld wacht op keuzes van Trump

De Chinese president Xi Jinping moet flink nieuwsgierig zijn geweest toen hij gisteren aankwam in Mar-a-Lago in Florida. Niet zozeer naar de inrichting van het winterpaleis (en besloten horeca-gelegenheid) van zijn Amerikaanse collega Donald Trump, maar naar wat hij van Trump te horen zou krijgen. Xi heeft ongetwijfeld een professionele staf die precies weet wat de baas wil. Maar om een topontmoeting tot in de puntjes voor te kunnen bereiden, moeten beide gesprekspartners zo'n staf hebben. En dat schort er bij Donald Trump nog wat aan.

Dat ligt aan wie Trump bij zijn intrek in het Witte Huis meenam. In het begin voerden vooral loyalisten uit zijn campagne het hoogste woord. Hij benoemde de door zijn voorganger Barack Obama ontslagen generaal Michael Flynn tot adviseur nationale veiligheid. Hij promoveerde zijn campagneleider Steve Bannon, een ultra-rechtse 'economische nationalist' en uitgever van de onfrisse conservatieve website Breitbart.com, tot vast lid van de Nationale Veiligheidsraad. Op buitenlandgebied wil die groep allereerst het Amerikaanse eigenbelang nastreven.

Bij zo'n beleid hoort, om maar een voorbeeld te noemen, geen uitgebreide bemoeienis met de burgeroorlog in Syrië. Trump zelf twitterde in 2013 bijvoorbeeld: "De enige reden dat president Obama Syrië wil aanvallen, is om zijn gezicht te redden na zijn oliedomme rode-lijnuitspraak. Val Syrië niet aan, repareer de VS."

Trump stelde ook te weinig mensen aan. Op het ministerie van buitenlandse zaken zijn veel belangrijke posten nog steeds niet definitief bezet.

Inmiddels lijkt de president te beseffen dat het anders moet. Flynn is ontslagen. Zijn opvolger, generaal H.R. McMaster, maakt schoon schip in de nationale veiligheidsraad, waaruit de controversiële Bannon deze week verdween.

Maar dat betekent niet dat het buitenlands beleid van de VS nu al in rustiger vaarwater is gekomen. Bannon mag nog steeds vrij het Oval Office binnenlopen. Op veel gebieden is het nog onduidelijk wat Amerika wil.

Minister van buitenlandse zaken Rex Tillerson prevelde bijvoorbeeld vorige maand, op bezoek in Peking, volgzaam de diplomatieke formules die China graag hoort, over 'afzien van confrontatie, wederzijds respect, win-win-samenwerking'. Voor China is dat codetaal voor 'wij zijn gelijkwaardige supermachten', iets wat de VS onder Obama niet openlijk erkenden. Was het een vergissing, of wil Trump die concessie doen, bijvoorbeeld om China in beweging te krijgen tegen Noord-Korea, dat maar testraketten blijft afvuren en spoedig een kernkop op Amerikaanse bodem zal kunnen laten vallen?

Evenveel verwarring is er over Syrië, en die is opgeroepen door de president zelf. Tot een paar dagen geleden leek hij te berusten in het aanblijven van president Assad. Maar na de gifgasaanval van dinsdag zei Trump dat Syrië 'vele lijnen had overschreden, niet alleen de rode lijn' en vertelde hij Congresleden dat hij militaire actie overweegt. Dat verraste niet alleen die Congresleden, maar ook het ministerie van defensie. Anonieme functionarissen klaagden tegen de website Buzzfeed dat zo'n actie onmogelijk te plannen is als niemand nog weet wat voor uitkomst de president ermee nastreeft.

Maar later gisteravond werden de rijen weer gesloten: het Pentagon 'ontwikkelt opties' voor de president, liet het weten. De minister van defensie en de voorzitter van de chefs van staven waren onderweg naar Mar-a-Lago. Vermoedelijk benieuwd wat ze te horen zouden krijgen.

undefined