Wel lastig, die 150 (!) vrije dagen per jaar

Vermoeiend hoor: al die vakanties en vrije dagen! In Japan heb je een speciaal woord voor een plotselinge dood door te hard werken: karoshi. Dat het Perzisch zo'n woord ontbeert, hoeft niemand te verbazen. Iraniërs zijn namelijk erg gesteld op vakanties en vrije dagen. En laten ze er daar nou heel veel van hebben. Dat komt voor een groot deel door de staatsreligie: het twaalver sjiisme. Al die imams zijn natuurlijk een keer geboren en -volgens het geloof op de laatste na - ook gestorven en van de 'belangrijkste' van hen worden deze gebeurtenissen gevierd danwel beweend.

Treuractiviteiten zijn er in Iran in overvloed, met als hoogtepunt de rouwmaand Moharam. Daarnaast moeten de 'gewone' islamitische hoogtijdagen natuurlijk ook niet worden vergeten. En dan heb je nog politieke vrije dagen, zoals de verjaardag van de islamitische republiek. Maar ook wordt bijvoorbeeld de opstand van 5 juni 1963 nog steeds herdacht. Aanleiding was de arrestatie van ayatollah Khomeini, die felle kritiek op de sjah had geuit. De nationale feestdag draagt de naam van de Perzische datum waarop het gebeuren plaatsvond: 15 Khordad. Iran heeft ook nog een zoroastrisch verleden, dat resulteerde in 13 dagen nieuwjaarsvakantie.

Volgens recent onderzoek van de conservatieve nieuwssite Tabnak, zouden Iraniërs ongeveer 150 dagen per jaar vrij zijn. Dit getal is de optelsom van zowel officiële als zelfgecreëerde vrije dagen, weekenden en vakanties. De gedachtengang is als volgt: begint de vakantie op maandag? O, dan zijn we vanaf donderdag vrij. Vrijdag is het weekend en donderdag ook een beetje en wie maalt er om die zaterdag en zondag?

Dit proces versterkt zichzelf. Leraren weten inmiddels dat hun klassen een week voor de nieuwjaarsvakanties nog maar half vol zitten. Er wordt daarom geen nieuwe lesstof meer behandeld. Ouders die hun kinderen wel trouw naar school sturen, realiseren zich dat hun kroost daar voor noppes zit en besluiten het volgende jaar hun kinderen ook maar thuis te houden.

Ramadan is zo'n ander fenomeen dat kan leiden tot een verkorting van het schooljaar. Vorig jaar waren de eindexamenroosters al naar leerlingen en ouders verstuurd toen er even later een nieuw rooster kwam. Dat liet de toch al eindeloze zomervakantie nog eens twee weken eerder beginnen. De beslissing kwam van het ministerie van onderwijs en de reden was de ramadan.

De situatie lijkt steeds erger te worden. Tijd om in te grijpen meent een aantal geestelijken en politici. Al die vrije dagen doen de toch al in belabberde staat verkerende Iraanse economie namelijk geen goed. Wat het nog erger maakt, is de asynchroniteit die er tussen Iran en de westerse landen bestaat: wanneer Iran op zaterdag en zondag werkt, heeft de westerse wereld vrij en wanneer Iran weekend heeft - de vrijdag en vaak ook de donderdagmiddag - werkt het Westen. De islamitische republiek is dus zo'n 3,5 dag per week 'out of contact' met westerse handelspartners. Desastreus voor de economie.

In een toespraak bekritiseerde de invloedrijke groot-ayatollah Naser Makarem Shirazi afgelopen week nog de lange nieuwjaarsvakantie en merkte hij op dat ontwikkelde landen nooit van die lange vakanties hebben. Ook had hij het over Irans geestelijke leider Khamenei, die ieder jaar van een thema voorziet om de beleidsdoelen van dat betreffende jaar mee samen te vatten. Dit jaar luidt dat thema: 'De verzetseconomie: productie en werkgelegenheid'. Hierop aanhakend vroeg Shirazi zich hardop af: "Hoe kun je produceren en werkgelegenheid bieden als je bij elkaar opgeteld maar drie tot vier maanden per jaar werkt?"

Tijdens de regeringsperiode van president Ahmadinejad (2005-2013) wilde deze juist meer vrije tijd creëren door ook de volle donderdag bij het weekend te trekken. Maar deskundigen waren toen ook al van mening dat dit de economie nog verder zou schaden.

President Hassan Rohani zou nu gelijksoortige plannen hebben. Het gaat om de zaterdag die aan het bestaande weekend moet worden toegevoegd. Bij veel politici en geestelijken bestaat hiertegen een enorme weerstand. Bij Irans reislustige burgers in het geheel niet. De invoer van de vrije zaterdag: Rohani's nieuwste verkiezingsbelofte?

undefined