Weg uit die Russische cel, maar dan?

De Nederlandse Greenpeace-activisten Faiza Oulahsen en Mannes Ubels kunnen binnen enkele dagen hun Russische cel op borgtocht verlaten. De rechter in die stad heeft bepaald dat zij en nog zeventien andere opvarenden van het Greenpeace-schip Arctic Sunrise in vrijheid hun proces kunnen afwachten, als daartoe een borgsom van twee miljoen roebel (45.000 euro) per persoon wordt neergeteld.

Greenpeace is bezig met het verzamelen en overmaken van het geld. Voor negen opvarenden is dat al gebeurd, één activiste is inmiddels op vrije voeten. Onduidelijk blijft wat de aangeklaagde activisten na hun voorarrest wel en niet mogen doen, en of ze hangende het onderzoek bijvoorbeeld Sint-Petersburg of Rusland mogen verlaten.

'Web van leugens'
Oulahsen liet de rechter weten dat ze bereid is in Sint-Petersburg in een hotel te verblijven. Vanuit haar kooi in de rechtszaal zei ze tegen omstanders dat ze er naar uitkijkt weer 'meer dan een paar meter' te kunnen lopen. Haar vrijlating op borgtocht noemt ze 'een stap in de goede richting', al heeft ze wel het gevoel 'dat ik nog steeds vastzit in een web van leugens'.

Oulahsen en Ubels zitten vast sinds 19 september, toen ze samen met 28 andere opvarenden van de Arctic Sunrise in volle zee werden gearresteerd. Twee Greenpeace-activisten hadden eerder geprobeerd een Russisch boorplatform in de Barentszzee te beklimmen om te protesteren tegen oliewinning in het poolgebied. Alle opvarenden van de Arctic Sunrise zijn aangeklaagd wegens 'hooliganisme', waarop tot zeven jaar gevangenisstraf staat. Een eerdere, zwaardere aanklacht wegens piraterij zou zijn ingetrokken.

Het besluit tot vrijlating op borgtocht van althans een deel van de arrestanten volgt op maanden van groeiende internationale druk, onder meer van Nederland. De Greenpeace-affaire is uitgebreid besproken in de marge van het recente bezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Moskou. Maandag besloot de rechter al drie Russische opvarenden op borgtocht vrij te laten, onder hen een fotograaf en de scheepsarts.

Hamburg
Verrassend genoeg werd het voorarrest van de 59-jarige Australiër Colin Russell met drie maanden verlengd tot 24 februari. Op welke gronden dat gebeurde, is onduidelijk. De Australische ambassadeur gaat daarover vandaag om opheldering vragen bij het Russische ministerie van buitenlandse zaken. De Braziliaanse biologe Ana Paula Maciel was gisteravond de eerste die de gevangenis mocht verlaten. De Braziliaanse president Dilma Rousseff had zich persoonlijk sterk gemaakt voor haar vrijlating.

Vrijdagmiddag doet het zeerechttribunaal in Hamburg uitspraak in de zaak die Nederland heeft aangespannen tegen Rusland. Nederland wil dat de Arctic Sunrise, die onder Nederlandse vlag vaart, wordt vrijgegeven en dat alle opvarenden voorlopig worden vrijgelaten.