We stemmen gewoon weer pro-Europees

Christoph Schmidt, sinds juni vorig jaar correspondent voor Trouw in Brussel, richt zijn aandacht nu alleen nog maar op het scorebord met de uitslag van de Europese verkiezingen. Zijn prognose: EU-gezinde burgers verslaan de eurosceptici met 3-1.

Emoties bepalen het debat als het over de Europese verkiezingen gaat, over 'Brussel' (brr, het woord alleen al). Iedereen kakelt mee, iedereen voelt er iets bij, iedereen staat in dezelfde duistere ruimte die 'Brussel' heet te graaien naar houvast.

Ook journalisten. Als correspondent Duistere Ruimte draai en graai ik een krap jaar lustig mee. Ook ik verlies me soms in speculaties zonder houvast. Waar zijn ze toch de hele dag mee bezig? Het is zo groot hier.

Tijd voor bezinning. De verkiezingen zijn dé gelegenheid voor een potje 'scorebordjournalistiek'. Die term is ooit geïntroduceerd door voetbaltrainer Co Adriaanse. Hij vond dat zijn team niet slechter was geweest dan de tegenstander, al had die dan met 5-1 gewonnen. De verslaggever die hem met die harde cijfers confronteerde, had er niets van begrepen. Scorebordjournalistiek ziet de diepere betekenis der dingen over het hoofd, is het idee.

In de berichtgeving en analyses over de Europese verkiezingen lijkt het omgekeerde het geval. Het zijn vaak stukken met een overdosis diepere betekenissen. Burgers hebben het kennelijk helemaal gehad met Brussel. Het bureaucratische, ongekozen vette-varken-bestuur van de EU verkeert in een grote vertrouwenscrisis, laten ze ons geloven. Vooral Nederland is unaniem EU-moe. Het volk krijgt collectief braakneigingen bij beeltenissen van 'eurofielen' (de sodomieten van nu) zoals Guy Verhofstadt, de Führer van Brussel. Het vleesgeworden kwaad.

Een goede scorebordjournalist zou hier moeten zwijgen. Pas bij de definitieve verkiezingsuitslag schroeft die maandagochtend de dop van z'n pen. Maar ik begrijp: u bent ongeduldig, u wilt de laatste opiniepeilingen.

Laten we op deze woensdag even aannemen dat die enigszins in de buurt liggen van de uitslag. Wat staat er straks op het scorebord? 3-1 voor de EU-burgers die, ondanks het bombardement van pessimisme, op overwegend pro-EU-partijen stemmen.

Ook in dat zogenaamd eurofobe Nederland. Geen misverstand: de opkomst van de eurocritici is onmiskenbaar, en Groot Nieuws. Maar het scorebord wijst straks uit dat de partijen die de EU in aflopende temperaturen een warm hart toedragen (D66, GroenLinks, PvdA, CDA en VVD) beduidend meer kiezers naar de stembureaus weten te lokken dan de partijen die zeggen: weg met deze EU (in afnemende kilte zijn dat Artikel 50, PVV, SP, CU/SGP).

EU-breed is het verschil tussen pro en contra nog duidelijker. Niet dat de winnende partijen reden hebben voor een kampioensfeestje. Eerder een ingelast trainingskamp. Vijf jaar geleden wonnen ze nog met 5-1.

Maar de thuisblijvers dan, zult u zeggen. Dat zijn de echte winnaars op het scorebord. U heeft gelijk. Het is ook niet netjes denigrerend te doen over deze belastingbetalende burgers die zogenaamd hun 'democratische plicht' niet hebben gedaan. Opkomstpercentages zijn de barometers van de democratie.

De eurosceptici zullen de thuisblijvers in hun kamp willen trekken, maar dat is in strijd met de strenge regels van de scorebordjournalistiek.

We zullen ons met z'n allen moeten verzoenen met de verwachting dat er de komende vijf jaar niet veel zal veranderen aan de manier waarop de EU functioneert. Voor de eurofoben lucht het ongetwijfeld op, dat tomaten gooien in het stemhokje, maar de volgende ochtend gaat de wekker weer. Alle kiezers en thuisblijvers hebben ook straks weer dagelijks te maken met de interne markt, de muntunie of vrij personenverkeer. Ze ZIJN die interne markt, zij zijn die vrije personen.

Onze EU zal partij blijven op internationale podia en zal daar zelfs flink aan de bak moeten, over onderwerpen als energie, klimaat, privacy, immigratie en handel met de rest van de wereld. Soms falend, soms succesvol: de machine blijft draaien, onder toeziend oog van alle lidstaten. Van ons dus.

Alleen een volksoproer kan dat verhinderen, maar er zijn geen signalen dat woedende zwermen eurosceptici een tentenkamp opzetten op het Brusselse Schuman-plein, al is dat net zo rond als het Tahrir-plein in Caïro.

Spannende jaren worden het wel. Als de Britse premier Cameron volgend jaar de verkiezingen wint, en als zijn beloofde referendum in 2017 leidt tot een vertrek van Groot-Brittannië uit de EU, hebben we serieuze poppen aan het dansen. Als, als.

Sorry eurosceptici, maar meer dramatische veranderingen zitten er niet in tussen nu en de volgende keer dat we weer naar de Europese stembus mogen, in 2019.

Hoewel... Straatsburg? Gaan we daar eindelijk vanaf komen, van dat idiote heen-en-weer-gereis van het parlement? Iedereen wil het, behalve de bepoederde pruiken in het Élysée. Afschaffing van dit circus zal mijn chef de nodige hoteldeclaraties en verloren reistijd schelen.

Er is een kans: Frankrijk raakt in financiële nood - niet uitgesloten, zoals de zaken er nu voorstaan - en vraagt de EU met hangende pootjes om een 'Grieks' hulppakket. Dan kunnen de lidstaten eisen dat de Fransen eindelijk, eindelijk Straatsburg opgeven als hoofdzetel van het parlement. Als...

Ho, stop. Geen speculaties. Scorebord.

Kiezers en thuisblijvers, jullie zijn aan het woord. Kies. Blijf thuis. Maandag in deze krant: de uitslag.

Volg onze correspondent tijdens en na de verkiezingen op Twitter: @trouwschmidt.

undefined

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden