Wat verandert er in 2015? Van payroll tot bijstand

Tijdelijke contracten
- Werknemers met contract van maximaal zes maanden mogen niet meer op proeftijd worden gezet.

-Wie een contract heeft van minimaal een half jaar krijgt een maand extra loon uitbetaald als de werkgever niet schriftelijk laat weten dat het contract niet wordt verlengd.

-Na anderhalf jaar werken voor een uitzendbureau kan iemand nog hooguit acht contracten krijgen in twee jaar. Bij een deel van de arbeidsbureaus is dit al zo.

-Per juli mogen flexwerkers en mensen met een tijdelijk contract gedurende maximaal twee jaar een tijdelijk contract krijgen (maximaal drie contracten). Tijdelijke contracten worden als opeenvolgend gezien als zij elkaar met een tussenpoos van zes maanden of minder opvolgen, in plaats van drie maanden tussen twee contracten zoals het nu is.

-Wie via een payrollbedrijf werkt, krijgt dezelfde ontslagbescherming als collega's die rechtstreeks in dienst zijn.

-Wie als oproepkracht wordt opgeroepen maar toch niet kan komen werken, bijvoorbeeld door slecht weer, moet worden uitbetaald. Na zes maanden niet te zijn opgeroepen moet de werkgever loon betalen.

Zorgverlof voor werkenden - Ouders mogen drie dagen ouderschapsverlof opnemen als ze een kind krijgen. Dat verlof is onbetaald en komt naast het betaalde kraamverlof van twee dagen. - Bevallingsverlof voor moeders wordt langer, evenals de uitbreiding van dat verlof als de baby in het ziekenhuis wordt opgenomen. - Als moeder overlijdt gaat bevallingsverlof naar vader. - Zorgverlof wordt uitgebreid. Nu is dat alleen voor verzorging van een zieke partner, ouder of kind. Kan voortaan ook voor een huisgenoot, vriend of tweedegraads familielid. - De vier weken pleeg- en adoptieverlof mag gespreid worden opgenomen.

Loon en belasting
-Het tarief in box 2 gaat weer naar 25 procent (was tot 250.000 euro tijdelijk 22 procent)

-Voor een inkomen tot 55.000 euro geldt geen inkomensafhankelijke algemene heffingskorting meer. Vanaf dat inkomen wordt de korting lager.

-Afbouw van arbeidskorting begint vanaf een inkomen van 50.000 euro in plaats van 40.721.

-Leeftijd om in aanmerking te komen voor een werkbonus wordt 61 jaar (was 60).

-Het spaartegoed van een levensloopregeling mag worden opgenomen. Er moet dan belasting worden betaald over 80 procent van het tot 2014 opgebouwde tegoed, en over 100 procent van wat daarna is opgebouwd.

Ondernemers en bestuurders
-Bestuurders in de publieke en semipublieke sector die nieuw aantreden mogen niet meer dan een ministerssalaris verdienen (178.000 euro per jaar). Zorginstellingen, woningbouwcorporaties en universiteiten krijgen voorlopig uitstel van de betrokken ministers.

-De werkkostenregeling wordt voor alle werkgevers verplicht. De vrije ruimte voor werkkosten gaat omlaag van 1,5 naar 1,2 procent van het fiscale loon, te besteden aan 'verstrekkingen' voor werknemers. De fiets van de zaak, waarvoor nu nog een aparte regeling geldt, komt ook onder de werkkostenregeling te vallen. Gereedschappen, computers, mobiele telefoons enzovoort zijn vrijgesteld als ze noodzakelijk zijn voor het werk.

-Er komt btw-vrijstelling voor het verplegen en verzorgen van personen in inrichtingen met winstoogmerk.

-Een werkgever kan korting geven aan werknemers op producten uit het eigen bedrijf, tot maximaal 500 euro.

-Verhuurders die meer dan tien huurwoningen verhuren betalen een verhuurderheffing over de waarde van de huurwoningen (0,491 procent van de WOZ-waarde).

-Bedrijven kunnen hun hoofdgebouw vergunningsvrij uitbreiden met vier meter in plaats van de huidige 2,5 meter. En vaker gaat de korte vergunningsprocedure van acht weken, in plaats van zes maanden, gelden voor afwijkingen van het bestemmingsplan.

-Ondernemers met veelbelovende start-ups van buiten de Europese Unie krijgen een verblijfsvergunning van een jaar om hun plannen te realiseren en in aanmerking te komen voor een vergunning als zelfstandige.

AOW
-De AOW-leeftijd wordt 65 jaar en drie maanden (één maand later dan nu).

-De inkomensondersteuning voor ouderen met een onvolledige AOW verdwijnt.

Werkloosheid & WW
-Werknemers krijgen recht op een vergoeding bij onvrijwillig ontslag.

-Er komt één vaste ontslagroute. Bedrijfseconomisch ontslag en ontslag door langdurige arbeidsongeschiktheid gaan via het UWV. Ontslag om andere redenen gaat via de kantonrechter.

-Werknemers hebben recht op een ontslagvergoeding als zij ten minste twee jaar in dienst zijn en de arbeidsovereenkomst op initiatief van de werkgever is beëindigd.

-Per juli worden inkomsten naast een WW-uitkering verrekend op basis van het verdiende inkomen, niet op basis van gewerkte uren zoals nu. Wie werkt mag 30 procent van de verdiensten houden. Daarmee zou werken meer lonen.

-Per juli: Na een half jaar WW-uitkering wordt alle arbeid als passend gezien; dat is dan niet meer afhankelijk van opleiding of inkomen.

-Per juli: Wie met ontslag wordt bedreigd en gaat werken in een andere sector waar een tekort is, kan daarvoor worden omgeschoold met WW-geld.

Bijstand
-Gemeenten worden strenger bij het toekennen van een bijstandsuitkering. Wie naar een andere gemeente verhuist, moet daar eerst werk zoeken. De gemeente kan woon-werkverkeer van drie uur verplichten, evenals verhuizen als dat helpt bij het vinden van werk.

-Een gemeente kan de uitkering tijdelijk verlagen van iemand die zich ernstig misdraagt tegen een gemeentelijke ambtenaar.

-Gemeenten kunnen een tegenprestatie vragen voor de uitkering met dreiging van verlaging of stopzetting van de uitkering. Ook mantelzorg telt als tegenprestatie.

-Gemeenten mogen mensen niet vragen eerst hun aanvullend pensioen aan te spreken voordat ze bijstand krijgen. Dat wil het kabinet volgend jaar met terugwerkende kracht vanaf 1 januari wettelijk vastleggen.

-De uitkering wordt lager naarmate meer mensen in een huis wonen. Zo gaat de uitkering als je met z'n tweeën woont naar 50 procent en als je met z'n drieën woont naar 43,55 procent. Dit geldt niet als mensen samenwonen met studenten, commerciële relaties of jongeren tot 21. Voor bestaande gevallen gaat dit pas in juli in.

-Tot nu toe mochten gemeenten bepaalde groepen mensen extra bijstand geven (categoriale bijzondere bijstand). Dit wordt beperkt. De mogelijkheden voor categoriale bijstand in de vorm van aanvullende zorgverzekering of een bijdrage in de zorgpremie wordt verruimd.

-Alleenstaande ouders krijgen niet langer een gemeentelijke toeslag van 10 of 20 procent. In sommige gevallen gaat deze wijziging pas een jaar later in, bijvoorbeeld bij een volwassen inwonend kind.

-De koopkrachttegemoetkoming, die sommige ouderen krijgen volgens de MKOB, wordt niet langer gekort op de bijstandsuitkering.

Regelingen voor kinderen
-Wie een vermogen heeft boven de 103.423 euro als alleenstaande, of 124.753 euro samen, krijgt geen kindgebonden budget of zorgtoeslag meer. Voor huurtoeslag komt de grens op 21.330 euro te liggen.

-Alleenstaande ouders die gaan werken krijgen een hoger kindgebonden budget.

-De volgende kindregelingen verdwijnen: de ouderschapsverlofkorting, de aanvulling op het minimuminkomen voor alleenstaande ouders, de alleenstaande ouderkorting, de aftrek van levensonderhoud voor kinderen (voor ouders die kinderalimentatie betalen) en de tegemoetkoming ouders met thuiswonende gehandicapte kinderen.

-Er blijven vier regelingen over: kinderbijslag, kindgebonden budget, de combinatiekorting en de kinderopvangtoeslag.

-Voor het tweede jaar op rij wordt de kinderbijslag niet aangepast aan de inflatie.

-De eenoudertoeslag voor studiefinanciering is voor (alleenstaande) studenten met een kind. Deze studenten krijgen vanaf 2015 minder eenoudertoeslag (gaat van 460 euro per maand naar 250 euro per maand), maar het kindgebonden budget voor alleenstaande ouders gaat omhoog.

-Als ouders een kind hebben dat buiten Europa woont, dan kan het zijn dat deze ouders geen kinderbijslag en kindgebonden budget meer krijgen (als ze het al krijgen stopt het vanaf 1 juli 2015). Geldt voor een beperkt aantal landen, maar de lijst zal in de toekomst langer worden.

Scholieren en studenten
- Per september verandert de studiefinanciering in het hoger onderwijs, als de Eerste Kamer daarmee instemt:

- Voor studenten die al studiefinanciering hebben en in hun bachelor- of masterfase zitten, verandert niets. Ook niet als ze tussendoor een jaar stoppen.

- De basisbeurs voor nieuwe bachelor- en masterstudenten verdwijnt (die voor mbo'ers blijft). Studenten krijgen een studievoorschot: een lening van de overheid van maximaal een kleine duizend euro per maand.

- De lening moet in maximaal 35 jaar worden terugbetaald. Wie tot die tijd onvoldoende heeft verdiend krijgt kwijtschelding.

- De ov-studentenkaart gaat vanaf september ook naar mbo-studenten.

- Studerende kinderen van ouders die samen minder dan bruto 48.000 euro per jaar verdienen, behouden de aanvullende beurs. Die beurs gaat met honderd euro per maand omhoog naar 365 euro. De aanvullende beurs wordt een gift, als de student zijn diploma haalt.

- Studenten die als eerste lichting gebruikmaken van het studievoorschot, krijgen na hun afstuderen een voucher van tweeduizend euro die ze tot tien jaar daarna mogen gebruiken voor bijscholing.

Zorgverzekering
-Het eigen risico stijgt van 360 naar 375 euro

-De zorgtoeslag wordt lager voor mensen die meer dan het minimumloon verdienen. Wie meer verdient dan 26.316 euro krijgt helemaal geen toeslag. Wie meer bezit dan 103.423 euro als alleenstaande, of 124.753 euro samen, krijgt ook geen toeslag meer.

-De niet-invasieve prenatale test komt in het basispakket voor vrouwen die geen verhoogd risico hebben op een kind met Downsyndroom en die een positieve combinatietest hebben gehad. Deze test is minder ingrijpend dan een vlokkentest.

Inkomen zieken en gehandicapten
-Wie nu een Wajong-uitkering krijgt, houdt deze. De hoogte kan wel veranderen, want iedereen wordt herkeurd. Wie geen kans heeft op herstel en betaald werk, houdt de huidige 75 procent van het minimumloon. Wie meer kansen op de arbeidsmarkt worden toegedicht krijgt nog 70 procent (bijstandsniveau).

-Wie van jongs af aan ziek is of een handicap heeft, kan alleen nog een Wajong-uitkering krijgen als er geen kans is op herstel en bij volledige arbeidsongeschiktheid. Anderen kunnen bij de gemeente aankloppen voor hulp bij het vinden van een baan en eventueel het krijgen van een bijstandsuitkering. Dat wordt dan geen baan in een sociale werkplaats, want daar komt geen nieuwe instroom.

-Wie in een sociale werkplaats werkt, houdt die plek.

Zorg voor zieken en gehandicapten
-Wie nu al een AWBZ-indicatie heeft die doorloopt in 2015, houdt deze. Wie in een zorginstelling woont, kan daar blijven.

-De gemeente bepaalt welke ondersteuning wordt geboden aan mensen die zonder hulp niet zelfstandig kunnen wonen. Verpleging en verzorging thuis worden door de zorgverzekeraar betaald.

-Pas als fulltime zorg en toezicht nodig is, kan iemand naar een verpleeghuis. Als thuis blijven wonen goedkoper is, mag dat ook met zorg thuis.

-Gehandicaptenzorg wordt niet meer betaald door de AWBZ maar door de zorgverzekeraar.

-Wie wijkverpleging heeft, hoeft geen eigen bijdrage meer te betalen. Ook dit gaat naar de zorgverzekeraar, en valt niet onder eigen risico.

-Verblijf in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg wordt door de zorgverzekeraar vergoed.

-Revalidatiezorg voor ouderen wordt voortaan vergoed, door de zorgverzekeraar.

-Het persoonsgebonden budget gaat niet langer direct naar de cliënt maar via de Sociale Verzekeringsbank

Mantelzorg
-De jaarlijkse gift van 200 euro voor mantelzorgers (mantelzorgcompliment) verdwijnt.

-Mantelzorgers kunnen geen beroep meer doen op de hoge partnervrijstelling in de erfbelasting. Die vrijstelling was ruim zes ton.

Jeugdzorg - Jongeren van wie de indicatie doorloopt houden in 2015 dezelfde rechten als in 2014. - Als de indicatie afloopt, is een jongere voor nieuwe zorg afhankelijk van de gemeente. -Jongeren met lichamelijke klachten vallen onder de zorgverzekeringswet, voor psychiatrische zorg kunnen ze naar het Centrum voor Jeugd en Gezin in de gemeente.

Eigen huis
-Het maximale leenbedrag gaat van 104 naar 103 procent van de waarde van het huis. In 2018 wordt dat maximale hypotheekbedrag 100 procent van de waarde.

-Het btw-tarief bij arbeid op verbouwingen en tuinonderhoud blijft tot 1 juli 6 procent. Daarna gaat het weer naar 21 procent.

-Belastingvrij tot 100.000 euro schenken voor de aankoop van een huis kan niet meer. Het maximum wordt weer 51.407 euro voor schenkingen aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar.

-Iedereen krijgt een voorlopig energielabel voor het huis, dat kan worden omgezet in een definitief.

-De maximale hypotheekrenteaftrek in de hoogste belastingschijf daalt van 51,5 naar 51 procent.

-Op 1 juli 2014 is het grensbedrag voor het kopen van een woning met Nationale Hypotheek Garantie omlaag gegaan naar 265 duizend euro. Op 1 juli 2015 daalt de bovengrens verder naar 245.000 euro.

-De restschuld mag gedurende vijftien jaar na de verkoopdatum van de betaalde rente en financieringskosten worden afgetrokken. Dit was tien jaar.

-Het eigenwoningforfait stijgt van 0,7 naar 0,75 procent van de WOZ-waarde. Het forfaitdeel dat boven de 1.040.000 euro zit, stijgt van 1,8 naar 2,05 procent.

-Gemeenten mogen de onroerende-zaakbelasting maximaal 3 procent laten stijgen.

-De tijdelijke regeling voor huiseigenaren met dubbele lasten wordt permanent. Huiseigenaren mogen als zij hun oude huis te koop hebben staan maximaal drie jaar hypotheekrente voor twee huizen aftrekken van de belasting.

-Een huiseigenaar die energiebesparende maatregelen wil meefinancieren, krijgt daarvoor meer hypotheekruimte. die ruimte wordt 9000 euro in plaats van 8000. Voor woningen die energieneutraal worden mag het hypotheekbedrag omhoog met 25.000 euro.

-De heffing voor huishoudens gaat met gemiddeld 13 euro omhoog om projecten voor duurzame energie te financieren.

-Het wordt mogelijk om op het achtererf woongelegenheid voor mantelzorg te plaatsen.

-Particulieren kunnen via internet meebieden op huizen die gedwongen in de verkoop staan.

Auto
-De CO2-uitstootgrenzen voor een verlaagde bijtelling bij leaseauto's worden aangescherpt.

-Bestelauto's die uitsluitend voor zakelijk gebruik zijn, krijgen geen bijtelling meer.

-Automobilisten die op een rijstrook blijven rijden die gemarkeerd wordt met een rood kruis, worden strafrechtelijk aangepakt.

-De accijns op benzine en (lpg) gas stijgt met 1 cent per liter resp. kilo.

Misdaad en straf
-Bij geweldsmisdrijven in de publieke ruimte of tegen politie, brandweer of ambulancepersoneel blijven verdachten in hechtenis tot hun berechting via snelrecht.

-De maximumstraf voor witwassen gaat omhoog van vier naar zes jaar. Als het witwassen in de uitoefening van een beroep gebeurt, wordt de maximumstraf acht jaar.

-Iedere verdachte die is aangehouden krijgt op het politiebureau een folder met uitleg over zijn rechten, zoals het recht op bijstand door een advocaat. Verdachten die niet zijn aangehouden maar wel worden gehoord, krijgen mondeling uitleg.

Consumenten
- Vanaf 1 februari mogen we minder diersoorten thuis houden. Op die datum treedt de zogeheten positieflijst in werking. Daar staan alleen de dieren op die als huisdier gehouden mogen worden, zoals hond, kat en konijn. Onder meer de wasbeer, bizon, eland en Japanse eekhoorn staan niet op de lijst.

- De thuiskopieheffingen dalen met 30 procent. Dat betekent een bedrag van 3,50 euro voor computers en smartphones, en 0,70 euro voor e-readers.

- De wettelijke rente voor vertraagde betalingen gaat van 3 naar 2 procent.

- De accijns op tabak stijgt met 9 cent per pakje van 19 sigaretten of 40 gram shag.

- Gemeenten mogen kartonnen verpakkingen van drinkwaren apart inzamelen.

- Gemeenten mogen de bibliotheek alleen sluiten na afspraken met buurgemeenten.