Wat moet je nog geloven van wat Trump zegt?

Wat viel u op?
"Allereerst dat hij weinig nieuws vertelde, maar ook hoe inconsistent hij was. Wat hij zei sprak elkaar regelmatig tegen - ik heb met verbazing zitten luisteren. Hij zei dat Amerika een betrouwbare bondgenoot én onvoorspelbaar moet zijn. Hij stelde dat Reagan het einde van de Koude Oorlog bespoedigde toen hij Gorbatsjov gebood: 'Tear down this wall', terwijl Trump nota bene zelf een muur wil bouwen tussen Mexico en de Verenigde Staten.

Hij noemde wapens de grootste dreiging van dit moment, maar pleitte tegelijkertijd voor meer investeringen voor defensie. Dit is ook nog eens verbazingswekkend: de Verenigde Staten geven meer uit aan defensie dan de meeste landen ter wereld bij elkaar opgeteld."

Hoe serieus moet je zo'n speech dan nog nemen?
"Trump hield deze speech grotendeels voor de bühne, om te laten zien dat hij als kandidaat serieus genomen moet worden. Maar het is wel de kandidaat met de meeste stemmen in de Republikeinse partij, dus je moet wel rekening met hem houden.

Een andere reden om hem serieus te nemen, is dat hij ook dingen zegt die breder gedragen worden. Trump zei bijvoorbeeld dat Navo-bondgenoten niet genoeg bijdragen op het gebied van defensie. Daar klagen andere kandidaten ook over, net als president Obama.

Het verschil is de lompheid van Trump. Hij zegt nu: 'Als je niet meer geld gaat betalen, is het afgelopen'. Dát is tot nu toe nooit eerder gezegd door Amerikaanse politici. Als je het zo hard zegt, bestaat het risico dat een bondgenootschap uit elkaar valt."

Is dat een risico waar u rekening mee houdt, mocht Trump daadwerkelijk president worden?
"Dat is wat anders. Ik heb het nu over wat hij zegt en wat de consequentie zou zijn als hij dat keihard volhoudt. Maar het is de vraag in welke mate je hem moet geloven. Hij zegt niet alleen dingen die tegenstrijdig en feitelijk onjuist zijn, maar wisselt ook regelmatig van positie. Eerst wilde hij Obama's deal met Iran in stand houden, nu wil hij Iran harder aanpakken. Eerst was hij voor abortus, nu tegen.

Zijn campagneleider zei onlangs: 'Trump gedraagt zich nu anders dan als hij straks president is. Dan zal hij zich presidentieel gedragen'. Op zo'n moment word je toch een beetje stil en vraag je je af: wat moet ik nog geloven van wat deze man zegt?"

Hoe ver kan Trump komen zonder een echt plan voor buitenlandpolitiek te vormen?
"Een heel eind. Het befaamde voorbeeld is Richard Nixon. Tijdens de verkiezingen in 1968 zei hij dat hij een plan had om de Vietnamoorlog te beëindigen, maar dat had hij dit nog niet kon onthullen. Toen hij uiteindelijk president werd, bleek er amper een plan te zijn.

Zo lang andere Republikeinse kandidaten niet over het onderwerp beginnen, hoeft hij niet specifiek te worden. Mensen zijn er wel geïnteresseerd in, maar het gaat vooral over economie en banen. En zijn hele campagne draait natuurlijk niet om gedetailleerde plannen, maar op zijn persoonlijkheid en zijn ervaring als ondernemer."

Welke obstakels zijn er nog voor Trump?
"Het is nog zeker geen gelopen race voor Trump, want zoals het er nu uitziet haalt hij eind juli niet de-helft-plus-één van de Republikeinse kiesmannen op het Republikeins congres. Hier wordt de definitieve Republikeinse presidentskandidaat gekozen.

De Republikeinse top is bang dat ze met Trump sowieso van Clinton verliezen. En als de rechts-radicale Ted Cruz, waar de top ook niet gelukkig mee is, ook niet meer steun krijgt, zou de partijtop iemand anders naar voren kunnen schuiven. Een neutrale kandidaat. Paul Ryan, de voormalige running mate van Mitt Romney, wordt daarvoor wel genoemd. Het is geen heel waarschijnlijk scenario, moet ik toegeven, maar op papier zou het kunnen."