Waarom woede Anbo-leden een pijnlijke zaak blootlegt
Er lijkt wel brand uitgebroken bij ouderenbond Anbo, nadat directeur-bestuurder Liane den Haan onlangs de bankrekeningen van alle lokale afdelingen blokkeerde. Sinds de achterban niet meer bij zijn geld kan, regent het opzeggingen en wordt Den Haan als een soort Poetin afgeschilderd. Maar volgens haar is de operatie jaren terug al in gang gezet en legt alle woede een pijnlijke zaak bloot.
Hoezo?
"Het traject om 3,4 miljoen aan lokale tegoeden op één centrale rekening te zetten, is al in 2008 in gang gezet, na een rapport van Berenschot. Omdat de Anbo er bij mijn aantreden in 2005 slecht voorstond, had ik om hun advies gevraagd. We hadden schulden, een landelijk bestuur met vrijwilligers en een middeleeuws model waarmee lokale bestuurders invloed konden uitoefenen op landelijk beleid. Het advies was om tegoeden centraal te beheren en om lokale vrijwilligers op wat afstand te zetten van beleid."
Maar hoezo legt die woede een pijnlijke zaak bloot ?
"Nou, 86 procent van onze leden is lid vanwege het ledenvoordeel. Zij komen bijna nooit. Sommige mensen die nu boos zijn hebben toen ja gezegd. Kennelijk hebben ze zich niet gerealiseerd wat het betekent. Die desinteresse, dat is pijnlijk."
U zegt: we hebben dit lang van tevoren bedacht, en dat mensen nu zo boos worden, bewijst dat ze hebben zitten slapen?
"Ja, dit is al een paar jaar geleden besloten in de toenmalige verenigingsraad. Toen hoorde je er bijna niemand over. We zouden die rekeningen eind oktober sowieso blokkeren. Toen er iemand op het idee kwam om alle penningmeesters op te roepen om geld weg te sluizen, hebben we dat noodgedwongen eerder gedaan."
Wat stelde dat besluit voor? Veel mensen zijn in het verleden boos uit die raad gestapt.
"Sommige mensen zitten alleen maar in de ledenraad om het beleid om zeep te helpen."
Ja, nou?
"Je mag best kritisch zijn, maar dat vind ik geen motivatie om in de ledenraad te gaan zitten."
Na de laatste vergadering van de ledenraad, stuurde Anbo namens de raad een persbericht waarin het vertrouwen in u werd uitgesproken. Was u bij die vergadering?
"Ja, daar was ik bij."
U heeft al die ouderen indringend in de ogen gekeken en gevraagd of ze u nog vertrouwden?
"Lieve Alwin, die vergadering was bedoeld om hen te informeren over het besluit dat ik had genomen. Het is fijn dat ze het vertrouwen in mij uitspraken, maar daar was die vergadering niet voor bedoeld."
Waarom kunnen afdelingen niet gewoon over hun geld beschikken?
"Van de twee miljoen aan contributie die er jaarlijks het land in gaat, gaat 700.000 euro naar bestuurders. Naar etentjes, reizen en naar vergoedingen die ze zich toekennen. Bovendien is er in het verleden twee ton verdwenen. Nu blijkt dat er opnieuw geld is verdwenen, onder meer naar stichtingen die zich met vastgoed bezighouden, of naar andere stichtingen. Er kan nóg wel eens twee ton bijkomen."
Anbo bestaat uit fraudeurs en potverteerders?
"Nou, dat is misschien vijf procent."
Bent u dan niet met een enorme operatie bezig om een relatief beperkt probleem op te lossen?
"Nee, want het probleem is breder. Uit onderzoek is gebleken dat 70 procent van onze leden best naar activiteiten wil komen, als het niet zo oubollig was. Niet iedereen zit te wachten op bingo, of een shantykoor. Ze willen wandelen met Natuurmonumenten, of een kookworkshop. Maar als wij de activiteiten van bovenaf veranderen, zeggen ze: 'Ho eens, dat is ons geld!'"
Juridisch kunt u dat geld afnemen, want Anbo is één vereniging. Maar afdelingen zeggen: het gaat om gemeentesubsidies en erfenissen. Dat is bedoeld voor ónze afdeling.
"Het aantal erfenissen is op één hand te tellen. Wat opvalt, is dat daar vaak een bestemming aan wordt gekoppeld, zoals een kerstdiner. Maar in sommige gevallen wordt het op de spaarrekening gezet. En gemeentesubsidies gaan alleen naar actieve afdelingen."
Als u die 3,4 miljoen herverdeelt, gaat dat dan alleen van inactieve naar actieve afdelingen? Of gaat er ook geld naar het hoofdkantoor?
"We zijn bezig met een paar landelijke diensten, zoals Anbo-consulenten. Die gaan ouderen helpen met vragen over de decentralisatie. Als er geld van de afdelingen naar Woerden gaat, dan is het alleen voor dat soort landelijke diensten, die we regionaal uitrollen."
Niet om een tekort te dekken van zeven ton, een getal dat telkens opduikt?
"Dat getal is onjuist. We hebben in verleden winst gemaakt, en dat weggezet. Dat moest, want een vereniging mag geen winst maken. We hebben daarom nu een tekort gecreëerd. Dat halen we uit dat potje, zodat we op nul uitkomen."
Inmiddels hebben tweeduizend leden hun lidmaatschap opgezegd en zijn afdelingsbesturen opstapt. Heeft u daar ook aan gedacht?
"Nee, want we zijn met iets moois bezig. Die extra opzeggingen zijn vervelend. Maar we hebben elke maand sowieso 1800 opzeggingen, omdat leden overlijden. Andere verenigingen, die met deze problemen kampen, hebben ons zelfs om advies gevraagd."
