Waarom Whatsapp alle verstuurde foto's, video's en conversaties mag doorverkopen

Drie maanden geleden beloofde Whatsapp-ceo Jan Koum zijn gebruikers nog heel iets anders. Het was vlak na de overname van Facebook en Whatsapp-gebruikers waren in rep en roer. "Even voor de duidelijkheid", suste Koum in een blog. "We weten je naam niet, je adres en je e-mailadres ook niet. Dat is met opzet. Whatsapp heeft namelijk het beste voor met de privacy van zijn gebruikers. Ook nu Facebook ons heeft overgenomen."

Koum en privacy
Dat privacy een belangrijk goed is, weet Koum heel goed. De in Oekraïne geboren internetondernemer maakte als kind mee hoe zijn ouders werden afgeluisterd door de geheime dienst van de Sovjet Unie. "Laten we dit een andere keer bespreken. Dit is geen gesprek voor aan de telefoon", hoorde hij zijn moeder regelmatig in de hoorn fluisteren. Die beperkte vrijheid was reden voor het gezin om naar de Verenigde Staten te verhuizen, schreef hij in zijn blog.

Des te opmerkelijker is het dat juist zijn bedrijf zich via de gebruikersvoorwaarden - waar haast niemand acht op slaat- rechten verschaft om privéberichten van Whatsappers te gebruiken en bewerken. Juridisch is het allemaal toegestaan, maar het gaat wel erg ver, vindt ict-jurist Christiaan Alberdingk Thijm. "Stel: je verstuurt een foto van je kinderen via Whatsapp. Dan mag het bedrijf er een tropisch strand achter photoshoppen of zelfs Wilders naast je kinderen plaatsen en die bewerkte foto publiceren."

Hoe groot de kans is dat dit werkelijk gebeurt, weet de advocaat niet. Maar als het bedrijf niet van plan was foto's, video's en berichten te verhandelen, dan had het zichzelf die rechten vast niet toegeëigend, stelt Alberdingk Thijm. "Er is een risico dat Whatsapp toeslaat op het moment dat het economisch wat minder gaat. Ze kunnen dan bijvoorbeeld een zoekmachine opzetten met al die gevoelige inhoud en vervolgens via advertenties geld binnenhalen."

Niets doorverkopen, maar indekken
Allemaal bangmakerij, als je het Thijms ict-collegajurist Arnoud Engelfriet vraagt. De kans dat de makers van de bekende chatapp de inhoud van privéberichten willen doorverkopen of in willen zetten voor promotieactiviteiten, acht hij bijzonder klein. De pr-impact zou gigantisch zijn en Whatsapp niet ten goede komen.

Het bedrijf wil zich indekken, voorkomen dat consumenten naar de rechter stappen als er ergens een ongewenst Whatsappberichtje opduikt, zegt Engelfriet. "Ik kan me goed voorstellen dat een jurist denkt: we moeten niet aangeklaagd worden, dus laat ik ons maar alle rechten geven die we ooit nodig hebben."

Whatsapp kan trouwens niet eens alle inhoud van berichten zomaar doorverkopen, vult Wouter Dammers van Lawfox aan. Veel verspreide content maakt inbreuk op de auteursrechten, zegt de ict-advocaat. "Een leuk plaatje van internet plukken en gelijk doorsturen naar je vrienden. Dat is wat er gebeurd. Whatsapp weet daardoor niet van wie die plaatjes zijn en zal ze niet snel hergebruiken. Dan loopt het bedrijf risico op een auteursrechtinbreuk claim." Daarbij, zegt Dammers, verklaren de makers van de chatapp dat de afgeleverde berichten direct van de server worden gewist.