Opinie

Waarom het CDA de alliantie met de partij van Victor Orbán moet stoppen

Fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma feliciteert Esther de Lange, de nieuwe lijsttrekker voor CDA in Europa, tijdens het CDA najaarscongres in november.  Beeld ANP
Fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma feliciteert Esther de Lange, de nieuwe lijsttrekker voor CDA in Europa, tijdens het CDA najaarscongres in november.Beeld ANP

Het is de hoogste tijd dat het CDA zich uitspreekt voor de waarden van de Europese Unie en de rechtsstaat, betoogt Lydia Gall, Hongarije-onderzoeker bij Human Rights Watch.

Lydia Gall

Dat kan ze doen door een eind te maken aan de politieke alliantie met Fidesz, de partij van de Hongaarse premier Orbán, die basisrechten steeds verder inperkt.

Geen enkele Europese regering stelt zich zo vijandig op tegenover mensenrechten en rechtsstaat. De voorbije maanden heeft Fidesz haar pijlen op non-gouvernementele organisaties gericht. Een nieuwe wet maakt de Central European University (CEU) het werken onmogelijk, grotendeels vanwege de banden met haar oprichter George Soros. Orbáns regering zet Soros neer als staatsvijand. Maar ook de rechten van migranten en asielzoekers treedt ze met voeten.

CDA-prominenten als fractievoorzitter Sybrand Buma en Esther de Lange, CDA-delegatieleider in het Europees Parlement (EP), tevens vice-voorzitter van de Europese Volkspartij (EVP), moeten de EVP oproepen de banden met Fidesz door te knippen. De coalitie van centrumrechtse en liberaal-conservatieve partijen is de grootste fractie in het EP. Volgens haar charter is 'het respect voor mensenrechten, basisvrijheden en de rechtsstaat' de basis van een gemeenschappelijk programma. Maar de Hongaarse democratie wordt steeds minder liberaal en toch kan Fidesz probleemloos EVP-lid blijven en geniet de partij zo politieke bescherming.

Eerder deze maand keurde het Hongaarse parlement een omstreden wet goed. Daardoor moeten ngo's die middelen krijgen van buiten Hongarije, zich laten registreren als 'gefinancierd vanuit het buitenland'. Ze krijgen sancties en verplichtingen opgelegd. Als ze zich niet schikken, dreigt opheffing. De wet muilkorft organisaties die zich kritisch opstellen tegenover de regering.

De vijandigheid tegenover onafhankelijke organisaties komt tot uiting in retoriek tegen andersdenkenden.

Ondertussen betalen asielzoekers het gelag. Nagenoeg alle asielzoekers van 14 jaar en ouder, onder wie onbegeleide minderjarigen, worden systematisch opgesloten sinds een nieuwe wet van kracht werd in maart. Ze zijn voor onbepaalde duur en zonder aanhoudingsbevel overgebracht naar kampen langs de grens met Servië. Dezelfde wet bepaalt ook dat asielzoekers die waar dan ook in Hongarije worden opgepakt, meteen naar de Servische grens kunnen worden teruggestuurd. De leefomstandigheden in de kampen, met gewapende agenten en bewakers, zijn verschrikkelijk. Als mensen het detentiecentrum verlaten, worden ze geboeid. Ze krijgen onvoldoende eten en wonen in snikhete scheepscontainers.

Eindelijk stappen

De Europese instellingen hebben eindelijk enkele stappen gezet om deze aanvallen op mensenrechten en rechtsstaat te beteugelen. Het EP nam een resolutie aan die kan leiden tot sancties tegen Hongarije en tot de opschorting van het Hongaarse stemrecht. De Europese Commissie werkt aan gerechtelijke stappen tegen de Hongaarse asielwetgeving, tegen de wet die de CEU het werken onmogelijk maakt en tegen de weigering om het Europese hervestigingsakkoord voor vluchtelingen uit te voeren. Maar zolang Fidesz onderdeel is van de EVP behoudt de partij legitimiteit.

Hongarije vormt een bedreiging voor de EU-kernwaarden. Europa doet vooralsnog te weinig en dat heeft andere regeringen, zoals in Polen, ertoe aangezet de Hongaarse aanpak over te nemen. Daar stopt het risico op besmetting niet. De Europese Commissie moet een coherente reactie formuleren op dit radicaal-rechts populisme. En politieke partijen, met name het CDA in dit geval, moeten opkomen voor mensenrechten en Europese waarden.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden